Ta là một Sử quan, mỗi ngày đúng giờ đi làm, thích ăn đá bào.
Lúc ta ngồi xổm ở góc tường Sử quán run bần bật, nín thở tập trung nghe động tĩnh bên ngoài, nhị thúc cười ha ha ôm tay áo chạy đến bên cạnh ta nói: "Anh Anh, ngày mai nghỉ tắm gội, cả nhà chúng ta đi chợ phía đông chơi, thúc mua đá bào cho con ăn."
Ta xém chút ngất xỉu, bên ngoài đang rầm rầm rộ rộ đoạt quyền soán vị, diễn vở tuồng máu chó thủ túc hoàng gia tương tàn, vậy mà thúc ấy còn có tâm trạng thảo luận điểm tâm ngọt với ta!
Ầm ĩ mãi đến sau giờ ngọ, bên ngoài mới yên tĩnh hơn chút.
Ta lấy hết can đảm mở cửa, túm một tiểu thái giám đi ngang qua hỏi rốt cuộc đã xảy ra chuyện gì, tiểu thái giám nói cho ta, Tứ hoàng tử soán vị, chém đầu hai ca ca, ngồi vào Tuyên Chính điện, hiện giờ đang cùng một đám vây cánh ép Tể tướng quy phục.
Ta càng nghe càng khiếp sợ, dần dần há hốc mồm.
Mẹ nó việc đời thật khó lường.
Lão hoàng đế mới băng hà hôm trước, hôm nay mấy tên Hoàng tử đã ra tay đánh nhau ngay trước linh cữu, hay cho một đám hiếu tử hiền tôn, để cha bọn họ biết được còn không tức đến đội mồ sống dậy?
Lại nói Tứ hoàng tử Lý Tư Diễm bình thường có vẻ im ỉm, không ngờ tư thế tạo phản lại mây trôi nước chảy như thế.
Ta lập tức quay đầu báo tin tức này với ca ta: "Ca, huynh nghe thấy không, Tứ hoàng tử hắn..."
Ca ta vẫn giữ vững vẻ bình tĩnh cao quý, đáp lại: "Ồ."
Y ngừng lại một chút, mắc phải bệnh nghề nghiệp, đứng dậy cầm bút, vừa cầm vừa lẩm nhẩm: "Đây là chuyện lớn, ta phải nhớ kỹ."
Ta thấy y bình chân như vại, hận không thể nắm chặt cánh tay y lắc điên cuồng: "Ca, huynh không sợ sao? Đây là mưu quyền soán vị! Không cẩn thận sẽ rơi đầu!"
Ca ta nghi hoặc nói: "Bọn họ làm loạn là việc bọn họ, liên quan gì đến Sử quan chúng ta."
Có lẽ là cảm thấy ta vứt hết thể diện của Sử quan thế gia, cha ta nghiêm mặt dạy bảo ta: "Ca con nói đúng, tùy tiện mở một quyển quốc sử ra xem, có đời Hoàng đế nào kế vị mà yên ổn thái bình? Chúng ta làm Sử quan, gặp chuyện lớn phải bình tĩnh, đừng có cuống cuồng cả lên."
Ta hơi ấm ức, lại chạy tới cửa thám thính góc tường, nghe thấy cha ở đằng sau gọi ta: "Con ngồi xuống, làm xong việc ngày hôm nay đi đã!"
Ông còn chưa dứt lời, cửa Sử quán đột nhiên bị gõ vang, tiếng đập cửa quy luật mà cứng nhắc, là cách gõ trong cung.
Ta vừa mở cửa nhìn, người đến là một lão thái giám lạ mặt.
Da mặt thái giám như lớp da chó nhăn chảy xệ, mí mắt sụp xuống.
Giọng nói ông ta the thé, sau khi nhìn quanh bốn phía, nói với phụ thân ta: "Tân hoàng tuyên Sử quan tu soạn yết kiến.
Thẩm đại nhân, đi theo lão phu một chuyến đi."
Phụ thân không nhúc nhích.
Nhị thúc lại nâng mắt, khách khí nghênh đón.
"Tân đế lên ngôi, chúng ta còn hoảng hốt, mong thái giám gia gia tiết lộ một chút, bệ hạ tuyên bách quan yết kiến hay là chỉ cần tìm huynh ta?" Thúc cười hỏi.
Thái giám lãnh đạm nói: "Trước mắt bách quan đều đang đứng trên điện, Thánh thượng đột nhiên nhớ tới Thẩm biên soạn, chắc là muốn hỏi một phen, trong quốc sử triều đại nên viết cái gì, lại không nên viết cái gì."
