Phủ Hồng Châu, mấy trăm bá tánh tràn ra đường cái trước các vựa gạo gọi: "Mở cửa, bọn ta muốn mua gạo!"
"Vại gạo nhà ta thấy đáy rồi, mà hiệu buôn lại không mở, cả nhà ta đều đang ôm cái bụng đói đây."
"Vì sao đã liên tục ba ngày rồi mà không mở cửa vậy? Thế thì bọn ta sống thế nào đây? Ta cứ nghĩ là mỗi ngày hiệu buôn đều bán, cho nên không trữ gạo sẵn, bây giờ đều đi mượn lương thực từ hàng xóm láng giềng này!"
Bá tánh sốt ruột không thôi, trong số đó có người nhảy lên bậc thang của vựa gạo giơ hai tay lên nói: "Chư vị, chư vị! Nhìn này —— " hắn chỉ vào tấm bảng gỗ trên cửa: " Quan phủ địch lương, hết gạo để bán. Là quan phủ đã cướp lương thực của chúng ta, đại quan Tào ty vì tiền đồ của y, vì muốn hoàn thành công việc mà lá mặt lá trái với triều đình, ức hiếp bá tánh khốn khổ chúng ta, không để cho chúng ta đường sống mà! Lương thương muốn giữ gạo cho chúng ta, đại quan Tào ty lại cướp hết số gạo đó, bây giờ lương thương đã đình công, phủ Hồng Châu này hết lương thực để bán rồi!"
Bá tánh dáo dác nhìn nhau, nghe được hai tiếng đại quan vừa sợ vừa giận.
Người ở trên nghe thấy thế bèn phất mạnh tay lên: "Lương thương đình công, không thể địch lương, làm trái luật pháp, Tào ty không chừa đường sống cho chúng ta, vì sao chúng ta không thể cáo quan? Vì sao không đến thẳng Nha môn Tào ty hỏi quan trên cao cao tại thượng? Để cho quan lại Lưỡng Giang nhìn thấy được bá tánh dưới quyền cai quản của Tào ty sống lay lắt nghèo khổ thế nào! Chỉ cần chúng ta đủ đồng lòng, tiếng nói đủ lớn, nếu còn không đủ lấp đầy bụng oan khuất thì có thể tấu lên trên, để cho kinh quan, thánh thượng trong cung nhìn thấy cái khổ của Lưỡng Giang này!"
Trong đám người đó, có những cái đinh núp lùm chỉ đợi đến đúng thời cơ rồi hưởng ứng, cổ vũ những bá tánh có cùng tâm trạng đến Nha môn Tào ty để kháng nghị.
Biển người phun trào, dân tình sục sôi, lớp lớp người ùn ụt xuất phát, túa ra từ các hiệu buôn trong phủ, tụ lại trước Nha môn Tào ty, nhìn dòng người đông đúc gom lại thành một mảng đen nghìn nghịt, chắc có đến khoảng hơn nghìn người.
Lương thương đình công, tiếng oán than của dân chúng vang lên khắp nơi, dư tình tăng cao ngút trời, Lưỡng Giang có giám sát, các quan lại nóng lòng chộp lấy cơ hội này, nhao nhao tham gia tấu tố Tào ty sứ Triệu Bạch Ngư không giải quyết công việc thỏa đáng khiến dân chúng xôn xao oán than, khấu thỉnh bệ hạ thánh tài.
***
Ở trong điện không có gì làm, quần thần bèn thảo luận về chuyện lương thương Lưỡng Giang đình công, có người cho rằng Triệu Bạch Ngư kiêu căng tự phụ, làm việc theo cảm tính, quên mất sơ tâm, làm hại bá tánh, cần phải cách chức để truy cứu trách nhiệm.
"...!Dân chúng oán than, lương thương đình công, chỉ là một trong số đó thôi.
Tục nói "Lúa rẻ nông thiệt, lúa đắt dân thiệt"*, nếu như Tào ty sứ không hoàn thành thu hoạch như triều đình yêu cầu đúng lúc, tất sẽ ảnh hưởng đến vụ mùa năm nay, năm sau lẫn bá tánh Lưỡng Giang.
