Quản lý nhân viên như thế nào? Chấm công* hay là thẩm định? Hứa Bán Hạ bàn bạc với Triệu Lũy mấy đêm rồi mới đưa ra kết luận. Nhưng những chuyện này phải đợi về nhà bàn thêm chút nữa. Nhân viên ở phía Bắc cơ bản đã được sắp xếp xong xuôi rồi. Bản thân Hứa Bán Hạ chỉ lo hối thúc hàng hóa chứ không có biện pháp khích lệ nào tốt cả. Trên đường bay về Đông Bắc, Hứa Bán Hạ đã suy nghĩ về vấn đề này rất nhiều, cho dù trong lúc đang ngủ trên máy bay thì cô vẫn nghĩ về nó. Chỉ là tạm thời vẫn chưa thể đưa ra kết luận.
*[Máy chấm công là một thiết bị dùng để ghi nhận thời gian ra vào của các nhân viên trong một công ty.]
Món quà đầu tiên mà Đông Bắc lạnh giá tặng cho Hứa Bán Hạ chính là một cú ngã sấp ở trên đường, may mà mặt đất đã đóng băng, cô vỗ mông đứng lên, trên người cũng không có một hạt bụi. Hứa Bán Hạ tò mò, bản thân cũng không tính là cao, trọng tâm cũng vững nhưng mà tại sao những người khác không ngã, chỉ có mỗi mình cô lại bị ngã? Hứa Bán Hạ luôn luôn có tinh thần ham học hỏi, cô nghiêm túc mà nghiên cứu vấn đề này, cô đang nghiên cứu cách đi đường của người phương Bắc, nghiên cứu cả cách đi đứng và cách ăn mặc của họ, cuối cùng cô đưa ra kết luận, đế giày của bọn họ có hình thù giống như chiếc lốp xe, cho nên khi tiếp xúc với mặt băng thì sẽ gia tăng độ ma sát, như vậy thì họ sẽ không bị ngã. Hứa Bán Hạ nhìn lại đôi giày của mình, bóng loáng trơn nhẵn, thế này mà không bị trượt ngã mới là lạ.
Cho nên, bây giờ nhiệm vụ cấp bách nhất chính là nhập gia tùy tục, cô cần phải mua áo lông dài đến đầu gối và mua đôi giày đi trên tuyết có đế giống như lốp xe. Sau một hồi bận rộn, điện mạo lập tức đã thay đổi. Hứa Bán Hạ đội chiếc mũ lên đầu, nhìn sơ thì cô đã giống như người bản địa ở đây rồi.
Sau bữa tối, cô bắt taxi đến xưởng máy móc hạng nặng mà Đồ Hồng đã nói, nơi này không nhỏ, có thể thấy trước kia chổ này cũng rất phồn thịnh. Nhưng mà bây giờ ở thành phố sầm uất này thì nó chỉ là khu ổ chuột mà thôi, khi bước vào nơi này, ngay cả đèn đường cũng mờ hẳn đi. Có lẽ chính quyền đã coi khu đất này như một vùng đất sẽ trở thành cánh đồng vì vậy họ không muốn đầu tư thêm kinh phí để cải tạo lại lần nữa. Không giống như ở khu vực trung tâm thành phố, người dân ra vào nhộn nhịp, ở đây mọi thứ đều im ắng, thậm chí trên mặt đất đầy tuyết cũng không được dọn dẹp, chỉ có một lối đi nhỏ lộ ra bởi vì có nhiều người giẫm lên nó.
Thỉnh thoảng, có những chiếc xe đạp vội vàng chạy trên con đường đầy băng tuyết, chuyện này có độ khó rất cao, người lái xe còn không thể lo xong cho bản thân mình nên họ cũng không để ý đến Hứa Bán Hạ. Thỉnh thoảng lại có người đi đường vội vàng đi nhanh, họ cũng không nhìn Hứa Bán Hạ, bọn họ đã quen đi trên băng, không giống như Hứa Bán Hạ phải bước đi vô cùng cẩn thận, có điều có vài người khi đi ngang qua lại vô tình va phải cô khiến cô đứng không vững.
