Trưởng phòng nhân sự của công ty Bình Tân nhìn qua tập hồ sơ xin việc của tôi, nữ sinh viên mới tốt nghiệp ra trường, khá lâu. Với cái tên Phạm Nguyễn, tôi biết là nó rất lạ và gây chút ấn tượng với người khác. Vài phút sau, anh ta hạ tờ giấy xuống, bấy giờ mới ngước nhìn tôi. Ban nãy khi anh ta xem bảng lý lịch của tôi, nét mặt hài lòng bao nhiêu thì bây giờ trông nó có vẻ thất vọng bấy nhiêu. Tôi biết rõ lý do tại sao vì cái này giống hệt mấy lần trước tôi đi xin việc. Tôi - một cô gái có "nhan sắc" dưới mức bình thường một tẹo. Vốn, tôi là người có điểm bài Test online khá cao nên được mời đến đây phỏng vấn. Trình độ cũng như bằng cấp thì rất đạt, duy có một thứ khiến tôi lo lắng lúc đến đây chính là "cái bản mặt này". Nhân viên kinh doanh đòi hỏi phải có ngoại hình khá, đặc biệt là nữ, bởi phần lớn họ sẽ gặp gỡ khách hàng. Nếu đó là một cô gái đẹp, tất nhiên việc trao đổi sẽ thuận lợi, còn ngược lại thì sẽ gặp chút khó khăn.

Trưởng phòng nhân sự cứ nhìn chằm chằm, tôi dù rất sốt ruột, vẫn hỏi từ tốn:

- Có vấn đề gì không ổn trong hồ sơ xin việc của em ạ?

- Em cao bao nhiêu? - Vị trưởng phòng trẻ liền lên tiếng nhưng không phải trả lời tôi mà là hỏi một câu hỏi khác.

- Dạ, 1m57.

- Không thông minh còn có thể đào tạo, chứ chân ngắn thì khó kéo dài lắm.

Hiểu anh ta có ý châm chọc mình, nên tuy bề ngoài cười cười kiểu như hùa theo lời nói đùa đó nhưng kỳ thực lòng tôi không ngừng rủa xả. Tôi thách anh biến một đứa ngu si trở nên thông minh đấy! Lúc đi học, tôi thấy thầy cô vô cùng mệt mỏi với mấy đứa chậm hiểu rồi, nói như anh thì công việc giảng dạy sướng lắm nhỉ? Còn chân ngắn mà muốn dài thì dễ ợt! Ngoài kia hàng tá đứa đi kéo chân đó thôi. Không thì tôi mang giày cao mười phân là xong chứ gì! Nói thấy ghét! Dẫu là người thẳng tính, nhưng tôi biết bản thân phải giữ im lặng. Nếu tôi nói những lời lẽ này ra thì có nghĩa là chấp nhận việc bị đá đít ra khỏi công ty ngay tức khắc. Tôi không muốn bị từ chối lần nữa sau khi đã xin việc cả thảy bảy nơi.

- Rồi, bây giờ chúng ta bắt đầu buổi phỏng vấn.

Tôi ngồi ngay ngắn, lắng nghe câu hỏi. Buổi phỏng vấn kéo dài một tiếng thì kết thúc. Anh ta nhìn tôi, bảo:

- Những câu trả lời của em rất tốt, giờ em có thể ra về, khoảng hai ngày sau anh sẽ gọi điện báo em biết kết quả. Cảm ơn em.

Quan sát anh ta xếp hồ sơ của mình lại, tôi định nói gì đó nhưng lại thôi. Thiết nghĩ, giờ có nói thêm điều gì cũng vậy. Thế là tôi đành chậm rãi đứng dậy, cúi đầu chào. Khi quay đi, mặt tôi nửa thất vọng nửa chán chường. Lúc bước ra đến cửa, tôi thấy ngay một cô gái khác cũng nộp đơn xin ứng tuyển, đi vào. Tôi sẽ không quá chú ý nếu người đó bình thường. Phải, đấy là một cô gái xinh đẹp, tướng cao ráo, ăn mặc rất thời trang. Vừa thấy tôi, cô ấy mỉm cười chào rồi tiến nhanh đến bàn Trưởng phòng nhân sự. Rất nhanh, tôi nghe anh ta hỏi, nhẹ nhàng làm sao:

- Chào em, em tên gì?

