Những năm sau đó, bất cứ khi nào Lâm Vãn nhớ lại ngày cô đối mặt tử thần, từ đáy lòng cô biết, ngay sáng hôm đó, những dấu hiệu cảnh báo đã xuất hiện.
Đầu tiên khi vừa mở cửa, cô thấy một con rắn đang cố thủ ở ngay ngoài cửa. Cô đồng nghiệp ở cùng sợ hãi nhảy phắt lên giường hét ầm lên, mặc dù Lâm Vãn cũng rất sợ nhưng cô vẫn lấy hết can đảm dùng cái giá ba chân trong phòng hất con rắn đi, sau đó đóng cửa lại, gọi điện thoại cho người nhân viên nhà khách lên xử lý.
Huyện Lâm Tân là một huyện nghèo nổi tiếng ở đây, nhà khách họ ở nằm trong ngôi làng trong thị trấn. Thị trấn gần khu bảo tồn, nói dễ nghe thì là có môi trường tốt, phong cảnh đẹp, còn nói trắng ra thì là lạc hậu và nghèo nàn.
Tuy nhiên người nhân viên phục vụ rất nhiệt tình, sau khi bắt con rắn đi, anh ấy còn giúp họ gọi xe ba bánh, cẩn thận dặn dò tài xế là đưa bốn người an toàn tới khu bảo hộ.
Người lái xe nghe nói họ tới kiểm tra khu bảo tồn, dọc đường đi anh ta coi luật giao thông như không, thỉnh thoảng quay đầu qua giới thiệu với nhóm người Chim hót khe rằng khu bảo tồn ở Lâm Tân đang hoạt động tốt thế nào.
“Nếu là tôi ấy hả, có tiền tôi sẽ tổ chức làm du lịch xung quanh đây, thu hút khách du lịch từ các nơi đổ về, vậy là sẽ chấm dứt những ngày cực khổ!”
Đường núi gập ghềnh xóc nảy, Lâm Vãn thấy đầu mình bị xóc tới sắp điên. Cố bám vào khung xe ba gác, cô và đồng nghiệp nhìn nhau, ai cũng ngại nói ra sự thật.
Các chuyến khảo sát thực tế chỉ là một bước trong quá trình xem xét của Quỹ. Khi họ tới không có nghĩa là Chim hót khe sẽ đưa khu bảo tồn vào danh sách được tài trợ. Cả nước có gần 3.000 khu bảo tồn thiên nhiên với nhiều loại hình, Chim hót khe không đủ khả năng để cung cấp cho toàn bộ. Trong điều kiện kinh phí hạn hẹp, vẫn cần phải xem xét tính đa dạng, quý hiếm của các loài, liệu có giá trị nghiên cứu khoa học hay giá trị tuyên truyền hay không, hệ thống quản lý của khu bảo tồn có hợp lý hay không.
Hơn một tháng qua, Lâm Vãn đã rèn luyện được cảm xúc, ý chí sắt đá.
Hầu hết nhân viên cơ sở trong các khu bảo tồn đều có thái độ rất chân thành, khi họ nhìn mình với ánh mắt đầy mong đợi thì thật khó khăn để nói lời từ chối.
Lúc đầu, cô ám chỉ một cách uyển chuyển đại loại như “Loài này tương đối đơn lẻ”, “hiện tại có khá nhiều loài chim”, muốn họ ngừng lãng phí thời gian ở Chim hót khe để tìm kiếm sự hỗ trợ từ các đơn vị khác càng sớm càng tốt.
Không ngờ một lần về Nam Giang, cô bị Thư Phỉ gọi vào văn phòng mắng cho máu chó đầy đầu.
Thư Phỉ coi trọng cô là một chuyện, nhưng khi cần thì cũng mắng chẳng nể nang: “Cô nghĩ cô là ai! Cô dám nói bóng gió về kết quả mà không làm báo cáo chính thức sao? Cô có biết là có người gọi điện tới nói với tôi là Chim hót khe chúng ta đi khảo sát thực tế chỉ là giả, chỉ nhìn sơ qua rồi kết luận là được cấp kinh phí hay không, sự chuyên nghiệp của người nghiên cứu của cô để cho chó ăn rồi hả?!”
