Chương 6 Thú nuôi chim
Sau khi xem lồng chim nhà cụ Thứ Minh về nhà tự nhủ: “Lồng làm bằng tre và gỗ như của cụ Thứ mới là cao cấp, còn mấy cái lồng sắt hay kẽm ở tiệm là loại dổm, chắc chim ở trong lồng sắt không dễ chịu chút nào”. Sau đó Minh quyết định làm lồng bằng tre, Minh nghĩ ra ông Ngoại có cụm tre sau nhà đến xin ông một cây chắc được.
Quả nhiên ông Ngoại nghe Minh xin cây tre nói muốn làm lồng chim dù chưa biết Minh muốn nuôi chim gì cũng liền vui vẻ đồng ý, hôm sau ông cầm cưa và rìu kêu Minh ra bụi tre chặt một cây sau đó bỏ cành nhỏ và lá rồi cưa ra từng đoạn cho Minh. Ông Ngoại nói:
- Phần làm lồng chim còn lại cháu phụ trách.
Minh gom tất cả các đoạn tre đem vào nhà lấy dao rựa trẻ nhỏ ra mỗi cọng chỉ lón bằng năm cây tăm xỉa răng, rồi lấy dao nhỏ vót các cạnh sắc cho tròn. Ngày hôm sau Minh lại đi học đến trường, đến giờ ra chơi thấy mấy đứa con gái đang chơi nhảy dây dóc bằng dây thung lại có chỗ đang chơi búng sợi dây thung. Mắt Minh bỗng sáng lên, lồng chim mình đang thiếu dây cột, nếu có khoảng 100 sợi thì tốt quá. Minh lại mấy đứa nhỏ kiếm mấy đứa tay có đeo một vài sợi xin:
- Bé Thảo! Cho anh xin hai sợi thung em đang đeo trên tay đi.
- Anh cần sợi thung làm gì? Thảo quay lại mắt ngạc nhiên nhìn Minh hỏi.
- Cứ cho anh là được rồi.
Thảo là một cô bé dễ thương, năm trước học cùng lớp với Minh bây giờ đang học lớp 2d. Đầu năm ngoái học lớp 1d Thảo là cô bé nhút nhát được Minh bênh vực mấy lần. Thậm chí bị cô giáo phạt oan, khi cô khảo bài chung cả bàn, Minh ngồi ngay bàn sau nghe rõ ràng Thảo thuộc bài nhưng lại bị cô giáo cho là không thuộc chấm Thảo 0/10 điểm, chép phạt bài đó 20 lần, Thảo nhút nhát không dám khiếu nại. Minh thấy vậy liền giơ tay lên nói:
- Thưa cô bạn Thảo bị oan. Em nghe rõ ràng bạn Thảo thuộc bài mà!
Cô giáo nghe vậy liền khảo riêng Thảo, quả nhiên cô bé thuộc bài nên sửa lại 10 điểm, không phải chép phạt. Từ đó những đứa nào bắt nạt Thảo đều bị Minh đánh đuổi đe dọa. Sau lần đó Thảo rất thích Minh, trước kia thấy Minh hay đánh nhau mấy đứa yếu vía như Thảo rất sợ hãi, sau lại thấy Minh hay bênh vực những bạn nhút nhát khác nữa trong lớp mới bớt sợ.
- Cho anh hết nè!
- Ah, cám ơn em.
Trong chốc Minh cùng xin được năm sợi, liền đến chỗ mấy đứa con gái đang chơi búng thung xin chơi.
- Cho anh chơi thung với.
- Con trai mà cũng thích dây thung a. Muốn chơi thì phải khiêm nhường gọi mấy tiếng chị chứ, mấy chị học lớp lớn hơn mà sao lại còn xưng anh chứ. Mấy đứa cười khúch khích.
Nhóm con gái này nhiều đứa lớp lớn, có đứa đang học lớp năm nên làm sao chịu làm em Minh chứ.
- Cứ chơi ai thắng thì làm anh làm chị, thua thì phải làm em. Hì hì... Còn sao anh lại thích chơi à. Đơn giản thôi, chơi trò con trai mãi cũng chán nên thử đổi trò chơi con gái xem thế nào thôi.