- Chào anh, em tên Huỳnh Trân. Đây là hồ sơ xin ứng tuyển của em.

Chỉ cần trông nụ cười trên môi anh ta khi đón lấy hồ sơ là tôi đoán được hơn 90% cô gái tên Huỳnh Trân ấy sẽ được chọn. Đơn giản, gái đẹp lúc nào chả được ưu ái.

Dắt chiếc xe tay ga Attila ra khỏi công ty, tôi ngồi lên yên, rồ ga chạy vọt đi. Trên đường trở về nhà, tôi thở dài liên tục cho cái phận hẩm hiu của mình và nghĩ, nếu công ty Bình Tân từ chối thì phải làm gì đây. Tôi là cô gái kém nhan sắc nên xin việc làm khó khăn, nhất là lại xin vào vị trí nhân viên kinh doanh. Dù tốt nghiệp loại khá ngành Quản trị kinh doanh cộng thêm ngoại ngữ Anh, ấy vậy tôi cũng bị 7 công ty từ chối nhận vào làm. Vậy mới nói, gái xấu đi đâu cũng chịu thiệt thòi.

***

Dẫn xe vào trong sân, tôi bước vô nhà. Nhác thấy mặt con gái út, mẹ tôi ngồi trên ghế sofa xem phim, liền quay qua hỏi ngay:

- Sao rồi hả con? Có được nhận không?

- Vẫn chưa biết ạ, phải chờ hai ngày nữa mới có kết quả.

Nghe giọng tôi ỉu xìu, chị hai Phạm Mỹ, trườn mặt lên khỏi thành ghế, bảo:

- Nhưng em cũng có thể đoán được mấy phần mình được nhận hay không chứ. Nhìn nét mặt người ta là biết thôi.

Bỏ giày xuống, tôi vác cái túi xách lên vai, đi ngang qua và nhạt giọng:

- Nếu chị nói em nhìn nét mặt người ta để đoán thì em nghĩ mình rớt rồi đấy!

Đúng lúc chị ba của tôi, Phạm Hương, vừa nhai khoai tây chiên vừa châm chọc:

- Chị bảo rồi, mặt em khó xin việc lắm. Chỗ này có nguy cơ bị tạch cho xem.

Tôi chưa kịp đáp trả thì cha tôi từ trên lầu đi xuống, phàn nàn:

- Hương, sao lại nói em như vậy? Con Nguyễn chưa xin được việc là do thời điểm chưa tới thôi, liên quan gì mặt mũi.

Trong nhà, cha thương tôi nhất và lúc nào cũng bênh vực tôi trước những lời chọc ghẹo của chị Hương. Mặc dù không có ác ý gì cả nhưng chị ấy cứ hay đem tôi ra trêu đùa. Mọi người trong gia đình đều yêu thương tôi chỉ là thỉnh thoảng họ lại nhìn gương mặt "xấu như ma lem" của tôi rồi thở ngắn than dài thôi.

- Chị con miệng nói thế chứ chẳng nghĩ thế đâu. Về công việc, con cứ từ từ. Chỗ này không được thì còn chỗ khác, mới tốt nghiệp ra trường cũng khó tìm việc lắm con. Vả lại công việc phải có cái duyên nữa.