Sắc mặt nhị thúc lập tức trắng bệch.
Ta thấy sống lưng phụ thân ta hơi cong vì cúi đầu đột nhiên thẳng dậy.
Toàn bộ Sử quán tĩnh mịch, lặng ngắt như tờ.
Phụ thân ta không từ chối, cũng không có bất kỳ đấu tranh gì, ông chỉ gật đầu, lễ phép nói: "Chờ một lát, cho Thẩm mỗ nói lời tạm biệt với nữ nhi."
Ông quay sang ta, trên khuôn mặt nghiêm túc lộ ra ý cười hiền hòa hiếm có.
Trong ánh mắt hoang mang của ta, ông ôm chặt ta một chút, dịu dàng nói: "Anh Anh, về sau nếu mất công việc này thì đến Lạc Dương cậy nhờ cô cô con, cô cô con sẽ chăm sóc con trưởng thành xuất giá."
Ông dừng một chút, lại nói: "Con phải nhớ kỹ, Thẩm gia ta nhiều thế hệ tu sử cũng là tu tâm, làm người phải ngẩng đầu không hổ với trời, cúi đầu không thẹn với đất, cũng như lời tổ tông dạy bảo, sống trong sạch, không oán không hối."
Công việc của ta? Ta nghi hoặc nghĩ thầm, ta là con gái, tuy làm Sử quan có lương tháng, nhưng chỉ có thể xem như làm giúp, mất thì mất thôi, cần gì phải nhấn mạnh dặn dò.
Cô cô gả đến Lạc Dương xa xôi, ta đã bao nhiêu năm không gặp, tự dưng cha nhắc tới làm gì.
Khi đó ta còn không rõ nguyên nhân, chỉ là đáp bừa một tiếng: "Dạ."
Dứt lời cha đi ngay, áo bào màu đỏ nhạt tung bay trong gió, một thân một mình đi vào tòa cung đình dữ tợn như con thú khổng lồ kia.
Rất nhiều năm sau trong cơn ác mộng, ta vẫn còn nhìn thấy khung cảnh này, ông đi không quay đầu lại, bị con thú khổng lồ gặm nhấm từng chút từng chút một.
Ông để lại cái gì? Chỉ có câu nói nhẹ như gió thoảng kia: Ngẩng đầu không hổ với trời, cúi đầu không thẹn với đất, sống trong sạch, không oán không hối.
Cứ sắp xếp nửa đời sau của nữ nhi như vậy, sau đó thẳng sống lưng tổ truyền, đi nghênh đón vinh quang cuối cùng thuộc về Sử quan.
Cha rời đi không lâu thì đến lượt nhị thúc ta.
Nhị thúc ta cũng để lại cho ta vài lời, nhưng được nhiều hơn cha ta, tổng cộng có ba điều.
Điều thứ nhất, ông bảo ta nói với thím ta, đưa nhi tử mới mười tuổi về quê tổ tìm thân thích nuôi nấng giúp, như vậy thị có thể thoải mái mà tái giá.
Điều thứ hai, giá nhà ở Đông thành Trường An có khả năng sẽ giảm, cho nên nhân lúc còn sớm bán tòa nhà ở An Ấp phường đi, chuyển đến nơi khác.
Cuối cùng, ông giấu chút vốn riêng, ở trong lỗ chó bên cạnh phòng đầy tớ Triệu Nhị dãy nhà sau, ước chừng hai lượng vàng và một chiếc nhẫn ngọc, nhẫn ngọc tặng cho cháu gái là ta, vàng thì để lại cho thím.
Ta kinh hoảng nói: "Nhị thúc, mỗi một điều này thúc nói ra đều sẽ khiến thím xách dao đến giết thúc!"
Nhị thúc ngửa mặt cười to: "Nếu thật sự có thể làm vong hồn dưới đao nàng, vậy cũng không tồi."
"Chỉ tiếc không thể lại dẫn con đi ăn đá bào nữa, sau này con đi ăn một mình đi."
Ông xoa xoa đầu ta, trong mắt long lanh ánh lệ.
Mãi đến lúc này, ta mới nhận ra sự việc có phần không đúng, nỗi sợ hãi chợt lan tràn bóp chặt yết hầu ta, làm cả người ta không thể cử động.
Tiếng cha và nhị thúc quanh quẩn không dứt, một phỏng đoán đáng sợ đang từ từ hình thành trong lòng.