Đứa lớn nhất trong bọn nói:
- Năm sợi một túm thung.
- À được, dễ thôi! Minh đem năm sợi thung của mình túm lại chơi.
Trò chơi này cũng đơn giản Minh đã nhìn ra từ lâu nên không cần ai giải thích. Trước tiên ném thi thung đứa nào gần vạch kẻ nhất thì theo thứ tự gom tất cả thung ném vào hòm, những túm thung nào không vào hòm thì gỡ ra búng từng sợi vào. Minh ván đầu may mắn đứng hạng hai trong mười đứa, tới phiên còn có ba túm, búng vào 10 sợi, sau đó giả đò búng ra ngoài để đứa thứ ba...
Sau giờ chơi Minh thắng được 295 sợi tức là có ba trăm sợi tất cả. Bọn con gái không ngờ Minh là con trai mà cũng khéo tay đến thế. Hôm sau không dám để cho Minh chơi nưã. Thật ra Minh hôm sau chỉ giả đò hỏi chơi chứ không muốn chơi nữa, 300 sợi thung chắc cũng đủ làm lồng chim.
- Chơi trò con gái chán thấy mẹ, không có gì kích thích cả.
Sau buổi học ngay chiều hôm đó Minh làm xong một lồng chim vuông vắn bằng tre và cột bằng các sợi thung. Gồm 16 khúc tre lớn bằng hai ngón tay dài 40 cm, 120 sợi tre nhỏ bằng năm cái tăm dài 42 đến 62 cm. Lồng chim có cửa, có hai xà ngang cho chim đậu trong có treo một cái tổ, dưới có bốn chân, phía trên có móc để treo đàng hoàng.
Thỉnh thoảng ông bà Ngoại cũng lại xem Minh làm lồng chim theo sơ đồ đơn giản nó vẽ nhưng không có ý kiến gì cả. Ông cười nói:
- Thằng Minh học tuy kém, nhưng chân tay khéo léo cứ xem nó làm cáo lồng chim từ khâu chẻ tre, vót tre rồi tính toán làm cửa làm chân, móc treo rồi đan tổ chim. Tuy chưa suất sắc nhưng nó còn nhỏ đã làm được như thế lớn nên tay nghề sẽ không có vấn đề gì. Ông Ngoại nói khi Minh đã đem lồng chim cất đi và cắp cặp đi về.
Bà Ngoại tiếp:
- Ngoài ra có có sức khoẻ rất tốt, tôi chưa từng thấy đứa trẻ nào khoẻ mạnh như nó. Âu đó cũng là một sự bù đắp trời ban những thiệt thòi của nó.
Hôm sau Minh đeo lon sữa bò bên hông trong đó đã chuẩn bị ổ rơm cẩn thận trèo lên cây cau bắt hai con chim con vào lon sữa bò sau đó trụt xuống bỏ chim vào lồng cẩn thận treo lên cao giữa nhà, sợ mèo ăn mất. Hôm nay chim con đã đủ lông đủ cánh nhìn không khác chim mẹ là mấy. Từ đó ngày ngày buổi chiều Minh chăm nuôi hai con chim, cho ăn ngoài gạo ra còn bắt dế, cào cào, bồ ngựa, vv.. một tuần Minh đem ra cho nó tập bay, hai con chim trừ lúc Minh đi học lúc nào cũng ở bên Minh, lúc thả ra, lúc nhốt trong lồng làm mấy đứa trẻ hàng xóm khâm phục thèm thuồng không thôi.
Một hôm đang chơi với hai con chim thì nghe thấy có người gọi mình, nhì ra thì ra cụ Thứ vẫn chiếc xe đạp nhưng lần này đàng sau không phải là cái lồng chim mà là cái gùi. Minh thắc mắc không biết cụ lại chở con gì bên trong. Minh quay lại lễ phép:
- Chào cụ ! Cụ lại đem chim khướu đi họp bạn ạ.
Cụ Thứ mỉm cười lắc đầu.
- Cháu cứ lại đây xem thì tự nhiên biết.
