Chuyển ngữ: Andrew Pastel
Một trong những dấu hiệu chiêm tinh quan trọng nhất trên bầu trời đêm mùa thu ở Bắc bán cầu là chòm Phi Mã. Nó bao gồm vài ngôi sao có độ sáng và kích thước khác nhau. Bốn ngôi sao sáng nhất tạo thành một hình tứ giác khổng lồ. Mỗi cạnh đại diện cho một hướng. Đây là một chòm sao chỉ dẫn rất quan trọng trên bầu trời đêm thu. Nó còn được gọi là "tứ giác mùa thu".
"A, em thấy hình tứ giác rồi... Nhưng tại sao nó lại tên là Phi Mã? trông nó giống con ngựa chỗ nào?"
"Phi Mã chúng ta nhìn thấy bị lộn ngược, hai chân nó chổng lên, chỗ cong xuống phía dưới là đầu và cổ." (*)
Tôi cố gắng mô tả hình dáng chòm Phi Mã cho Thương Mục Kiêu, ròi căn cứ vào vị trí "tứ giác mùa thu" tìm thêm được vài ngôi sao quan trọng khác.
"Cái đó là sao Chức Nữ, cái thấp hơn là sao Ngưu Lang, ở giữa là Sông Ngân." (**)
(*) Chòm Phi Mã/Pegasus là chòm sao của Nam bán cầu, nếu nhìn từ Bắc bán cầu nó sẽ bị lộn ngược lại như ảnh. Bốn ngôi sao sáng nhất tạo thành hình tứ giác, gọi là "tứ giác/hình vuông mùa thu".
Tính chởi thằng Cú nghèo trí tưởng tượng nhưng xem thử ảnh thấy chắc mình cũng ngu như nó......
(**) sao Chức Nữ (vega) và sao Ngưu Lang (Altair), có Sông Ngân (dải ngân hà) cắt qua.
Ngoài vô số câu hỏi chưa được giải đáp, bầu trời đầy sao cũng chứa đầy trí tưởng tượng của con người và sự lãng mạn cực hạn.
Nếu cậu ta nói với tôi sớm hơn là đến đây để ngắm sao, tôi có thể mang theo giấy bút linh tinh rồi. Bây giờ chỉ có thể nói suông, còn cậu ta gật gù nghe suông
Nói chuyện hơn mười phút, bầu trời đầy sao trên đầu cũng đã kể gần xong. Tôi ngừng nói, chỉ lặng lẽ thưởng thức cảnh đẹp với Thương Mục Kiêu.
Thật lâu sau, Thương Mục Kiêu đột nhiên nói: "Giáo sư Bắc, khi nhìn các vì sao, thầy có cảm thấy chán nản vì sự tầm thường nhỏ bé của mình không?" Cậu ta đặt tay lên đài quan sát được xây bằng gạch đá, nhìn lên bầu trời đầy sao, "Chúng ta giống như một hạt bụi nhỏ trong vũ trụ. Xuất hiện, rồi biến mất. Lại xuất hiện, rồi cũng lại biến mất. Tưởng rằng mình đang rực sáng, độc nhất vô nhị, nhưng thực ra lại chẳng khác gì tất cả những tồn tại mà chúng ta ghét bỏ, ngưỡng mộ, hay khinh thường... Có phải không? "
Khi tôi lần đầu tiên quan sát bầu trời đầy sao bằng kính thiên văn, tôi dường như cũng có suy nghĩ như vậy - đối với toàn bộ vũ trụ, con người thực sự là những tồn tại nhỏ bé và khiêm tốn.
Có lẽ khi đứng dưới sự bao la của bầu trời, người ta tức cảnh sinh tình chăng.
"Cậu có biết sự khác biệt giữa con người và tinh tinh không?"
Thương Mục Kiêu nhìn tôi, vẻ mặt nghi ngờ vừa dành cho tôi vừa dành cho câu hỏi.
"Thầy đang thử em à? Con người có lý trí, nhưng động vật chỉ có ý thức, đúng không?" Cho dù nghi ngờ, cậu ta vẫn cho tôi một câu trả lời.
Gió đêm trên núi hơi lạnh, tôi thắt chặt áo khoác, nói: "Đây là quan điểm của Schopenhauer. Nhưng theo quan điểm của Nietzsche, về cơ bản không có sự khác biệt giữa con người và tinh tinh về sự đóng góp cho thế giới. Chỉ một số ít con người có thể vượt qua bản chất động vật để thành một con người thật sự có giá trị, một "siêu nhân". Vì vậy, cậu nói đúng, tất cả chúng ta đều không đáng kể đối với thế giới này. "
Nghe vậy, lông mi Thương Mục Kiêu rũ xuống, trên mặt hiện lên một vẻ có thể gọi là "cô đơn".