Không muốn cha lo lắng, tôi gật đầu cười toe, sau đó chạy vù lên phòng... Tôi bước ra khỏi phòng tắm, cả người thơm tho mát mẻ. Ngồi xuống bàn trang điểm, tôi mở khăn trùm đầu ra, sấy tóc cho khô. Sấy xong, tôi đặt máy sấy lên trên bàn rồi chợt thấy bức hình gia đình. Chậm rãi cầm lên xem, tôi lướt mắt qua bốn gương mặt xinh đẹp của cha mẹ, hai chị và cuối cùng là gương mặt của chính mình. Thật kỳ lạ! Sao tôi lại không đẹp giống họ? Lúc mang thai đứa thứ ba, mẹ tôi đi siêu âm được báo là con trai vì vậy bà và cha tôi đã nghĩ ra một cái tên rất hay. Nào ngờ khi sinh lại là một đứa con gái, hẳn có trục trặc gì đó trong lúc siêu âm. Bất ngờ trước việc này, cha mẹ tôi đều lúng túng vì chưa nghĩ ra cái tên nào. Cuối cùng, cả hai đành ghép họ "Phạm" và họ "Nguyễn" lại, làm thành cái tên cho tôi.

Sau đó, tôi càng nhận thấy mình "khác biệt" so với mọi người trong nhà. Cha mẹ tôi lúc trẻ nổi tiếng đẹp trai xinh gái, hai chị tôi thừa hưởng điều đó nên cũng là những đứa trẻ xinh xắn dễ thương vậy mà tôi thì lại xấu xí. Nhiều lần, tôi nghe hàng xóm đùa rằng, cha mẹ tiên mà sinh con cú. Tôi chả khác nào con vịt xấu xí lạc giữa bầy thiên nga. Trong hoạt hình, con vịt xấu xí sau cùng cũng trở nên xinh đẹp, còn tôi làm gì có phần phước ấy. Đúng là đời chẳng như phim! Đặt bức hình trở về vị trí cũ, tôi thở mạnh một phát, không phải thể hiện sự chán chường mà là ngừng cái hành động chán chường này lại. Hay đúng hơn tôi biết rõ rằng, có than thở thì mọi chuyện cũng chả khác đi. Đưa mắt nhìn tờ lịch để bàn, tôi hy vọng hai ngày nữa mình sẽ nhận được kết quả tốt từ công ty Bình Tân.

***

Quả nhiên lời cầu khẩn ứng nghiệm khi hôm nay tôi mặc áo sơ mi trắng với chiếc váy công sở màu xanh thật xinh và đang ở công ty Bình Tân, bắt đầu ngày làm việc đầu tiên. Điều này nghe có vẻ bất ngờ nhưng đấy là sự thật sau khi tôi nhận được cuộc gọi từ phòng Nhân sự báo đã trúng tuyển.

- Vì công ty đang rất cần người nên em mới may mắn được chọn.

Tôi cảm giác câu nói đó mang hàm nghĩa, "nếu công ty không cần gấp nhân viên kinh doanh nữ thì cỡ em còn lâu mới trúng tuyển, vì vậy đây là một vinh dự cho em". Quả thật rất là chướng tai! Trong lúc đi đến phòng Kinh doanh, tôi có dịp quan sát không gian của công ty. Kiểu bài trí khá ổn, thoải mái, hơi giống Tây. Đặc biệt các phòng rộng rãi, tạo nên bầu không khí dễ chịu. Đi cùng tôi cũng có một cô nhân viên kinh doanh mới khác vừa trúng tuyển. Đấy chẳng ai xa lạ, người tên Huỳnh Trân lần trước tôi đã gặp. Tôi vốn dĩ đoán trước được điều này. Một cô gái xinh đẹp, ăn mặc nhã nhặn quý phái đến xin việc thì khả năng được nhận rất cao.

Phòng Kinh doanh có khoảng mười mấy người, nam nhiều hơn nữ và đó đúng là thảm họa. Một nơi "dương thịnh âm suy" như vậy, những cô gái xinh đẹp nhất định được nâng niu chiều chuộng, còn như tôi thì chỉ bốn từ thôi: đàn áp dã man! Thấy có người mới, cả phòng nhốn nháo cả lên, đặc biệt là mấy anh. Đầu tiên, tất cả đưa mắt nhìn tôi trước, nét hớn hở trên mặt họ mau chóng biến mất thay vào đấy là cái lắc đầu bĩu môi kín đáo. Điều dễ đoán tiếp theo, mọi ánh mắt đều dồn về phía Huỳnh Trân, rồi mấy chục con ngươi đó không dời đi chỗ khác được nữa. Các anh lập tức xuýt xoa, khen cô đủ thứ. Tôi nhận ra mình trở thành vô hình mặc dù là người mới. Tệ hơn khi anh phó phòng nhìn tôi vẻ chán chường, như thể cái đứa xấu xí này là điềm báo cho cả phòng Kinh doanh, nói câu nghe nhạt thếch:

- Chỗ làm việc của em đây.