Minh đến gần xe khẽ mở hé chiếc khăn ra nhìn vào thì thấy trong đó một con gà chọi con bằng hai nắm tay, một con ô, trên thân ngoài mấy cái lông cánh vẫn còn lông tơ.
Trong khi Minh coi gà thì cụ Thứ cũng quan sát hai con chim sẻ của Minh, thấy hai con chim này rõ là đã trưởng thành rồi thì ngạc nhiên vô cùng vì bình thường khi chim sẻ nuôi lớn rồi khi thả ra chúng sẽ bay đi theo đàn mất, chứ không theo người lâu như vậy.
- Cháu nuôi hai con này được bao lâu rồi?
- Dạ được hai tháng rưỡi.
Cụ Thứ ở lại nói chuyện chim với Minh một lúc thì chợt hỏi:
- Chủ Nhật này cháu có bận việc gì không?
- Dạ không.
- Thế cháu có muốn theo ông vô rừng bẫy khướu không?
- Nếu cháu muốn thì 4 giờ sáng Chủ Nhật qua nhà tôi.
- Sao sớm thế, chỗ đó xa không cụ?
- Không xa lắm, khoảng ba chục cây số. Bốn giờ đi, nửa tiếng tới, bẫy chim đến sáu rưỡi, bảy giờ thì về đến nhà. Nếu gặp may bẫy được chim sớm thì có thể về sớm hơn dự định.
- Dạ để cháu xin phép mẹ cháu, ngày mai cháu sẽ sang nhà cụ báo tin ạ.
- Được rồi! Cứ như thế đi.
Minh đến tối về nhà kể chuyện cụ Thứ lại xin mẹ đi theo cụ bẫy khướu thì nàng hơi ngạc nhiên ngẫm nghĩ, lẩm bẩm “Cụ Thứ, Sư kê Thứ, nghệ nhân ... Hùng kê quyền, Thất cầm thân pháp” chứ chưa trả lời vội. Không lẽ là vị cao thủ ẩn danh “Cầm... Kê...Tam Tuyệt” vùng miền Trung năm xưa?
- Cụ đã mời thì Chủ Nhật con cứ như hẹn đi với cụ. Nhớ kỹ nghe lời cụ dạy... chắc chắn cụ có nhiều điều để chỉ bảo cho con đó.
Sau đó Mai-Nhị lại lo lắng dặn:
- Con đam mê nghệ thuật nuôi chim nhưng phải nhớ kỹ, quan trọng nhất vẫn là việc học hành và luyện võ. Hai việc này con không được bỏ bê, lười biếng được.
- Vâng. Minh ngoan ngoãn trả lời, trong lòng không khỏi vui mừng.
Hôm sau Minh chạy qua nhà cụ Thứ báo tin mẹ Minh đã đồng ý.
Tối thứ bảy mẹ bắt Minh đi ngủ sớm, ngày mai sáng sớm gà chưa kịp gáy sáng 3 giờ rưỡi Minh đã được gọi dậy chuẩn bị vệ sinh cá nhân rồi chạy bộ đến nhà cụ Thứ.
Mẹ Minh thấy thằng con hớn hở nên mắng:
- Làm gì mà vội vàng, mất cả bình tĩnh như thế, thời gian vẫn còn sớm mà.
Minh chạy đến cổng nhà cụ Thứ thì cụ đang dắt xe Honda ra, đàng sau cột cái lồng con khướu mồi và một số đồ lỉnh kỉnh khác.
- Chào cụ ạ.
- Thôi cháu lên xe ngồi phía sau đi!
- Vâng.
Minh ngồi trên xe, để ý đường đi. Khi tới cụ Thứ chọn chỗ cẩn thận giương bẫy sau đó chuẩn bị chỗ núp mới cần thân đem con chim mồi ra để bên cái bẫy, vì trời còn tối nên con mồi cũng không hót không kêu gì cả. Xong đâu đấy, hai ông cháu đi vào chỗ núp ngồi chờ, khi vừa sáng hơn một chút, một tiếng hót của một loài chim nào đó vừa vang lên thì thấy cụ Thứ cầm cái còi bằng trúc đưa lên miệng thổi một tiếng Minh nghe lạ, con chim mồi vừa nghe tiếng còi liền hót vang mấy tiếng, nghỉ một vài phút nó không chờ tiếng còi lại tự động hót lên thêm mấy tiếng nữa, bỗng Minh nghe từ xa một tiếng chim khướu hót và dường nhu con khướu mồi cũng nghe thấy nên nó liên cất tục cất tiếng hót vang. Minh nhìn sang cụ Thứ thì thấy cụ ra dấu chỉ vào tai, sau đó chỉ trước mắt cuối cùng đưa ngón chỏ lên miệng. Minh hiểu ý gật đầu cười, hai mắt sáng lên dường như phát hiện được điều gì thích thú.
