Tư Mã Khôi nghe giáo sư Nông địa cầu nói mà trong đầu nảy sinh hàng loạt nghi vấn, kính viễn vọng Lopnor mà người Liên Xô khoan đào năm đó rốt cục là loại kết cấu gì? Nếu nó nằm ở độ sâu cách bề mặt Trái Đất hàng chục ngàn mét, thì địa áp sẽ rất mạnh, không khí cũng không thể lưu thông, bởi vậy chắc chắn không một loài sinh vật nào có thể sống sót dưới điều kiện môi trường ấy. Vậy làm cách nào để vào trong đó bây giờ? Rốt cục điểm tận cùng của nó thông đến đâu? Bên trong nó tồn tại vật gì? Sự cố hàng không kỳ lạ xảy ra năm 1963 có liên quan gì đến nó không? Vì sao các chuyến hành động thăm dò khoa học này lại do các chuyên gia về khảo cổ sa mạc như giáo sư Tống Tuyển Nông hay giáo sư Thăng Thiên Viễn đảm nhiệm vị trí chỉ huy?
Bác Nông địa cầu đã biết rõ lai lịch quá khứ của Tư Mã Khôi, cũng biết rõ động cơ tham gia đội khảo cổ của anh không đơn thuần, nhưng vụ kính viễn vọng Lopnor này can hệ quá sâu đến nhiều vấn đề khác, nên khi thời cơ chưa chín muồi, giáo sư không muốn tiết lộ thêm tin tức bởi vậy ông không thể trực tiếp trả lời mọi thắc mắc của anh mà chỉ có thể nói với Tư Mã Khôi và Hải ngọng: “Tôi hy vọng các cậu có thể tin tưởng tôi vô điều kiện, hơn nữa phải tin đến cùng, tới thời điểm cuối thì mọi ẩn số tất sẽ có lời giải đáp thôi”.
Tư Mã Khôi và Hải ngọng nửa tin nửa ngờ lời giáo sư, họ hiểu rất rõ kính viễn vọng Lopnor là nơi vô cùng nguy hiểm, chuyến khảo cổ này đâu phải chuyến viếng thăm nhà bố mẹ vợ, bởi chỉ cần sơ xảy một chút là hết đường về quê mẹ ngay. Nhưng nghĩ lại, đã đến cơ sự này,
Nếu nói không đi nữa, e cũng đã muộn, vả lại nguyên nhân khiến giáo sư Thắng Thiên Viễn thoát khỏi sự khống chế của Nấm mồ xanh trở về Trung Quốc phải chăng có liên quan đên việc ông phát hiện ra manh mối của cực vực dưới lòng đất? Có lẽ đằng sau loạt sự kiện này tồn tại một mối liên kết ràng buộc nào đó. Tư Mã Khôi nhận định khả năng này rất lớn, xem ra dẫu biết rõ phía trước là biển lửa nhưng anh vẫn phải nhắm mắt liều mạng mà nhảy qua.
Hải ngọng vẫn mơ tưởng đến khoản lương bậc mười bảy, anh hỏi bác Nông địa cầu khi nào mới đổi thành tiền mặt? Ngộ nhỡ bọn tôi được “Tổ quốc ghi công” thi món đó tính toán thế nào?
Tư Mã Khôi nói: sự việc đã đến nước này thì anh em ta cố mà nghĩ theo chiều hướng tốt, nếu có thể sống sót mà quay trở về, chưa biết chừng khi đó hai anh em ta lại nổi tiếng ngang ngửa với xác ướp phụ nữ Mã Vương Đôi ở khu mộ Tiểu Hà ấy chứ, lúc bấy giờ đảm bảo ảnh chân dung của anh em ta phải đăng tải trên trang nhất tờ Quang Minh nhật báo, Nhân dân nhật báo, báo Giải phóng quân rồi trở thành nhân vật giật tít đấy.
Hải ngọng dường như rất tin tưởng vào khả năng việc này trở thành sự thực, anh bàn bạc rôm rả: “Nếu đã được đăng tải trên báo giấy, thì đài phát thanh Nhân dân Trung ương kiểu gì mà chẳng nhào đến săn tin nhỉ. Cái mặt của Hải ngọng tớ cuối cùng cũng có ngày được chường ra trước mặt quần chúng nhân dân, tha hồ mà vinh hiển với tổ tông nhé. Đến lúc đó, tớ nghĩ là tớ sẽ mang tất cả phương tiện truyền thông đến trước mộ tế bố tớ, đê ông già nghe cho thật rõ…”
Tư Mã Khôi chê bai: “Cậu lại nghĩ ra cái quái quỷ gì thế? Chỉ cần đốt vài quyển báo cho ông già nhà cậu xem là ổn chứ gì? Trên trời dưới đất có ai xách đài ra mộ cho ma nghe chưa hả?”