Đó là chiếc bàn nằm gần trong góc phòng, tôi tạm gọi nó là nơi-tách-biệt-với-thế-giới-loài-người, nhưng kinh dị hơn khi vị trí này lại đối diện ngay bàn trưởng phòng. Lúc đi học, chẳng đứa học sinh nào muốn ngồi ở bàn trực diện với giáo viên bởi sẽ có nguy cơ bị hỏi bài. Và lúc đi làm cũng vậy, xét theo một khía cạnh, trưởng phòng cũng giống như giáo viên thôi, thế nên chuyện ngồi đối diện này quả thật cực hình. Tôi lầm lũi ngồi vào bàn, nơi mà mình sẽ gắn bó một thời gian dài đồng thời hình dung viễn cảnh chẳng mấy xán lạn sắp tới. Hết nhìn Huỳnh Trân được anh phó phòng tươi cười chỉ chỗ làm việc đến nhìn về phía bàn trưởng phòng, tôi hy vọng người sếp ấy sẽ tốt hơn một chút. Phải qua tuần sau tôi mới được ngắm "dung nhan" người đứng đầu phòng kinh doanh vì anh đã đi công tác.

Giờ nghỉ trưa, vừa ngừng việc là các anh rời chỗ, xúm xít vây quanh Huỳnh Trân, hỏi cô đói chưa có muốn đi ăn cùng không. Còn lại chỉ mỗi tôi và mấy chị đang cau có bực bội trước viễn cảnh diễn ra. Đây được gọi là những cô gái bị bỏ rơi và không được đoái hoài. Đúng lúc, ở bên ngoài cửa phòng xuất hiện thêm mười mấy anh nữa. Công ty tuyển thêm người mới, nhất là nữ, thì hiển nhiên cánh mày râu từ các phòng đều đến lân la xem thử. Một anh thò đầu vào phòng, hỏi lớn:

- Phòng kinh doanh có hai em nữ mới hả? Xinh không?

Tôi tự nhủ, cái thằng hỏi câu đó vô duyên dễ sợ. Nhưng tôi không ngờ rằng, cái tên đáp lời còn vô duyên tàn bạo hơn:

- Một em cực xinh, còn một em hơi xấu.

Nhờ "lòng tốt" của thằng cha đó mà mọi người đã thấy tôi, đứa con gái mang tiếng là hơi xấu ấy, ngồi thù lù ngay chiếc bàn trong góc phòng. Vài anh chậc lưỡi lắc đầu, vài anh lờ đi chuyển hướng sang nơi khác hệt như chẳng hề trông thấy tôi. Không muốn chứng kiến thêm cảnh chướng tai gai mắt, tôi mau chóng đứng dậy, xuống căn tin ăn trưa. Lúc tôi đi đến cửa phòng, mấy anh liền né sang bên nhường đường cứ như tôi là bom B52. Do bản thân bắt đầu thích nghi rồi nên tôi chả lấy làm gì lạ. Với một cô gái xấu xí, những việc làm từ đám đàn ông đã không còn gây sốc được nữa bởi trước đó họ đã trải qua quá trình "sốc đến hộc máu" rồi.

Đang bước đi trên dãy hành lang, tôi bất ngờ khi có ai quàng tay qua cánh tay mình, kéo giữ lại. Quay qua, tôi ngạc nhiên bởi thấy Huỳnh Trân.

- Chị em mình cùng đi ăn nha.

Tôi chau mày khó hiểu. Thứ nhất là về cách xưng hô của Huỳnh Trân, thứ hai là thái độ thân thiện quá mức như thế này.