Lâm Vãn bị mắng tối tăm mặt mũi, muốn sụp đổ luôn.
Nhưng khi bình tĩnh lại, lời mắng của Thư Phỉ thật ra rất hợp lý. Ngay cả khi cô biết những khu bảo tồn đó không đủ tiêu chí để nộp đơn, cô không thể thuyết phục người khác chỉ bằng cách nói miệng.
Cô có ý tốt nhưng người khác sẽ cho là cô chỉ làm việc chiếu lệ.
Sau trận đó, Lâm Vãn không bao giờ nói những điều như thế nữa.
Mỗi lần kiểm tra, ghi lại số liệu, cô cười nói sau khi về họp bàn rồi mới có quyết định.
Vì vậy, khi tới Lâm Tân, Lâm Vãn dự định sẽ giữ nụ cười trên môi trong suốt hành trình.
Kết quả là sau khi xuống khỏi xe ba bánh, cô không thể nặn ra được một nụ cười, đơn giản chỉ vì bị quãng đường xấu xóc nảy tới mức hết cười nổi.
Cán bộ kiểm lâm địa phương dẫn họ đi sâu vào trong núi, mấy người đứng đầu bên kiểm lâm nói rất nhiều, liên tục giới thiệu những loài chim di cư nào có ở Lâm Tân trong mấy năm gần đây, số lượng chim cư trú, số lượng từng loài…
Lâm Vãn đi giữa đoàn người, nhận thấy một người kiểm lâm trẻ đi bên cạnh cô luôn có vẻ căng thẳng, khi ánh mắt anh ta chạm mắt cô thì quay đầu đi một cách mất tự nhiên, nhìn đi chỗ khác tránh ánh mắt cô.
Lúc đầu cô tưởng người này nhút nhát, nhưng sau vài lần cô nhận ra có điều gì đó không ổn.
Cô giả vờ buộc dây giày, tụt lại phía sau, khi người đồng nghiệp nam đi cùng đi tới, cô níu người đó nói: “Chú ý quan sát xung quanh, tôi cảm thấy họ đang che giấu gì đó.”
Anh bạn đồng nghiệp nghe xong gật đầu, đi được một đoạn thì chợt dừng lại: “Nhìn kìa, đằng kia có khoai tây dây leo*.”
Lâm Vãn nhìn theo tay anh, cô nhìn thấy trong rừng cây có một dây leo lớn giống dây nho, những nụ hoa trắng muốt quấn quanh cành lá, thấp thoáng sau những tán cây thấp.
“Anh có chắc không?” cô hỏi nhỏ.
Đồng nghiệp lợi dụng địa hình che chắn, âm thầm tới gần quan sát một lúc, sau đó quay lại: “Chắc chắn.”
Lâm Vãn cau mày, hiểu ra.
Sau khi trở lại khu nhà khách của kiểm lâm dưới chân núi, cô xem qua hồ sơ quan sát các loài chim ở địa phương, nhìn các cán bộ vẫn đang nói chuyện: “Hồ sơ theo dõi những mối nguy hại ở đâu ạ?”
Người đàn ông khựng lại, nói: “Khu vực xung quanh không có ô nhiễm môi trường, công tác tuyên truyền tốt nên không có nạn săn trộm.”
Lâm Vãn kiên nhẫn hỏi tiếp: “Còn sự xâm lấn của các loài thực vật ngoại lai?”
Bầu không khí chợt lạnh đi.
Lâm Vãn hít sâu một hơi, há miệng nhưng không biết phải nói gì.
Lộ trình đi khảo sát là do họ dẫn mà còn có thể thấy được khoai tây dây leo, có thể những nơi họ không nhìn thấy còn có những thực vật ngoại lai xâm lấn phát triển mạnh, sự sinh trưởng này có thể phá hủy môi trường sinh thái tự nhiên ban đầu của khu bảo tồn thiên nhiên huyện Lâm Tân.