Cuối cùng cô cũng nhìn thấy một dãy cửa hàng bên kia đường với ánh đèn ấm áp mờ ảo. Biển hiệu rất đơn giản được dán trên mái hiên. Chúng không phải là đèn neon cho nên cô cũng không thể nhìn rõ trên biển hiệu được viết gì. Khi cô bước lại gần thì mới biết, hóa ra đây là cửa hàng bán đồ ăn. Tất cả các cửa hàng đều nằm dọc theo con đường này. Bên trong cửa kính bày ra một ít rau xanh, một ít trứng và thịt lợn. Với nhiệt độ đang âm như thế này, nếu đặt chúng ở bên ngoài thì rau sẽ bị đông cứng, ngay cả thịt lợn cũng sẽ thành thịt đông lạnh giá rẻ, cô cũng không biết liệu những quả trứng kia có bị vỡ nếu chúng bị đông lạnh hay không?
Phía đối diện có hai người mặc quần áo sẫm màu đang đi tới, lưng họ đã còng, bước đi khập khiễng, có lẽ là hai người già, nhưng không biết là ông lão hay bà lão. Hứa Bán Hạ khôn khéo tránh sang một bên để không đụng phải họ, nhưng cô lại không ngờ rằng cánh cửa của cửa hàng lại đột ngột mở ra, một người phụ nữ trung niên mập mạp xách một chiếc giỏ đan bằng mây lao ra, bà ta không nhìn thấy Hứa Bán Hạ, thế là đụng phải cô, cô lập tức ngã xuống đất. Hứa Bán Hạ đang mặc một chiếc áo khoác dày nên cũng không cảm thấy đau, cô còn hào hứng mà tính toán một chút, xem ra cô không mập và cũng không nhanh bằng người bác gái này, trọng lượng không đủ lớn nên chắc chắn cô sẽ là người bị ngã.
Cô là người từ phương Nam mà lại đến Đông Bắc vào mùa đông, mặc dù ở Hoa Bắc cũng không nóng nhưng ở Đông Bắc này lại là một thế giới hoàn toàn khác, nơi nào cũng lạnh lẽo. Điều này khiến Hứa Bán Hạ quên mất mục đích chính của chuyến đi tối nay, cô đến để thăm dò bề ngoài của nhà máy này, cùng với vẻ ngoài của tòa nhà ký túc xá gần đó, để biết người biết ta thì mới trăm trận trăm thắng. Vì vậy cô cũng cảm thấy vui vẻ khi bị người khác đụng đến mức ngã xuống tuyết, khi được bác gái mang theo áy náy mà đỡ cô lên, cô cười hì hì nói thật là vui. Mỗi khi Hứa Bán Hạ cười rộ lên thì trên mặt liền lộ ra dáng vẻ đáng yêu, bác gái nhìn nhìn cô, hóa ra là một cô gái mũm mĩm, trong lòng bà rất thích, cười nói: "Cô gái, nghe giọng của cô, hình như là người từ phương Nam đến đúng không?"
Hứa Bán Hạ nói: "Đúng vậy, buổi tối không có việc gì nên tôi đi dạo một chút, tiếc là không có tuyết rơi. Cho tôi vào xem cửa hàng của bác đang bán rau củ gì được không? Tôi không biết rau ở phía Nam và rau ở phía Bắc có gì khác nhau hay không?"
Bác gái vội nói: "Được chứ, cô vào trong xem đi. Dự báo thời tiết nói ban đêm sẽ có tuyết rơi đấy. Đừng lo, ở đây cứ ba ngày, năm ngày lại có tuyết rơi, cô cứ ở lại vài ngày là có thể nhìn thấy tuyết thôi." Bất chợt bác gái nhìn thấy hai người già đang đi tới, lập tức nói: "Hai người đến rồi à? Hôm nay trong đó vẫn còn một ít cà tím đông lạnh, hai người cố gắng tìm nhé, cháu đi vào đây."