Hơn nữa, kho lương không kịp tiếp tế, nếu như lũ mùa xuân và mùa thu lại nhấn chìm đồng ruộng, hoặc là phát sinh tai họa vỡ đê giống như năm ngoái nữa, không thể kịp thời đưa lương thực đi cứu trợ thiên tai, há chẳng phải người chết đói sẽ xếp dài ngàn dặm sao? Chương Thuyết Lệnh khảng khái phân bua: "Vì vậy thần thấy rằng, trước tiên nên chọn người khá từ Lưỡng Giang lên chức Tào ty sứ, lệnh cho lương thương mở cửa hiệu buôn, giải quyết vấn đề dân sinh, trấn an lòng dân, sau đó mới thực hiện địch lương."
(*) Ý nói bán lúa gạo rẻ thì người nông dân sẽ chịu thua thiệt, và ngược lại, bán đắt thì nhân dân sẽ chịu thiệt.
Cũng có người đứng ra bên vực lẽ phải, nói Triệu Bạch Ngư tính tình ấm áp lại ngay thẳng, từ trước đến giờ đều chấp pháp theo lẽ công bằng, một lòng vì dân, tuyệt đối sẽ không dung túng cho thuộc hạ của mình ép mua ép bán, càng sẽ không vì chính tích mà bỏ mặc dân tình.
"Tục nói dân không đấu với quan, Triệu Bạch Ngư đến Lưỡng Giang tính đâu đấy mới được nửa năm, tuy rằng y làm việc theo cảm tính, nhưng nếu thật sự là một tham quan ô lại, thì không thể nào tạo ra cảnh tượng lương thương đình công, dân oán ngút trời hỗn loạn chỉ trong một thời gian ngắn như vậy được.
Theo như thần thấy, trong đó chắc hẳn có khúc mắc." Công bộ Thị lang Phạm Văn Minh bước ra khỏi hàng nói: "Triệu Bạch Ngư vừa đến Lưỡng Giang đã xử lý xong hai đại án, bắt muối lậu vừa dứt thì đến lượt chọc thủng đường buôn lậu thủy vận, nhất định là đắc tội Cán thương địa phương, bị những kẻ kia bắt tay hãm hại, cũng không phải là không có khả năng này."
Chương Thuyết Lệnh nghe xong lập tức nhảy ra chỉ trích: "Nực cười! Nói như Phạm thị lang thì quan lại Lưỡng Giang đều không có mắt nhìn, cũng chẳng có óc nghĩ, đổ hết oan uất xuống đầu Triệu Bạch Ngư hay sao? Triệu Bạch Ngư thì trong sạch, còn quan thương dân nông trần tình đều là ác ý hãm hại, ngay cả nha dịch dưới trướng Triệu Bạch Ngư ẩu đả với chưởng quỹ vựa gạo cũng là hãm hại hay sao? Thần lại rất tò mò, phải là nhân tài kiểu gì mới sẽ khiến quan thương dân cả một tỉnh đều hận đến nghiến răng như vậy! Chẳng lẽ Triệu Bạch Ngư không biết cách làm người ư? Hoàn toàn ngược lại, y nhanh nhẹn, miệng lưỡi khôn khéo, nghe nói còn có tâm địa như Bồ Tát, bằng không sao có thể làm cho một nửa kinh quan lên triều đều lên tiếng nói tốt cho y chứ?"
Hộ bộ Phó sứ nghe vậy không vui, bước ra ngay nói: "Thiên thính tắc ám, kiêm thính tắc minh*, mọi thứ đều có hai mặt, chẳng lẽ lại muốn tất cả mọi người đều phải hưởng ứng theo Chương hầu trung nhà ngươi? Vậy thì triều đình này có còn là triều đình của bệ hạ không? Hay phải nói do ngươi độc đoán mới thích hợp?"
(*) Ý của hai câu này là phải lắng nghe ý kiến từ nhiều bên thì mới có thể phân rõ phải trái, đừng chỉ nghe một phía rồi tin tưởng những lời nói đó.
"Ngươi! Nói năng xằng bậy!" Chương Thuyết Lệnh quỳ rạp xuống: "Lòng trung thành của thần với bệ hạ, với triều đình tỏ rõ như trời như trăng, nhất định không dám kết bè kết cánh, không dám ôm ý đồ đen tối, mong Thánh thượng minh giám."
Ngày diễn ra lễ Gia Quan của Triệu Bạch Ngư, vì không thể đến tham gia, Hộ bộ phó sứ đã để lỡ mất cơ hội tốt để kết giao tri kỉ, mặc dù chưa thể cùng Triệu Bạch Ngư soi đuốc dạ đàm, nhưng trong lòng đã tự cho rằng mình và y sẽ trở thành bạn thâm giao rồi, làm sao chịu nổi những lời đàm tếu của lão già Chương Thuyết Lệnh này?