Ta nhớ tới câu chuyện cha kể cho ta lúc vỡ lòng, thời Xuân Thu, Tấn đại phu Triệu Thuẫn hành thích vua, vì sửa sách sử mà giết ba Sử quan.
Xem ý của cha và nhị thúc, hẳn là chúng ta không may vấp phải loại Hoàng đế bệnh tâm thần mấy trăm năm mới gặp này?
Lời vừa rồi nói với ta đều là di ngôn!
"Nhị thúc, nhị thúc, thúc không thể đi!" Môi ta run lên bần bật, túm chặt cánh tay ông, vải áo bị túm đến nhăn nhúm: "Tiểu Xuyên vừa mới thi tú tài, nó cần thúc, còn có thím, thúc nỡ để thím ấy khổ sở sao!"
Nhị thúc vẫn luôn giỏi ăn nói lần này lại chỉ im lặng.
Ta không ai giúp đỡ, quay đầu hung dữ với ca ca ta: "Ca ca, huynh thất thần làm gì, giữ nhị thúc lại!"
Ca ca không nói tiếng nào, ta ngơ ngác nhìn huynh ấy, nước mắt dần dần trào lên.
Thái giám giọng nói the thé kia lại đẩy cửa vào.
Sắc mặt ông ta trắng kinh, ánh mắt lãnh đạm, giống như ma trành bò ra từ địa ngục bắt mạng, đến nhân gian rình rập con mồi tiếp theo.
Không biết dũng khí của ta từ đâu ra, một tay giữ nhị thúc, một tay cầm giá đèn đồng tiên hạc bên cạnh, dữ dằn nói: "Ngươi cút đi! Chúng ta không đi gặp tên Hoàng đế rác rưởi gì đó, ngươi dám đụng đến nhị thúc ta, bà đây liều mạng với ngươi!"
Thái giám kia nhìn giá đèn của ta, hờ hững nói: "Lão phu kính trọng Thẩm gia nhiều đời thanh lưu mới chưa dùng vũ lực, để các ngươi vẻ vang mà đi.
Nếu không muốn cái thể diện này thì nói một tiếng là được, không cần làm hành động thô thiển này."
Ta không mắc bẫy, múa giá đèn hùng hùng hổ hổ, rất có thế một người giữ ải, vạn người không thể qua, nhưng nhị thúc hiền hòa nho nhã của ta lại nói: "Anh Anh, đừng lỗ mãng, đặt đèn xuống."
Ta cuống lên nói: "Hắn muốn giết thúc!"
Nhị thúc thờ ơ, gạt ngón tay ta nắm chặt ống tay áo ông xuống, an ủi: "Anh Anh đừng sợ, con nghĩ xem, thoải mái mà lưu danh sử sách đối với Sử quan chúng ta mà nói là chuyện tốt, rất đáng."
Ta không ngừng lắc đầu, nước mắt rơi lã chã.
Lưu danh sử sách để làm gì? Chính là để lại cho người đời sau xem, ta chỉ muốn người thân khỏe mạnh sống dưới ánh mặt trời Trường An, ghi lại từng việc nhỏ xảy ra trong tòa thành này vào sách.
Đời này qua đời khác nhà ta đều như thế, dựa vào đâu đến cha và nhị thúc thì lại không được?
Nhưng ta không giữ được ông ấy, dưới sự lôi kéo của hai ba tên thái giám, nhị thúc vẫn đi rồi.
Ông ấy đón ánh nắng chói mắt trong Đại Minh cung, cười vang vỗ áo mà đi, khẳng khái như người Yên bên bờ sông Dịch.
Ông cả đời làm người tu sử, lần đầu tiên oanh liệt đi vào lịch sử vô thường.
Ta nhìn bóng lưng ông, gào khóc rách cổ họng, gần như nôn ra cả tim phổi.
Âm thanh thê lương đến không giống loài người.
Ta như nổi điên muốn xông tới theo ông gặp Hoàng đế, lại bị thị vệ ở cổng một chưởng đẩy ngã xuống đất.
Mặt mũi ta giàn giụa nước mắt, nghẹn ngào đứng lên, ca ca đột nhiên nói với ta: "Anh Tử, được rồi."
Tay huynh ấy nhẹ nhàng chạm vào bả vai ta, như một sợi lông vũ mỏng tang.
Lời của y ngắn hơn cả cha và nhị thúc, có lẽ là không còn lời nào để nói, có lẽ là biết nhiều lời vô ích.
"Bảo trọng", đây là hai chữ cuối cùng ca ca ta để lại cho ta.