- Nhìn vậy chứ chị lớn hơn em hai tuổi.

Câu giải thích đó khiến tôi càng thêm đau khổ với suy nghĩ: "Đã đẹp mà còn trẻ hơn tuổi. Ông trời quá ưu ái cho mấy đứa hồng nhan mà!"

- Sao chị không đi ăn với mấy anh kia?

- Chị thích đi cùng con gái hơn. Chị em mình đều là người mới cùng cảnh ngộ nên dễ nói chuyện với nhau mà. - Dứt lời, Huỳnh Trân kéo tôi đi nhanh.

Có lẽ sau vụ ăn cơm trưa cùng Huỳnh Trân, tôi sẽ rút ra thêm một kinh nghiệm: đứa con gái xấu thì chớ dại dột đi bên cạnh đứa con gái đẹp. Gái đẹp luôn làm tâm điểm của mọi ánh nhìn vì vậy người đứng kế bên họ cũng bị chú ý. Tiếp theo, một cuộc so sánh sẽ được thiết lập. Và khi cái điều tàn ác đó xảy ra, gái xấu nhất định bị trù dập không thương tiếc. Chẳng hạn như bây giờ, từ lúc xếp hàng lấy cơm cho đến lúc đã ngồi vào bàn, bên tai tôi không ngừng nghe những câu bàn tán khó chịu.

Mấy đứa con gái đẹp nên biết ơn mấy đứa con gái xấu đi vì nhờ có "xấu" mà "đẹp" mới được xã hội công nhận, xem trọng đó. Tôi ăn cơm trong chán nản và bực bội. Huỳnh Trân thì vẻ như không quan tâm thiên hạ đang khen mình chẳng ngớt lời, vừa ăn vừa nói chuyện liên hồi với tôi. Còn những người xung quanh cứ nhìn chị ấy chăm chú, giống hệt ngắm nghía món hàng cao cấp đẹp đẽ. Về phần mình, thiết nghĩ tôi giống đồ khuyến mãi nằm bên cạnh món hàng cao cấp này. Mặc dù "nó" là khuyến mãi, ngắm không tốn tiền, ấy vậy vẫn chả có ma nào thèm nhìn.

Trên đường trở về phòng, Huỳnh Trân tự dưng hỏi tôi:

- Em không thấy thoải mái khi đi với chị à?

Khẽ đảo mắt, tôi im lặng. Nếu tôi nói có thì hẳn chị sẽ buồn, nhưng nếu bảo không thì đó lại là lời nói dối. Không phải tôi ghét đi với Huỳnh Trân mà chính những thứ vây quanh chị mới làm tôi khó chịu.

- Chắc em khó trả lời nhỉ? Chị rất tiếc về bữa trưa ban nãy, chị cũng khó chịu trước việc bị nhìn chằm chằm. Được chú ý, thực sự chả thích thú gì đâu. Chị muốn làm bạn với em nhưng nếu đi với chị khiến em mất vui thì chị xin lỗi.

Tôi ngẩn người trong thoáng chốc trước câu nói nhẹ nhàng từ Huỳnh Trân. Tôi bất ngờ về việc một cô gái xinh đẹp, mọi người đều vây quanh, lại có thể nói ra những lời chân thành đến thế. Chị xin lỗi tôi dẫu bản thân chẳng làm gì sai cả. Tôi nghĩ, mình đang nói chuyện với một người tử tế.

- Ừm, em cũng mong chúng ta sẽ trở thành bạn tốt của nhau. Còn về việc bị bàn tán, chắc một thời gian em sẽ quen thôi.

- Vậy em đồng ý làm bạn chị? Ôi, cảm ơn em, chị rất vui.

Huỳnh Trân nở nụ cười rạng rỡ, trông gương mặt thêm tươi tắn. Dù tự nhủ không nghĩ ngợi nhiều làm gì nhưng nhìn chị xinh đẹp như vậy, tôi phải than thở thầm trong bụng rằng: "Đẹp, trẻ, quý phái, lại còn dịu dàng. Ông trời ơi, tại sao đã sinh ra một cô gái như thế mà ông còn sinh ra cái đứa như con làm chi để chịu khổ?"