Có thể họ đã nghĩ cách nhưng chưa làm được gì. Thấy đội khảo sát Chim hót khe đến thì muốn giấu diếm.
Trước khi rời đi, Lâm Vãn nhìn lại, thấy anh chàng kiểm lâm trẻ có vẻ hối hận, chắc anh ta tự trách mình che giấu không kỹ nên để họ phát hiện ra manh mối.
Đường về vẫn xóc nảy, đồng nghiệp cô ngập ngừng: “Thực ra thì những phương diện khác khu bảo tồn Lâm Tân này không tệ, nếu diệt sạch khoai tây leo thì có thể có hy vọng. Tôi có trò chuyện với họ, hoàn cảnh ở đây rất khó khăn, mấy năm nay mọi người kiên trì làm việc cũng chẳng dễ dàng gì.”
“Chậc, nhưng hệ thống quản lý cũng là một trong những tiêu chuẩn kiểm tra.”
Lâm Vãn thở dài, đưa ra quyết định, “Chuyện này tôi sẽ ghi vào biên bản kiểm tra, kết quả cụ thể thì tính sau vậy.”
Bị sự cố đó ảnh hưởng, lúc về mọi người có vẻ uể oải chán nản.
Làm bảo hộ động vật là vậy, thiên về giao tiếp, đối nhân xử thế, bản tính con người vốn dĩ phức tạp, liên quan tới nhau là điều khó tránh khỏi.
Lâm Vãn về làm báo cáo, khi cô viết gần xong thì nghe đồng nghiệp nam ở bên cạnh gõ cửa, nói người phục vụ giới thiệu món ăn khuya đặc biệt ở trong thị trấn, lái xe tầm nửa tiếng là tới nên rủ cô đi ăn cùng.
“Anh đi đi, tôi muốn viết cho xong báo cáo đã.” Lâm Vãn nói.
Cô đồng nghiệp ở cùng cô khó hiểu: “Đại ma vương đâu có bắt gửi ngay trong ngày phải không? Chờ lúc về Nam Giang rồi viết tiếp không được sao?”
Giọng Lâm Vãn nghiêm túc: “Đương nhiên là không, tôi về Nam Giang còn bận hẹn hò nữa.”
“Xí….” Ba người đồng nghiệp đồng thanh khinh bỉ cô.
Lâm Vãn cười với đồng nghiệp, ở lại một mình để hoàn thành báo cáo.
Mọi việc xong xuôi thì trời đã vừa rạng sáng, cô dụi mắt, định đi tới giường lấy điện thoại đang sạc gọi điện hỏi đồng nghiệp xem khi nào về.
Nào ngờ vừa cầm máy lên thì cơn choáng váng bất ngờ ập tới.
Lúc đầu cô tưởng mình ngồi lâu nên bị hạ đường huyết, nhưng sàn nhà tiếp tục chao đảo một cách kỳ lạ.
Không biết trong hành lang có ai đó hét lên: “Động đất!”
Trong khoảnh khắc, ý nghĩ lóe lên trong đầu Lâm Vãn là: “Chết tiệt, báo cáo chưa kịp lưu”, nhưng mặt đất không để cho cô kịp chộp lấy laptop đi xuống lầu, thậm chí cô không thể đi lại như thường. Cô chao đảo đâm sầm vào bàn trong cơn rung chuyển dữ dội.
Khoảnh khắc cuối cùng, Lâm Vãn ngã xuống đất. Một tiếng nổ lớn như trời sụp đất nứt, thế giới rơi vào sự im lặng chết chóc.
*
Bóng đêm bên ngoài cửa sổ xe dầy đặc như một lọ mực đánh đổ nghiêng về một phương, bao trùm lên bóng núi phía xa xa.
Trên đường cao tốc, mấy chiếc xe địa hình lao như bay.
Phía sau xe là Nam Giang, nơi cơn bão sắp đổ bộ tới, những người ngồi trên xe đều có vẻ mặt nghiêm trọng.