Lại nói bản chất của Hộ bộ chính là thu tiền đòi nợ, kẻ nào mà không suy nghĩ nhạy bén, miệng lưỡi dẻo quẹo?
Hộ bộ Phó sứ tiếp tục bơm hỏa lực, miệng bô bô lên: "Nghe nói môn sinh của Chương hầu trung đến Lưỡng Giang làm quan không ít? Nguyên quán của Chương hầu trung cũng ở Lưỡng Giang mà nhỉ? Quan trường Lưỡng Giang ra làm sao, chắc hẳn không ai rõ ràng hơn Chương hầu trung đâu.
Đầu tiên là án muối lậu dắt díu Lưỡng Chiết, nói rằng Phát vận ty có người trộm thuyền phế ngụy trang thành thuyền quan, sau đó đến Điền Anh Trác đột nhiên sợ tội tự sát, thư phòng bốc cháy, bằng chứng gì đó đều bị thiêu trụi cả, trên đời có chuyện trùng hợp đến thế sao? Bấy giờ mới chỉ được nửa năm, chờ đến khi Triệu Bạch Ngư hết nhiệm kì, chẳng phải Lưỡng Giang sẽ đổi luôn một nhóm quan mới đến à?"
Chương Thuyết Lệnh giận đến nỗi tim gan đều đau: "Ngươi...!Ngươi bêu xấu đồng liêu! Bụng dạ khó lường!"
Hộ bộ Phó sứ: "Đó chỉ là lời chất vấn hợp lẽ mà thôi, sao Chương hầu trung phải nóng ruột nhỉ? Chương hầu trung chẳng hề giải thích rõ ràng, chỉ nghe một phía, cố ý nhấn mạnh rằng Triệu Bạch Ngư phải chịu trách nhiệm, coi nhẹ tâm huyết mà y dành cho nước cho dân ngày trước.
Những gì vi thần đac nói, cũng giống như ý của Chương hầu trung mà thôi —— "
"Ngươi thừa nhận ngươi thiên vị Triệu Bạch Ngư sao?"
"Nếu Chương hầu trung đã thừa nhận trong lòng mình có thành kiến với Triệu Bạch Ngư, đương nhiên vi thần cũng không tiếc bày tỏ suy nghĩ của bản thân rồi." Hộ bộ Phó sứ vô cùng thản nhiên nói mình thiên vị Triệu Bạch Ngư, "Bệ hạ, sự tình Lưỡng Giang liếc qua đã tỏ.
Dân không đấu với quan, trừ phi quan lại làm điều khiến cho người người phải oán trách, nhưng Triệu Bạch Ngư chỉ mới đến Lưỡng Giang được non nửa năm đã giúp triều đình bắt tham quan, làm sao có thể gây ra chuyện chọc cho thiên hạ căm ghét được? Chỉ sợ là đã đắc tội Cán thương, bị người ta bắt tay nhau hãm hại mà thôi."
Trong hàng ngũ thẳng tắp vang lên tiếng vỗ tay mà Trần Sư Đạo dành cho Hộ bộ Phó sứ.
Cao đồng tri hắng giọng, vốn định bước ra khỏi hàng, không ngờ Triệu tế chấp đã ra tay trước: "Bẩm bệ hạ, đúng là tục nói "Dân không đấu với quan", chỉ trừ phi là chuyện gây nguy hiểm đến tính mạng của bá tánh, tiếng oán than của dân mới dậy đất.
Từ xưa đến nay, quan chính trực thì lòng dân mới thuận, gió trong lành thì xã tắc mới an, nếu như Tào ty sứ Giang Tây thân tâm ngay thẳng, đủ khiến cho quốc thái dân an, thì sẽ không dẫn đến chuyện lương thương đình công, dân tình sục sôi."
Trần Sư Đạo đang thoải mái bỗng trợn trắng mắt.
Hộ bộ Phó sứ cũng tròn mắt ra nhìn, hít thở phì phò, mặc cho thượng sai Ngũ hoàng tử ra hiệu bằng ánh mắt lão cũng chẳng thèm che giấu cảm xúc, cũng may đã được Đỗ Công Tiên nhanh tay nhanh mắt giữ chặt, nếu không với cái tính nết dễ bức xúc ấy, chỉ sợ lão đã xắn tay áo lên nhảy ra đánh nhau một trận làm trò cười trên ngự tiền rồi.