"Nhưng..." Ngay khi cậu ta run rẩy lông mi, định nói gì thì tôi lại tiếp tục, "Chúng ta sống trên đời này, người thân, bạn bè, đồng nghiệp, người yêu, mỗi cá nhân đều rất quan trọng. Có thể so với vũ trụ chỉ là hạt bụi, nhưng đối với chúng ta, mỗi một người đều là một viên đá vô cùng quý giá, và mỗi viên đều là độc nhất vô nhị." Chỉ là những viên đá quý ấy, có thể sẽ vĩnh viễn không thuộc về chúng ta.
Tôi không nói câu cuối cùng. Mặc dù tôi đối xử với mọi thứ trên đời bằng sự bi quan, nhưng tôi không ép người khác phải giống mình.
Những người trẻ tuổi như Thương Mục Kiêu, cuộc đời còn dài, có thể từ từ khám phá chân lý cuộc sống phù hợp với mình mà không cần người khác áp đặt giáo điều.
"Đá quý?" Thương Mục Kiêu cười thành tiếng, liên tục nhắc mãi hai từ 'đá quý', cuối cùng gần như lẩm bẩm một mình.
"Vậy thì cuộc sống của em thật là nghèo nàn."
Ngay khi tôi nghĩ rằng cậu ta đang khinh bỉ lập luận của tôi, cậu ta đột nhiên hét lên dưới đài quan sát, sau đó chống tay leo lên đứng trên bức tường gạch hẹp.
Hơi thở của tôi như đặc nghẹt lại. Ở đây không có đèn đường, dưới đài quan sát tối om om, mặc dù lúc này không thể nhìn thấy gì nhưng theo nhận thức thông thường, đa số đều là vách đá. Cậu ta đứng cheo leo trên đó rất nguy hiểm, một cơn gió mạnh cũng có thể thổi bay cậu ta.
"Một người theo chủ nghĩa bi quan như thầy mà có thể nói những điều như vậy. Giáo sư Bắc, em khá là tò mò, thầy đã có bao nhiêu viên đá quý trong đời? Thầy thích nhất là viên nào?" Cậu ta như làm xiếc, giơ hai tay lên giữ thăng bằng, bước đi loạng choạng.
Người trong đoàn nhào lộn dù gì cũng có dây an toàn, Thương Mục Kiêu thì chẳng có gì, nếu ngã thì không chết cũng bị thương tật một nửa, mà bộ dạng này của tôi làm sao tôi có thể cứu cậu ta đây?
Gần như chỉ có chết.
"Thương Mục Kiêu, đi xuống." Tôi trầm giọng ra lệnh, hoàn toàn không để ý đến câu hỏi của cậu ta.
"Thầy lo lắng cho em sao?" Cậu ta vẫn đang cợt nhả, không có chút gì nghiêm túc.
Tôi cố gắng kìm nén cơn tức giận của mình, đưa tay về phía cậu ta.
"Xuống đi, cậu đứng như vậy nguy hiểm lắm."
Cậu ta đột ngột dừng bước, quay lưng về phía vách đá, đứng đối diện với tôi, tầm mắt thấp thoáng nhìn tay tôi trước, sau đó dời lên mặt tôi.
"Ngoan nào......"
Tôi từng bước dõi theo cậu ta, cậu ta đứng trên cao nhìn tôi, tiếp đó dang rộng đôi tay, nở một nụ cười rạng rỡ.
"Thầy đang lo lắng cho em." Khuôn mặt cậu ta tự mãn, sau đó nghiêng người như dợm ngã về phía sau.
"Thương Mục Kiêu!!!" Hai mắt tôi mở to, tôi hét lên muốn chạy đến cậu ta, giây tiếp theo, tôi mất thăng bằng, ngã xuống đất trước cả Thương Mục Kiêu.
Lòng bàn tay bị tảng đá thô ráp xé nát, đau đớn nóng rát. Hai chân quấn vào nhau trong tư thế không tự nhiên, mềm oặt không sức lực.
Tôi thở hổn hển, lo lắng tìm kiếm vị trí của Thương Mục Kiêu, nhưng khi nhìn lên, tôi đã thấy cậu ta nhẹ nhàng nhảy ra khỏi bức tường thấp.
"Sao thầy lại bất cẩn như vậy." Cậu ta bước đến đỡ tôi dậy, cười thoải