Đôi giày cao gót tám phân kêu lộc cộc trên những bậc thang lát gạch, tôi đang bê một đống hồ sơ cao gần qua mũi, bước từng bước chậm chạp. Ban nãy anh Quý phó phòng nhờ tôi mang đống giấy tờ này xuống cho phòng Marketing, anh còn nói thêm vì mình đang bận nên mới nhờ vả. Không rõ anh bận đến đâu mà tôi chưa ra khỏi cửa phòng đã thấy anh xích ghế lại gần chỗ Huỳnh Trân lân la hỏi han, dĩ nhiên phạm vi câu hỏi chả liên quan gì đến công việc. Thế đấy, gái xấu chẳng những bị xem thường mà còn bị đày ải như mọi rợ. Đã vậy thêm cái xui ác chiến nữa, thang máy mất điện vì đang sửa chữa và cái đứa khốn khổ như tôi đành vác "núi giấy" đi xuống bằng cầu thang bộ, qua tận bốn tầng lầu.

Gót giày nhỏ đi trên gạch trơn, đống hồ sơ cao ngất nặng trịch trên hai bàn tay mỏi nhừ, nhiêu đó đủ hiểu tôi vất vả đến dường nào. Mà ông trời ghét tôi lắm hay sao khi cho tôi gặp cái xui thứ ba. Lúc xuống tầng bốn, chân tôi bước hụt trên bậc thang cuối cùng. Tôi nghĩ thế là tiêu, sẽ có màn ngã úp mặt độc địa đây. Tuy nhiên, vào khoảnh khắc cứ ngỡ mọi thứ sắp chấm hết thì bất ngờ thay, vận may quay lại mỉm cười với tôi. Đúng lúc vô tình có người đi ngang qua và đã tốt bụng đỡ lấy tôi cùng đống hồ sơ sắp đổ rầm. Sau khi hoàn hồn lại, tôi mới phát hiện vị ân nhân đó là một chàng trai ngoài hai lăm, tướng cao và trông khá điển trai. Tôi đã tưởng mình nhìn lầm bởi cái chuyện này vô lí hết sức. Một anh chàng trẻ đẹp, đã thế còn tốt bụng, mà tôi lại có phần phước được ngã vào vòng tay anh ư? Nghe cứ như mơ ấy! Nhưng rất nhanh, tôi biết đây là sự thật khi giọng anh cất lên rõ ràng:

- Em không sao chứ?

Được trai đẹp ra tay giúp đỡ, lại còn nghe gọi bằng "em" ngọt xớt, tôi thấy ngất ngây con gà tây! Dù rất muốn giữ nguyên tư thế ôm eo này thêm chút nữa nhưng tôi đành phải rời khỏi vòng tay anh, gật đầu và nói cảm ơn. Anh mỉm cười, tiện tay sửa chồng hồ sơ trên tay tôi ngay ngắn lại.

- Em mang nhiều như vậy đến phòng nào thế?

- Dạ, là phòng Marketing.

- Vậy à? Anh là nhân viên Marketing đây, anh đang trên đường trở về phòng, em cứ đưa anh cũng được.

Cảm tạ trời phật, may ghê! Tôi mau chóng chuyển giao đống "núi giấy" cho anh. Ban nãy trông tôi vất vả bao nhiêu thì giờ trông anh bê nó lại dễ dàng bấy nhiêu. Lát sau, anh hơi xoay người qua, nhìn tôi hỏi tiếp:

- Em là nhân viên ở phòng nào vậy, anh thấy mặt hơi lạ.

Ánh mắt anh khiến tôi hơi căng thẳng, chỉ là lo thái độ lịch thiệp của anh sẽ thay đổi khi thấy cô gái xấu xí như tôi. Với tâm trạng thấp thỏm, tôi trả lời ngập ngừng:

- Em là nhân viên mới phòng Kinh doanh, hôm nay đi làm ngày đầu tiên.