Di động Chu Diễn Xuyên không ngừng đổ chuông.
Ngay sau trận động đất, chính quyền huyện Lâm Tân đã liên lạc với Tinh Sang, hy vọng họ có thể hỗ trợ máy bay không người lái. Không có gì ngạc nhiên khi họ tìm tới Tinh Sang, dù sao thì trước đó Tinh Sang đã tham gia hạng mục tuần tra đường điện, huyện Lâm Tân là một trong những địa phương có sử dụng máy bay không người lái.
Sau khi kết thúc cuộc điện thoại, Chu Diễn Xuyên ấn huyệt thái dương, quay lại hỏi: “Bản đồ khảo sát địa hình miền núi của Lâm Tân gửi tới chưa?”
“Gửi rồi. Một đội cứu hộ đã sử dụng máy bay không người lái của Tinh Sang. Họ đang thu thập những hình ảnh mới để so sánh và đưa ra phương án giải quyết.”
“Đơn vị cung cấp pin gần Lâm Tân nhất đã liên hệ được chưa?”
“Cũng đã liên lạc xong. Họ sẽ gửi pin tới ngay hôm nay, chắc chắn có thể đảm bảo yêu cầu sử dụng trong mấy ngày tới.”
Chu Diễn Xuyên “Ừ”, sau khi kết nối sạc di động, anh bấm wechat nhìn qua.
Lâm Vãn không trả lời tin nhắn.
Tim anh như bị ai đó nắm chặt, lại tựa như bị dao cùn cứa qua cứa lại. Những cơn đau âm ỉ cứ ập tới khiến anh sợ hãi, khó thở.
“Lão đại, anh có muốn nghỉ ngơi một lát không?” giọng Hách Soái run run phát ra từ hàng ghế sau, sợ nói gì không hợp thì làm anh ấy suy sụp mất.
Chu Diễn Xuyên đờ đẫn trả lời: “Không cần.”
Hách Soái im lặng, quay đầu nhìn ra cửa sổ, chớp chớp mắt.
Anh được gọi dậy từ sáng sớm để tham gia cứu nạn, đó đúng là kinh nghiệm làm phi công mà anh không ngờ tới. Tuy anh thường ngày cà lơ phất phơ nhưng chỉ cần việc quan trọng thì anh chưa từng sợ điều gì.
Vì vậy, ngay khi biết có dư chấn, mưa lớn, lở núi, đất trôi, anh vẫn đến. Trên đường tới đây, anh tiếp tục tự xây dựng tâm lý cho bản thân, anh nghĩ mình là phi công, không cần tiến vào những nơi nguy hiểm nơi tiền tuyến, OK, không có vấn đề gì lớn.
Không ngờ trước khi tới điểm tập kết, anh nhận được tin nhắn của Từ Khang nói Lâm Vãn và mấy đồng nghiệp nữa đang ở Lâm Tân, 3 người kia không bị thương vì tình cờ ra ngoài khi động đất, nhưng Lâm Vãn thì không liên lạc được.
Hách Soái choáng váng.
Anh không dám nghĩ tới cảnh nếu Lâm Vãn có gì bất trắc, khi Chu Diễn Xuyên đến Lâm Tân sẽ như thế nào.
*
Lâm Vãn mơ mơ màng màng mở mắt, trước tiên xác nhận mình vẫn còn sống.
Chuyện này đúng là buồn cười, có một ngày cô lại tự hỏi “Mình chết hay chưa.” Nhưng mà chắc chắn là chưa chết vì toàn thân cô đau dữ dội, cô cũng không biết đau nhất là ở đâu, đầu cô như nhét đầy bông, lấp hết mọi suy nghĩ.
Trần nhà trên đầu cô đã nứt thành vô số mảnh, chèn ép tứ tung.
Lâm Vãn ngoảnh cổ nhìn xung quanh, mơ hồ nhận ra bên trái vật che chắn giúp cô là tủ quần áo