Hứa Bán Hạ nhìn hai người già lảo đảo đến gần cái giỏ mây, lục lọi mà nhặt ra những lá cải thảo đã héo úa, không khỏi tò mò hỏi bác gái bên cạnh: "Con của họ có nuôi thỏ à?"
Người phụ nữ thở dài nói: "Đâu có, đó là lấy về để người ăn, họ là công nhân trong xưởng kia. Nhà máy thì bán rồi, nhưng chưa giải quyết xong những vấn đề khác, lương của công nhân họ cũng không trả, ngay cả lương hưu cũng không thanh toán, đã chậm trễ một thời gian dài rồi, gia đình bọn họ đã sớm xài hết tiền, cho nên không thể mua rau để ăn được nữa. Công việc kinh doanh của bác cũng ngày càng sa sút, một ngày cũng không thể bán được mấy cái bắp cải."
Hứa Bán Hạ sửng sốt, năm nay mà vẫn có người phải đi nhặt lá rau để ăn sao? Nhìn ra bên ngoài, thấy hai cụ già còng lưng ngồi xổm dưới bóng đèn đang lúi húi nhặt thứ gì đó. Cô không thể không nhớ đến chuyện cô đã từng đứng ở xa xa mà nhìn bên ngoài bãi bồi, lúc đó có một bà lão tiếc thương bãi bồi bị ô nhiễm bởi dầu thải, không thể mang thức ăn đến cho ngư dân khi thủy triều lên xuống, bà ấy đứng đó mà chửi rủa, đó cũng là một bà lão lưng đã còng, quần áo cũng đã cũ. Xưa nay hầu hết dân làng ở bãi bồi đều dựa vào biển để kiếm sống. Nay bãi bồi đã không còn nữa, bây giờ bà cụ đó đang sống như thế nào? Có giống như những người công nhân ở nhà máy này hay không? Hai người già sẽ dựa vào cái gì để sống đây? Trong đầu Hứa Bán Hạ thoáng qua một suy nghĩ như vậy, nhưng cô không dám và cũng không muốn nghĩ tiếp nữa, trong thế giới băng giá xa lạ này, bỗng dưng cô lại trở nên đa cảm như vậy. Cô có chút xúc động mà nói với người phụ nữ: "Bác gái, toàn bộ chỗ đồ ăn này bao nhiêu tiền, tôi mua hết, bác giúp tôi đem tặng cho hai cụ già kia đi, tôi sẽ đến cửa hàng bên cạnh mua thêm mấy cân thịt."
Người phụ nữ đương nhiên rất vui khi có người mua hàng, Hứa Bán Hạ nhìn nhìn mấy món đồ đang bày trên kệ, cũng không nhiều, cô đặt lên bàn tờ một trăm tệ rồi bước ra ngoài, đến chỗ hai người già rồi nói lớn tiếng: "Đừng nhặt nữa, tôi đã kêu bác gái bên trong cửa hàng cho hai người một ít rau củ." Hai cụ già không tin lắm, quay lại nhìn Hứa Bán Hạ thì thấy đó chỉ là một cô gái trẻ tuổi nên hai người cho rằng cô đang nói đùa, bà lão ân cần nói: "Cô gái à, cô mau trở về đi, chắc cả nhà đang đợi cô đó."
Người phụ nữ bên trong vội vàng bước ra nói: "Đừng nhặt nữa, cô gái này tốt bụng nên đã mua hết đồ ăn cho hai người đấy." Sau đó bác gái quay sang nói với Hứa Bán Hạ: "Cô gái, cô cứ đi mua thịt rồi bỏ vào xe của bác đi, bác chở cho chứ xách theo nặng đấy."
Hứa Bán Hạ mỉm cười, dứt khoát cứ đi dọc theo từng cửa hàng một, một giỏ trứng gà, nửa con heo, hai túi bột mì lớn, hai thùng dầu lạc, thấy vậy bà lão vội vàng ôm Hứa Bán Hạ nói: "Cô gái, đừng xài tiền bậy bạ, về nhà coi chừng bị người lớn mắng đó, chúng tôi không thể lấy không đồ của người khác được đâu."