Tiếng hót thách thức thi nhau, trong tiếng hót đó hẳn có chứa đủ loại sát phạt tính, dương oai, biểu dương sức mạnh, đe dọa cho đối thủ thấy. Minh không hiểu gì nhưng thầm cảm giác tới vì tiếng hót của con chim mồi khi bình thường mà cách đây mấy tháng so sánh qua thì giống nhau nhưng với đôi tai thính và tính nhạy cảm của Minh thì rõ ràng bây giờ trong tiếng hót của hai con chim đã so đối nhau cực liệt dù hai con chim đang ở cách xa nhau cả cây số.
Chưa đầy năm phút Minh nghe thấy tiếng chim bay từ xa lại, thoáng qua đã thấy một con chim khướu trống bay đến đậu trên một nhánh cây cách con chim mồi chỉ khoảng bảy tám mét rồi cất tiếng hót. Hai con chim lại trình diễn một màn đặc sắc, vì nấp ngay ở bên cạnh Minh quan sát từng cử chỉ con khướu rừng, lại gắng tập trung hết sức nghe tiếng hót hai con cùng những tiếng động tiếng đập cánh chuyển chỗ sang cành khác... Trời bây giờ đã tờ mờ sáng. Hai con chim kình nhau chưa đầy một phút thì con khướu rừng từ trên cao bay lại nhanh như chớp với khí thế mãnh liệt ào ào như một bụi cây lớn đổ ập đến con chim mồi. Con chim mồi cũng không sợ liền sẵn sàng ứng chiến. Nó đã được cụ Thứ chọn lọc kỹ để huấn luyuện thành con chim mồi.
Nếu con chim mồi nào yếu vía, vừa bị con chim rừng dương oai hù dọa cho sợ hãi thì hỏng việc ngay, con chim rừng sẽ không bay vào khu giương bẫy.
Lại nói con chim rừng tấn công con chim mồi, cũng là bay vô khu cụ Thứ đã giương bẫy, nó chưa kịp xuất chiêu nào đã bị chiếc lưới chụp vào, liền hoảng sợ đập cánh định bay trốn đi nhưng đã trễ, nó càng giãy dụa lưới càng dính chặt.
Cụ Thứ vui mừng nhìn Minh cười:
- Thành công rồi.
Minh cũng hớn hở vui mừng như chính mình bỏ ra công biết bao công lao bắt được chim khướu để nuôi nên cười lớn.
- Ha, ha ha. Thành công rồi...
Cụ thứ bình tĩnh chờ một lát mới nói, bây giờ nhẩn nha gỡ bẫy bắt chim cũng nên yên lặng tránh cho chim thêm hoảng sợ.
Cụ gỡ bắt con chim bẫy được bỏ vào một cái ống tre nhỏ hai đầu bịt vải đen, sau đó thu bẫy, lưới và con chim mồi đem lên xe.
Hai cụ cháu về đến nhà thì mới sáu rưỡi, người nhà cụ Thứ cũng đã thức dậy thấy hai cụ cháu nói cười không thôi thì có đoán biết ông cụ đã bẫy được chim. Minh ở lại nhà cụ Thứ chơi, hai cụ cháu nói chuyện chim với nhau mãi đến khi trời sáng hẳn, cụ lại mời Minh lại xem gà chọi rồi mời Minh ăn điểm tâm sáng.
- Ấy chết, cháu phải về kẻo mẹ cháu trông, sao cháu dám ở lại ăn uống với cụ.
- Lo gì! cứ ở đây chơi với ông một lát, mẹ cháu đã biết cháu ở đây thì đã yên tâm, không sao đâu. Khi về cứ nói bị ông giữ lại là được rồi.