Tốc độ vuốt râu của Cao đồng tri tăng lên, có vấn đề rồi.
Chương Thuyết Lệnh vui vẻ nhướn mày, không sai, đây chính là những gì lão ta muốn nói, không làm việc vì tình riêng, không thiên vị, không hổ là Tế chấp chính trực nghiêm minh.
"Nhưng lời của bọn người Phạm thị lang không phải không có lý, Triệu Bạch Ngư làm người thế nào, phẩm chất thế nào, tài năng ở mức nào, chư vị ở đây không phải đều rõ ràng hay sao.
Mới đến Lưỡng Giang đã quyết đoán, chấn nhiếp hiện tượng tham ô buôn lậu thủy vận hỗn loạn, thủ đoạn tuy cảm tính nhưng thắng ở chỗ có hiệu quả, lại không hao tốn của dân một phân một hào.
Nhìn những chuyện ấy mà xem, tiến lui có mức độ, hoàn toàn không làm ra hành động gì ngang ngược.
Chư vị có tài kinh thiên động địa, hẳn phải biết thương nhân coi trọng tiền tài, không thể không nhìn ra việc tra bắt muối lậu và buôn lậu thủy vận sẽ làm tổn thương lợi ích của Cán thương.
Cho nên quan phủ địch lương, lương thương lại bảo thiếu gạo từ chối bán, bấy giờ đòi đình công, dư tình bùng nổ, xảy ra liên tiếp như vậy, lẽ nào không nhìn ra là do Cán thương trả thù hay sao?"
Vẻ mừng rỡ trên mặt Chương Thuyết Lệnh lập tức biến mất, hai mắt trợn trắng của Trần Sư Đạo cũng bình thường trở lại, Hộ bộ Phó sứ cũng chỉ vì một câu "Không phải không có lý" của Triệu tế chấp mà từ trạng thái giương nanh múa vuốt quay về bộ dáng bình tĩnh như chẳng có chuyện gì.
Động tác vuốt râu của Cao đồng tri vẫn tăng nhanh, ông cười tủm tỉm, quả thực lòng Triệu tế chấp còn ôm thành kiến với Triệu Bạch Ngư, mặc dù trong vấn đề gia đình, lão vẫn vì tình riêng mà có chỗ bất công, nhưng bàn đến chính sự triều đình thì trái phải rõ ràng, chú trọng công minh, làm việc theo lẽ phải, bằng không sẽ không được bệ hạ nể trọng nhiều năm như vậy.
Nguyên Thú đế hỏi: "Thừa Giới nghĩ thế nào?"
Triệu tế chấp: "Theo vi thần thấy, không nên cách chức quan của Triệu Bạch Ngư, cũng không cần phải đưa ra bất kì hình phạt nào cho y, mà lệnh cho y mau chóng giải quyết cho tốt ba chuyện dư tình, địch lương và lương thương đình công, nếu như giải quyết chậm trễ không xong thì chính là đức không xứng vị, đến lúc ấy thay một người khác vào vị trí Tào ty sứ cũng không thấy tiếc.
Nhưng lương thương đình công, dư tình khó dứt, triều đình cần tỏ thái độ, chi bằng phái Khâm sai tuần thú Lưỡng Giang, để cho quan dân Lưỡng Giang hiểu được bệ hạ vẫn luôn lo lắng cho Lưỡng Giang, một phần để răn đe những kẻ manh động vì hai án muối lậu và buôn lậu thủy vận, phần để hù dọa những kẻ có lòng dạ rục rịch muốn hành động, có thể nói là một công nhiều chuyện."
Nguyên Thú đế xoay nhẫn ngọc, suy nghĩ một chút: "Là một ý kiến không tệ, trẫm sẽ cân nhắc.
Chuyện này cứ để sau lại nói, nói cái khác đi, chiến sự Tây Bắc thế nào rồi?"
"Bẩm bệ hạ, tin thắng trận từ Tây Bắc đã về nhiều lắm..."
***
Kết thúc tảo triều, Lục hoàng tử bị gọi riêng đến điện Văn Đức.
Hành lễ xong, Lục hoàng tử bèn đứng sang một bên đợi Nguyên Thú đế phản ứng.