Hứa Bán Hạ cười nói: "Sao lại nói là lấy không đồ của người khác chứ?" Cô là người biết nói chuyện với người khác, nên cũng không nói thêm nữa.
Trả tiền xong, bác gái kia đã chạy xe đến, Hứa Bán Hạ nhìn thấy người bán thịt không tìm được tiền lẻ để thối nên lấy luôn hai cái gan heo để trừ vào. Cô mua nhiều như vậy chứ có lấy không của người ta đâu? Mặc dù Hứa Bán Hạ không biết giá cả rau củ, giá thịt nhưng bản chất gian thương thì vẫn có. Thời tiết này cho dù đút tay vào trong túi còn thấy lạnh, nhưng mà bây giờ cô đành phải đeo găng tay vào mà xách thịt và gan heo. Tuy có đeo găng tay nhưng nó cũng chỉ là một lớp da mỏng, có cũng như không. Mới đi mấy bước Hứa Bán Hạ đã cảm thấy tay mình gần như tê dại, nhưng không thể không tăng tốc để đuổi kịp chiếc xe của bác gái đang chở đồ phía trước, đã làm chuyện tốt thì phải làm đến cùng, cũng không thể để cho hai cụ già xách được. Hai người già đuổi theo ở phía sau vẫn đang nói chuyện với nhau, nhưng mà tốc độ nói quá nhanh, Hứa Bán Hạ chỉ nghe hiểu được một ít.
Thật không may, vào lúc này điện thoại trong túi cô lại đổ chuông, cô đành phải đưa bàn tay ấm áp còn lại ra ngoài để bắt điện thoại, là của Triệu Lũy: "Tiểu Béo, em sắp xếp xong chưa? Cảm thấy thế nào rồi?"
Hứa Bán Hạ khoa trương hít vào một hơi khí lạnh, cười nói: "Em lạnh muốn chết, anh có biết khi em thở ra sẽ có chuyện gì không? Hơi thở đóng băng trong không khí giống như một cục kẹo bông, rồi rơi xuống đất trở thành bông tuyết."
Triệu Lũy cười nói: "Đừng nói nhảm, anh từng đến Angang* vào mùa đông, không phải là chưa từng thấy qua. Sao hả, có phải em đang ở bên ngoài không? Có phải là tuyết đang rơi nên chơi vui lắm đúng không?"
*[Angang: Tập đoàn thép ở Liêu Ninh, Trung Quốc.]
Hứa Bán Hạ vội nói: "Không, em đang đi dạo gần khách sạn. Xin lỗi, em không thể nói chuyện với anh nữa, tay em đã tê cóng vì lạnh rồi."
Triệu Lũy nghe thấy bên cạnh cô còn đang có người khác nên cũng không tiện, vì vậy anh ta cũng tắt máy.
Càng đến gần ký túc xá, xung quanh càng tối. Ánh sáng duy nhất chiếu rọi là một vài tia sáng hắt ra từ cửa sổ của những ngôi nhà xung quanh. Mà tia sáng đó phải xuyên qua cửa kính, xuyên qua màng nhựa chắn gió rồi lại xuyên qua lớp bụi bám dính trên tấm màng nhựa, cuối cùng khi chiếu ra đường cũng không còn lại bao nhiêu. Cô cũng không thể trông cậy vào ánh trăng được phản chiếu bởi tuyết trắng, nó cũng không trở thành thứ ánh sáng lãng mạn và tinh tế, ở đây chỉ toàn là tro than ô nhiễm. Hứa Bán Hạ đi từ sân bay vào đến nội thành, một đường này chính là từ lúc bắt đầu nhìn thấy một cánh đồng tuyết trắng chuyển thành màu xám, rồi từ từ biến thành đường nước bùn.