Chỉ mới nửa ngày mà thôi, thời gian ngắn ngủi còn không đủ cho ta làm một bài thơ, lại có thể liên tiếp cướp đi ba người thân của ta.
Sử quán trống trải chỉ còn một mình, bốn vách tường vô cùng yên tĩnh.
Ta ôm đầu gối co lại trong góc, toàn thân đều ớn lạnh, vô số ý nghĩ chợt lóe lên rối tung rối mù.
Cha, nhị thúc và ca ca đều đi rồi, chỉ còn một mình ta, ta nên nghe cha đi Lạc Dương sao? Về sau ta làm thế nào bây giờ? Cuối cùng cũng sẽ đến lượt ta sao? Sẽ sao?
Nếu như thật sự đến lượt ta, ta có thể làm gì đây?
Qua thật lâu, cửa lớn Sử quán mở ra một khe nhỏ, ta giương mắt nhìn lại, thái giám thần chết kia lại xuất hiện.
Ông ta từ trên cao nhìn xuống, đầy lòng thương hại và vô tình nhìn tiểu nương tử khóc thút tha thút thít trước mặt, chậm rãi nói: "Bệ hạ nói, phàm là vật có thể thở bên trong Sử quán đều đưa tất cả lên điện.
Bây giờ chỗ này chỉ còn ngươi, Thẩm tiểu nương tử, mời qua bên này đi."
Giọng nói ông ta rất sắc bén, giống như dao bạc cứa qua mâm ngọc, cũng giống như một cái cưa thản nhiên chém xuống đỉnh đầu ta."
Ta hoang mang bốn phía.
Đúng vậy, bây giờ Sử quán chỉ còn ta.
Ánh mắt lướt qua tầng tầng lớp lớp tàng thư, những suy nghĩ chợt lóe rối như canh hẹ kia được ta tháo gỡ hết.
Ta nghĩ, người có vận mệnh, xem nhiều ghi chép phong phú rồi sẽ phát hiện chuyện thế gian chẳng qua là sinh lão bệnh tử, thăng trầm luân phiên, sẽ làm chuyện gì trong đời, sẽ yêu người nào, thường là từ lúc sinh ra đã định sẵn.
Như vậy, ta chỉ có thể sải bước đi về phía trước trên con đường của mình, con đường này cha đi qua, nhị thúc đi qua, ca ca cũng đi qua, bây giờ cũng đến lượt ta.
Trong nháy mắt, ta đưa ra quyết định, nâng tay áo, mạnh tay lau khô nước mắt, nói: "Ông dẫn ta đi đi."
***
Ông ta che kín mắt ta, dẫn ta đến Tuyên Chính điện.
Trên Tuyên Chính điện rất nhiều triều thần đứng đó, trẻ tuổi, già đời, bọn họ là trái tim của đế quốc, tất cả đều là khuôn mặt ta quen thuộc.
Tể tướng từng chủ trì tu sử, thúc bá từng gặp trong Môn Hạ Tỉnh¹, nhưng giờ phút này bọn họ đều không đành lòng nhìn ta.
(1) Ba cơ quan quyền lực trung ương cao nhất thời phong kiến Trung Hoa bao gồm Thượng Thư Tỉnh, Môn Hạ Tỉnh và Trung Thư Tỉnh.
Đầu óc ta ong ong, gắng sức giữ thân thể ổn định, từng bước đi đến đại điện rộng lớn.
Bao nhiêu lần ta nằm mơ có thể lên làm Nữ sử quan chính thức, theo cha cùng ra vào triều.
Thật không ngờ rằng, lần đầu tiên ta lên Tuyên Chính điện lại là tình cảnh này.
Tuy có chuẩn bị tâm lý, nhưng lúc ta nhìn thấy vũng máu tươi nhức mắt trước điện vẫn không ngăn được run rẩy.
Đây là cha, hay là nhị thúc, hay là ca ca?
Từ đây, màu đỏ trở thành màu ta hận nhất, ta hận Đại Minh cung màu son, hận quan bào đỏ thẫm, cũng hận cẩu Hoàng đế ngồi ngay ngắn trên vị, tay dính đầy máu tươi.
Phía sau bức rèm che, Hoàng đế trẻ tuổi mặt không biểu cảm ngắm nghía ta.
Diện mạo hắn anh tuấn, vẻ mặt sắc bén, có một đôi mắt phượng đẹp đẽ di truyền từ mẫu thân thân sinh thân phận ti tiện của hắn.