Nguyên Thú đế đang xem tranh, đó là một bức tranh vẽ ngàn dặm giang sơn, vừa ra mắt đã nổi danh khắp thiên hạ, trở thành báu vật mà thiên tử yêu thích nhất.
"Tiểu Lục, có muốn đến Lưỡng Giang không?"
Lục hoàng tử lập tức quỳ xuống đất: "Thần giúp quân phân ưu, con giúp cha phân ưu đã là lẽ bất di bất dịch, nhi thần nguyện ra sức trâu ngựa."
Nguyên Thú đế tùy ý phất tay: "Ở đây chỉ có cha con hai ta, không có thân phận quân thần, con nói thật đi, có muốn đi không?"
Lục hoàng tử bỗng nhiên bĩu môi: "Không muốn đi."
Nguyên Thú đế cảm thấy hứng thú hỏi: "Vì sao?"
Lục hoàng tử: "Lưỡng Giang hung hiểm, bên cạnh nhi thần lại không có ai, đến đó không biết chừng sẽ bị ăn tươi nuốt sống mất."
Nguyên Thú đế nghiêm mặt: "Nói bậy! Dùng chí khí của người khác để tiêu diệt uy phong của bản thân như thế là tham sống sợ chết, có mấy ai thấy được con vào sinh ra tử trong quân Ký Châu năm sáu năm trời chứ?"
Lục hoàng tử cây ngay không sợ chết đứng: "Ở trong doanh chiến đấu bằng cả mạng sống của mình, không mánh khóe, không thủ đoạn, không tính toán cũng chẳng lắm âm mưu quỷ kế, đến cả bài binh bố trận cũng đều quang minh chính đại mà làm, nào giống như quan trường Lưỡng Giang có đến tám ngàn tám vạn cái tâm nhãn?"
Nguyên Thú đế vẫn giận: "Lẽ ra lúc trước trẫm không nên mềm lòng thả con đến Định Châu, học quen thói lỗ m ãng, cái gì cũng dám nói!" Bỗng nhiên lời nói xoay chuyển, "Nếu như trẫm cứ cố tình phái con làm Khâm sai đến Lưỡng Giang, con có dám đi hay không?"
Lục hoàng tử nghiêm túc đáp: "Đột Quyết hung ác cùng cực còn chẳng sợ, nói chi một đám quan văn Lưỡng Giang tay trói gà không chặt?"
Nguyên Thú đế trêu hắn: "Không sợ tâm nhãn chơi không lại bọn hắn à?"
Lục hoàng tử: "Nhất lực phá vạn pháp*.
Nhi thần là Khâm sai thay thiên tử tuần thú, cải trang vi hành thay phụ hoàng, ai dám giở thủ đoạn, tính toán, bày mưu với thiên tử?"
(*) Câu này nghĩa là tất cả các chiến lược đều vô dụng khi đối mặt với sức mạnh tuyệt đối.
Mình search thì chỉ tìm được một câu gần nghĩa thôi là 一力降十会 – nhất lực giáng thập hội: có thể hiểu nôm na là một người có sức mạnh lớn có thể đánh bại mười người tinh thông võ nghệ.
Nguyên Thú đế im lặng nhìn hắn, ánh mắt sắc bén, nhưng hắn không tránh đi, dáng vẻ không hề thiếu tự tin chút nào như thể thật sự thẳng thắng nói ra lời thật lòng vậy.
Nguyên Thú đế ném thánh chỉ đã viết xong từ trước ra: "Vậy thì chuẩn bị lên đường đi Lưỡng Giang đi, nếu có vấp ngã ở đâu đó thì cũng là do ý trời, đừng có mà trách trời trách người."
Lục hoàng tử chắp tay: "Nhi thần tất không nhục sứ mệnh!"
***
Phủ Lục hoàng tử.
Vừa về đến phủ Lục hoàng tử đã nhảy vào ngâm nước lạnh, xuân hàn se se lạnh, không đến hai canh giờ sau đã nóng sốt hầm hập, trong đêm gõ mở cửa Thái y cục, ngày hôm sau tin hắn bệnh nặng cần tĩnh dưỡng đã truyền ra bên ngoài.
Cùng ngày, Đông cung và Ngũ hoàng tử đến thăm hỏi, thấy Lục hoàng tử sốt đến độ bắt đầu nói mê nói sảng,