Không làm sao được Minh đành phải ở lại chơi, cụ Thứ dẫn Minh đi nhốt chim lại, cho con chim mới bẫy được vào một cái lồng mới đã được bịt bằng vải nâu sau đó dẫn Minh đi xem gà chọi, trước tiên cụ không đi xem con tía đá người mà là con gà ô con hôm trước đã xem lúc cụ chở qua nhà thì Minh rất ngạc nhiên thầm nghĩ:
- “Chẳng lẽ con gà ô nhỏ này còn hay, quý hơn cả con gà tía kia?”
Cụ Thứ nhìn ra vẻ ngạc nhiên của Minh thì đoán ra nó đang nghĩ gì nên cười nói:
- Cháu chớ khinh thường nó, con này được người quen biếu tôi đấy, mấy vạn con mới được một con như vậy, có nhiều tiền cũng không mua được. Tưởng là đã tuyệt giống rồi nay lại có duyên được một con để nuôi.
- Xin Cụ kể giống gà chọi này đặc biệt hơn đồng loại ở chỗ nào, chứ cháu chẳng biết gì về gà chọi cả.
Cụ Thứ mấy ở bên Minh mấy giờ đồng hồ mới phát hiện chỗ đặc biệt trên người Minh, khi đi xe Minh ngồi sau cụ phát hiện trên người thằng nhỏ này lâu lâu phát ra rất nhẹ nhàng như có như không một mùi hương kỳ dị, lúc đầu cụ nghĩ hay là mùi nước hoa của mẹ nó, sau lại quả quyết khôn phải. Nếu là mùi nước hoa thì phải theo thời gian càng lâu càng nhạt, mà mùi hương trên người nó vẫn cứ đều đều thì lại nghĩ chẳng lẽ mấy con chim, con gà chọi của mình vì mùi hương này nên muốn gần gũi Minh? Mùi thơm này hít ngửi được thì cảm thấy cả người thoả mái dễ chịu như vừa nhấp một chén rượu ngon.
Thực ra mùi hương từ trên người Minh từ lúc thân thể được cải tạo lần đi học. Minh cũng không biết trên thân thể tỏa ra mùi hương rất nhẹ như có như không. Ngay cả mẹ Minh là người gần gũi hằng ngày cũng không nhận biết. Bình thường cũng như người ở dơ, lâu ngày không tắm, khi trên người có thoang thoảng mùi hôi thì cũng không nhận biết, khi người thân nói mới biết. Trường hợp của Minh cũng vậy.
Cụ lại thắc mắc không biết mấy con chim con gà được gần gũi với Minh sẽ có ích lợi gì không? Lại thấy Minh quả nhiên rất thích chim, nếu giới thiệu sơ qua nghệ thuật nuôi gà nòi chắc nó cũng thích.
Cụ Thứ thấy đã đánh động được tính tò mò của Minh liền từ giải thích:
- Nó là một con Linh kê, những con gà hay quý được xếp hạng, chiến kê, dữ kê, linh kê đến thần kê. Linh kê cũng có nhiều loại như gà có lông voi, tức là ở cánh có một sợi lông to cứng đặc biệt, lưỡi rùa hay cụt lưỡi bẩm sinh miệng rất thối, gà tử mị là gà giả chết, khi nó ngủ thì nằm duỗi cổ ra như gà chết, nghe nói thì còn có loại ngủ như loài dơi, tức là chân bám trên cây, đầu cổ treo ngược xuống....
Minh tò mò hỏi:
- Thế con ô này của cụ nó ngủ làm sao?
- Thì nằm duỗi dài cổ ra.
- Ngộ thiệt! Khi nào có dịp cháu muốn xem tướng nó ngủ mới được.
Cụ Thứ đưa con ô tử mị cho Minh:
- Cháu xem kỹ nó đi. Xem gà trước nên xem tướng của nó, gà chọi được phân biệt hai loại tướng, tướng văn và tường võ, sau đó xem lông, cánh, xem đầu, mòng, mỏ, mắt, cần cổ, cánh, lườn, háng, ghim, cuối cùng