Con đường tối tăm như vậy, mặt đất lại bị tuyết bao phủ nhấp nhô, Hứa Bán Hạ bước đi cực kỳ khó khăn, không bao lâu mà mồ hôi đã đổ đầm đìa, hiệu quả này còn tốt hơn nhiều so với việc chạy bộ vào sáng sớm. Không biết từ khi nào, một bàn tay vươn ra nắm lấy cánh tay của Hứa Bán Hạ giúp cô giữ thăng bằng, đôi mắt đen sáng ngời nhìn cô đầy khích lệ, ấm áp và nhân hậu, thật giống như ánh mắt của bà cô, đó là đôi tay của bà lão.
Khi bước vào khu ký túc xá, cô thấy phía trước và phía sau, bên trái và bên phải đều là những ngôi nhà bê tông hai tầng ngay ngắn, có thể mơ hồ thấy những bức tường xung quanh được xây bằng những tảng đá bê tông lớn, những bức tường này rất chắc và dày, trên đầu tường còn được gắn một vòng gai sắt. Quả nhiên là một xí nghiệp quốc doanh quan trọng từ xưa, bộ dáng đó, xưa nay làm gì có nhà ai dám dùng. Hứa Bán Hạ không nghĩ tới cô sẽ tiến vào nhà máy hạng nặng như thế này.
Cũng may nhà bà lão ở lầu một, hai người già không cần phải khổ sở mà leo cầu thang, mở cổng đi vào sân, bên trong là khuôn viên sạch sẽ gọn gàng, trong sân trồng hai cái cây. Bác gái cửa hàng rau và một người phụ nữ khác đang chuyển đồ vào trong nhà, Hứa Bán Hạ cũng tiến lên giúp một tay, lúc này bề ngoài của gan lợn hơi đông cứng lại, hôm nay Hứa Bán Hạ mới biết một trăm tệ có thể mua được rất nhiều rau củ, cô hơi xúc động, hai người già này thế mà không thể bỏ ra nổi mấy đồng tiền để mua rau, chỉ có thể dựa vào việc nhặt rau người khác bỏ đi mà ăn qua ngày.
Khi bước vào phòng, mọi người đều cởi mũ ra, bây giờ cô mới nhìn rõ, là hai cụ già, là một bà lão và một ông lão, họ đều là người sạch sẽ và hiền lành, giữa lông mày của họ còn có phong độ của một người tri thức. Có một cái bếp đặt ở giữa phòng, nhìn qua khe hở giữa các tấm thép, ở bên trong lửa đang bốc cháy dữ dội. Một ống khói bằng sắt nhô ra từ đỉnh bếp, nó được quấn một vòng xung quanh căn phòng rồi được thông ra bên ngoài. Hệ thống sưởi ấm này chính là phụ thuộc vào nhiệt độ được truyền từ ống khói. Nhiệt độ trong nhà cũng không quá cao, nhưng so với bên ngoài thì ấm hơn rất nhiều, cô cũng không cần phải đeo găng tay nữa, hai người già cũng không còn còng lưng, họ cũng đứng thẳng người lại. Nhìn qua, mặc dù quần áo đã sờn rách nhưng hai người lại rất sạch sẽ và bình tĩnh, lộ ra khuôn mặt của thành phần trí thức khiến Hứa Bán Hạ cảm thấy như đã cách một thế hệ xa xăm, như thể thời gian đã quay ngược lại mấy chục năm trước.
_Đây là bản edit của Phương Thùy (Chindy) được đăng tải duy nhất trên dembuon.vn. Hãy là một đọc giả văn minh, hy vọng rằng mọi người sẽ bảo vệ quyền lợi của editor bằng cách đọc đúng web nhé! _
Căn phòng tuy tối tăm, cũ kỹ nhưng vẫn rất sạch sẽ, cũng không có bụi tro, đốt lò than sưởi ấm mà lại có thể sạch sẽ như vậy, chính là cùng với chủ nhân của nó không thể tách rời. Ở Hoa Bắc, Hứa Bán Hạ đã thấy bảo vệ của vài xí nghiệp nhỏ cũng đốt lò than để sưởi ấm, nhưng khi bước vào phòng họ cô không thể di chuyển được, chỉ cần chạm vào một chút là tro bụi rơi đầy đất. Có thể thấy được ông lão và bà lão này là người siêng năng, nhưng tiếc thay, người siêng năng và có vẻ hiểu biết như vậy lại rơi vào kết cục phải đi nhặt rau mà người khác bỏ đi để mang về ăn trong một ngày lạnh giá như thế này. Bọn họ đợi trời tối mới ra ngoài, cũng có thể là vì để che đậy sự khó xử của mình. Bất tri bất giác, Hứa Bán Hạ cũng thay đổi cách nhìn đối với hai người già này.
