Bè của học phủ đưa mọi người qua sông.
Thánh Tông đắc ý ngồi trên bè ăn cơm nắm.
Ăn xong thì đã sang đến bên kia, lại được Bách dẫn vào xưởng luyện sắt.
Thánh Tông hài lòng với thép mới chế ra, lấy của lão Từ một số quân khí, đóng vào hòm mang đi.
Lại sang bên xưởng giấy và xưởng in.
Bọn học sinh cũng đang làm bài tập nhóm.
Chúng đang quây quanh một lò nhỏ.
Lò này đang được ống bễ kéo đỏ lửa.
Một tên mất bình tĩnh:
- Anh em Phùng gia, tình hình thế nào, lần này có ăn thua không?
Thánh Tông thấy chúng học in ấn mà lại như đang luyện thứ gì trong lò, ra chiều thắc mắc.
Bách giải thích:
- Mấy năm trước thần nghĩ ra cách chế bản in rời.
Bản in này dùng đất sét dẻo để khắc chữ.
Mỗi chữ làm một thỏi, nung lên cho cứng.
Khi in làm một đai sắt bao xung quanh tấm sắt, xếp chữ lên đó cho đến khi đầy tấm sắt, cố định nó.
- Thường làm hai tấm sắt, một tấm để in, một tấm để xếp chữ.
Khi in bằng tấm thứ nhất xong thì tấm thứ hai đã sẵn sàng, cứ thế thay đổi cho nhau.
Khi xong lại lấy con chữ ra bảo quản.
- Nhưng cách in này cần dùng dao khắc trên đất sét.
Vùng tiếp giáp với các nét chữ thường bị vỡ vụn, sau khi nung, ở những vùng tiếp giáp này sẽ xuất hiện những răng cưa, những nét chữ in ra bị khiếm khuyết, người đọc thấy rất mất thẩm mỹ.
Hơn nữa, các chữ nung bằng đất sét dễ bị hỏng, nhiều lần phải làm lại.
Bọn chúng đang nghĩ cách chế bản in bằng kim loại.
- Vậy chỉ cần đúc được những chữ bằng kim loại không phải là được sao?
- Không đơn giản thế.
Kim loại có một đặc tính là nóng thì nở ra, lạnh thì co lại.
Vì vậy, sau khi đúc thường bị co rút lại, không còn có hình dáng kích thước như ban đầu.
Việc của chúng là tìm được hỗn hợp kim loại mà sau khi nung, ít bị sai lệch nhất thì bản in mới sắc nét.
- Thì ra là vậy?
Lúc này, anh em Phùng gia đã lấy một dụng cụ, gắp cốc có chứa dung dịch kim loại ra khỏi lò.
Chuẩn bị đổ vào khuân mẫu làm bằng thạch cao, phía trong được lấy mẫu bằng sáp ong rồi nung để tạo khoảng trống.
Anh em Phùng gia cẩn thận từng ly từng tý đổ vào miệng khuân.
Chờ cho hỗn hợp nguội, cả đám hồi hộp đập khuân ra xem.
Bách và Thánh Tông ngó đầu vào, nhưng chúng đông quá chẳng nhìn thấy gì cả.
Một lúc lại thấy xì xào, có đứa văng tục ra.
Bách nói:
- Đưa ta xem nào?
Tên trưởng nhóm thấy lão sư, vội chắp tay chào, lại đưa bản in cho Bách.
Bách cầm lên nhìn thì thấy đúng là sau khi nguội đi, chữ in bị thay đổi, sự sắc nét cần thiết trên nét chữ mất đi.
Thánh Tông cầm lấy cũng lắc đầu.
Bách an ủi:
- Cố gắng làm lại, chúng ta có thời gian, các ngươi mỗi lần làm phải ghi chép cho tốt, ta nghĩ nên kết hợp nhiều loại kim loại chứ không phải dùng một hai loại.
Thử cả sắt, đồng, chì, thiếc xem nào … — QUẢNG CÁO —
- Chúng ta vẫn đang lần lượt thử các hỗn hợp, lại thay đổi cả tỷ lệ nữa.
Nhưng vẫn chưa làm được như ý.
- Anh em Phùng gia là những người thợ đúc giỏi nhất Đại Việt rồi, các ngươi cứ cùng nhau làm việc, sẽ có kết quả thôi, đừng nản chí.
Thánh Tông góp lời:
- Trên đời nào có việc dễ thế, các ngươi cứ cố gắng thử đi.
Ắt sẽ có lúc thành công.
Ta tin tưởng các ngươi.
Đám học sinh nhìn người này, thấy ăn nói kỳ lạ, nhưng vì đi theo tiên sinh của bọn chúng nên không nói lại.
Bách động viên chúng một hồi rồi ra khỏi các xưởng này.
Thánh Tông loanh quanh thăm thú một hồi nữa, lên bè định sang bờ bên kia nhưng hắn lại bảo cho bè xuôi dòng sông Đà về hạ lưu.
Bọn quân hầu giật mình, định ngăn cản việc này nhưng Thánh Tông xua tay.
Chúng lấy từ trong ngực ra một còi hiệu, thổi mấy hồi còi.
Từ phía xa xa ở hai bên bờ, Bách thấy mấy đội kỵ mã lao đi về phía hạ du.
Bè xuôi được nửa canh giờ thì thấy phía xa hiện lên mấy tiểu lâu.
Những tiểu lâu này đều xây cất bên sông, chọn thế đất cao ráo.
Xung quanh làm tường kín đáo, không phải loại tường thấp như nông hộ ở trang viên mà cao đến năm sáu trượng, ở ngoài nhìn vào có vẻ rất thần bí.
Bách đưa Thánh Tông lên bờ, mời vào toà tiểu lâu lớn nhất ở giữa.
Lúc này trời cũng vừa về chiều, hai người lên lầu cao nhìn xuống, hoàng hôn đỏ rực trải dài bên sông.
Thánh Tông quan sát mồi hồi, khen ngợi cảnh trí này, lại cười nói:
- Sơn Tây Hầu mời trẫm đến đây không phải chỉ để ngắm hoàng hôn chứ.
- Cảnh hoàng hôn trên sông tuy đẹp nhưng cũng chưa đến nỗi đẹp hơn hoàng hôn bên hồ Dâm Đàm bao nhiêu, thần sao dám vì cảnh trí thế này mà mời Quan gia chứ?
- Vậy ở đây có gì đặc biệt.
- Thần vô tình tìm được ở chỗ này một mỏ nước nóng tự nhiên.
Nước ở đây là ôn tuyền đùn từ dưới lòng đất lên.
Khi xưa thần nghe sư phụ nói, nước này có thể chữa bệnh ngoài da, cơ xương khớp, nhất là có thể hoạt huyết, kích thích tiêu hoá.
Nếu ngâm mình ở đây với thời gian hợp lý, sẽ làm cho khí huyết lưu thông, nâng cao sức khoẻ tuổi thọ.
— QUẢNG CÁO —
- Thần nhân nó gần Học phủ, xây mấy tiểu lâu ở đây, định khi nào làm xong sẽ mời Thượng hoàng và Quan gia về ngự mấy hôm.
Không ngờ thánh giá bất ngờ đến, bố trí còn sơ sài.
Mong quan gia lượng thứ.
Thánh Tông mặt