Ta nhỏ bé phản chiếu trong cặp mắt ấy: tóc tai rối bù, hai mắt đỏ bừng, thể diện không có, giống như một bà điên.
"Tại sao lại là nữ?"
Giọng nói không vui của hắn từ tốn truyền tới từ chỗ trên, vang vọng trong đại điện trống trải.
Thái giám dẫn ta tới cung kính tiến lên đáp: "Bệ hạ, Thẩm gia bọn họ là Sử quan thế gia, nàng ta tên là Thẩm Anh, là biên soạn cuối cùng trong Sử quán."
Thái giám nhìn bộ dạng thảm thương của ta, cuối cùng động một chút lòng trắc ẩn, nhỏ giọng nói: "Thẩm tiểu nương tử năm nay mười lăm.
Cha huynh đều vong, trong nhà chỉ còn một đôi cô nhi quả mẫu không cùng chi."
"Ồ."
Cẩu Hoàng đế quan sát từ đầu đến chân ta một phen, mất hứng khoát tay: "Ngươi dẫn nàng ta đi đi, một con bé mà thôi, Sử quan cái nỗi gì."
"Con mẹ nó ngươi thì là Hoàng đế cái nỗi gì!"
Ta đột nhiên ngẩng đầu lên, chỉ vào hắn mà mắng.
Quần thần ngồi đó đều kinh hãi, xì xà xì xầm.
Thái giám muốn xông tới che miệng ta, bị ta xô mạnh một cái xuống đất.
Phẫn nộ ngập trời thiêu cháy lý trí ta, cũng thiêu cháy tỉnh táo cuối cùng của Sử quan.
Ta sụp đổ rồi, không muốn giả vờ nữa, bây giờ ta chính là bà điên điên nhất cả cái thành Trường An, cút mẹ nó trung quân ái quốc đi.
Chẳng lẽ ngồi trên Tuyên Chính điện là chó, ta cũng phải cúi đầu với chó sao?
Bảo hắn nằm mộng Xuân Thu đi!
Ta nhổ một cái về phía hắn, dùng giọng nói chói tai nhất con người có thể phát ra từ cuống họng, khàn giọng mắng: "Nữ tử? Nữ tử thì sao! Bà đây từng quỳ gối trước bài vị Thái Sử Công lập lời thề, từng biên tám mươi năm quốc sử bổn triều, tổ tiên từng mười ba đời làm Sử quan kể từ tiền triều, thanh danh trung liệt bốn biển đều biết! Đúng là trò cười! Dựa vào một tên loạn thần tặc tử giết huynh cướp quyền như ngươi cũng xứng hỏi ta là Sử quan cái gì? Lý Tư Diễm ta cho ngươi biết, người làm Sử quan chúng ta cúi đầu ngẩng đầu không thẹn, sống thanh bạch, công lao nghìn đời cầm bút tả thực.
Ngươi giết chúng ta được thôi, giết đến mấy ngàn Sử quan nữa cũng không chặn nổi miệng thiên hạ!"
Một sức lực lớn đánh vào lưng ta, thái giám kia thở phì phò, gọi hai lực sĩ võ lực mạnh mẽ đè chặt đầu ta xuống.
Lực sĩ kia ra tay không hề nể nang, âm cuối của ta còn bay vút trên không trung, bên mặt đã đập vào gạch đá lạnh lẽo cứng rắn.
Trong miệng đau xót, mùi máu tươi lan tràn, nhưng ngay cả như vậy, ta vẫn dùng hết sức lực giãy giụa, chỉ vì...!Mẹ nó, bà đây còn chưa mắng đủ đâu!
Từ bước đầu tiên bước ra khỏi Sử quán, ta đã không nghĩ tới có thể sống đi ra Tuyên Chính điện.
"Bổn triều lấy nhân hiếu bình thiên hạ, Cao Tổ Thái Tông hao hết tâm huyết lập nên pháp luật kỷ cương tổ tông, bây giờ nước chưa trải tám mươi năm, thi cốt Tiên hoàng chưa lạnh, ngươi lại có thể làm ra chuyện giết huynh lẽ trời khó dung, không sợ một đạo thiên lôi đánh chết ngươi!" Ta vùng ra khỏi khống chế, tức giận mắng.
"Phải bịt miệng nàng ta lại, mau!" Không biết là ai đưa ra đề nghị thất đức này.
Hàm răng bị cạy mở, có người nhét một chiếc khăn tay vào miệng ta.
Vết máu làm mờ đôi mắt ta, trời đất của ta biến thành một