Bác gái kia đã lái xe rời đi, trong nhà còn có một người phụ nữ khác vẫn còn đang chuyển đồ, bà lão đi tới, bà có một đôi mắt sáng ngời, bà nắm lấy tay Hứa Bán Hạ, bàn tay của bà khô ráp không hề hợp với một đôi mắt như vậy, nhưng nó lại tương xứng với hoàn cảnh ở đây. "Cô gái, thật là xấu hổ, cảm ơn sự giúp đỡ của cô rất nhiều. Chúng tôi không có công mà lại hưởng lộc, thật là xấu hổ. Cảm ơn cô."
Hứa Bán Hạ nghe xong chỉ thấy đôi mắt trở nên nóng bừng, suýt chút nữa thì rơi nước mắt, cô vội vàng nói: "Bà đừng khách khí, nếu không chê tôi phiền thì bà mời tôi ăn sủi cảo tự tay làm được không, tôi chưa bao giờ ăn sủi cảo chính tông do nhà làm ở Đông Bắc cả." Cô nghĩ xưa nay những người trí thức rất coi trọng phép lịch sự, phải có qua có lại, làm sủi cảo tuy có hơi phiền nhưng nếu Hứa Bán Hạ ăn sủi cảo thì có thể làm bọn họ giảm bớt mặc cảm. Đã kinh doanh nhiều năm như vậy, Hứa Bán Hạ cô hiểu rõ nhất là lòng người, ngay cả trong giới công chức trục lợi cũng có thể mạnh vì gạo, bạo vì tiền, đối phó với hai người trí thức lão làng quả thật rất đơn giản. Lúc này Hứa Bán Hạ cảm thấy những người trong nhà này cũng là những người tốt.
Bà cụ nghe xong liền vui vẻ cười nói: "Được chứ, được chứ, sủi cảo thịt heo bắp cải là sở trường của tôi. Cô gái, cô ngồi đợi đi, sẽ nhanh xong thôi. Đúng lúc chúng tôi cũng chưa có ăn cơm. Lão Đao, ông mở túi bột mì ra rồi lấy hai cân bột mì ra đi."
Nãy giờ, ông lão gọi là Lão Đao vẫn luôn tươi cười đứng bên cạnh nghe bọn họ nói chuyện, lúc này nghe bà lão nói, ông cũng chuẩn bị lấy bột ra, bỗng nhiên ông quay lại nói: "Bà à, nhà ông Biên cũng đang đợi cơm, họ cũng không khá giả gì, chi bằng chúng ta chia những thứ này thành mấy phần rồi cho họ một ít để tối nay bọn họ cũng được ăn no." Nhớ ra những thứ này là do Hứa Bán Hạ mua, ông vội vàng nói với Hứa Bán Hạ: "Cô gái à, chúng tôi muốn chia sẻ một ít thức ăn với những người bạn cũ, không biết có được hay không?"
Hứa Bán Hạ vội vàng nói: "Không sao, không sao, vốn dĩ là đưa cho ông bà, tùy ông bà sắp xếp. Tôi cũng không biết làm sủi cảo, hay là để tôi giúp ông xách qua cho bọn họ nhé."
Bà cụ nghe vậy, trong đôi mắt sáng ngời lại hiện lên hơi nước, bà nắm lấy tay Hứa Bán Hạ, nói: "Cô gái à, cô đúng là người tốt. Lão Đao, dù sao ông cũng không xách được nhiều. Để Tiểu Đinh đi chung với ông, chúng ta không thể để cho cô gái này xách đồ đi được, cô ấy là người phương nam, không quen đi trên tuyết, nhà Lão Biên chỉ có hai vợ