Hải ngọng phân trần: “Cậu biết rồi còn nói, ông già nhà tớ chỉ là nông dân chân đất, sau khi tòng quân được tham gia mấy bận lớp xóa mù, nhưng về cơ bản vẫn không phải nòi đọc sách, cả đời số chữ cụ thuộc chẳng biết có được nửa đấu hay không, nếu tớ mà đốt báo thật, thì không khéo ông già còn chẳng biết xoay ngang xoay ngửa thế nào cho phải mà đọc ấy chứ…”
Bác Nông địa cầu thấy hai người càng nói càng hoang đường liền vội chen ngang, ý tứ rất thâm thúy: “Chỉ cần các cậu có suy nghĩ cầu tiến đó là được, còn chuyện trở về… thì đợi sau khi trở về nói tiếp cũng chưa muộn”. Liền sau đó giáo sư bắt đầu quy hoạch tuyến đường tiến vào sa mạc, đồng thời phân công cho những người còn lại kiểm đếm trang thiết bị và dụng cụ.
Lưu Giang Hà một mình điều chỉnh chiếc bộ đàm quang học không dây. Thắng Hương Lân cầm bảng kiểm đếm đang kiểm lại những thiết bị cần mang theo để tránh trường hợp bị thất lạc mất món nào. Do đội thám hiểm chuẩn bị tiến sâu xuống lòng đất, nên thiết bị chiếu sáng tât nhiên là dụng cụ không thể thiếu.
Thời đó trong nước có rất ít mũ sắt và mũ leo núi chuyên dụng, dụng cụ bảo hộ thường dùng khi xuyên sơn xuống động chỉ có mũ cối đan bằng lá liễu, mà công nhân mỏ than thường đội khi xuống giếng quặng. Dù vậy, chiếc mũ đó cũng có những ưu điểm nhất định, có thể duy trí chiếu sáng trong một thời gian dài, độ xuyên thấu và cự ly của chum sang rất ưu việt, thậm chí còn khiến người ta nảy sinh ảo giác nếu không có vật cản phía trước, chùm sáng này cổ thể trực tiếp rọi đến tận tâm Trái Đất.
Ngoài đèn quặng ra, đội thám hiểm còn chuẩn bị một số thiết bị chiếu sáng đặc biệt khác, đó là đèn cacbua. Đây là sản phẩm của thời đại thiếu thốn vật tư, hình thù của nó hơi giống với quả lựu đạn cán gỗ cầm tay dưới cùng là cán, bên trên là thân đèn, hoạt động theo nguyên lý sản sinh và đốt cháy axêtylen theo nhu cầu bổ sung nước vào cacbua canxi, bên trong sẽ xảy ra phản ứng hóa học, bốc lửa màu trắng bạc ánh lên như tuyết; nếu nồng độ khí cacbonic xung quanh quá cao, thì ánh lửa bên trong thân đèn sẽ lập tức chuyển thành màu xanh biếc. Chính vì vậy, nó không chỉ có tác dụng cung cấp ánh sáng nhu thông thường mà còn có tác dụng đo lường chất lượng không khí.
Tư Mã Khôi đứng bên nhìn một hồi lâu, đột nhiên nói với Thắng Hương Lân: “La bàn đa năng DME 62 loại quân dụng, máy ảnh Hải Âu K205 chống lóa với thấu kính đơn, kính viễn vọng Chim Ưng độ phân giải cao 8×40… xem ra cũng khá đầy đủ đấy nhỉ, nhưng sao không thấy có vũ khí nào nhỉ? Không phát gì cho chúng ta à?
Thắng Hương Lân giải thích: “Trong năm chúng ta, chỉ có đội trưởng liên lạc Lưu Giang Hà lý lịch quân nhân, nên theo quy định thì chỉ mình anh ấy được phép sử dụng súng khi chấp hành nhiệm mà thôi. Với lại, trên biển cát sa mạc đó trên không chim bay, dưới không thú chạy, mang theo súng cũng có ý nghĩa gì đâu?”
Hải ngọng sốt ruột cãi: “Không có súng thì không vững dạ chứ sao, chí ít cũng phải phát cho bọn tôi khẩu súng lục K54 chứ? Nghĩ lại tuyệt kỹ bắn súng của Hải ngọng tôi ngày trước ấy à, chỉ cần vung tay một cái là có con ưng lìa đời, mà chỉ bắn đầu chứ không bao giờ bắn đít nhé bắn chim sẻ không bắn tan xác mà phải để nguyên con nếu không thì sao có thể gọi bản lĩnh thứ thiệt…”
Tư Mã Khôi bài xích: “Trại chủ Hải ngọng, cậu có kiến thức cơ bản về quân sự không hả? Súng lục thì làm được cái trò gì? Ngay cả khẩu súng trường bán tự động K56, mà đội trưởng Lưu Giang Hà khoác trên lưng, cũng chỉ sử dụng trên sa mạc được thôi, còn khi thực sự bước xuống kính viễn vọng Lopnor ấy à, môi trường dưới lòng đất vô cùng phức tạp, dơi chuột, rắn rết, kiến bọ và cả những tên nội gián Liên Xô vẫn chưa chết hẳn nữa, có quỷ mới biết chuyện gì sẽ xảy ra, nên không găm mấy cây gậy phun đạn trong tay sao được. Tớ thấy nếu gặp nguy hiểm, thì chắc chắn sẽ xảy ra ở cự ly gần, hơn nữa tốc độ cực nhanh, loại vũ khí chúng ta cần bắt buộc phải tôc độ chuyển đổi ứng chiến nhanh, nhả đạn nhạy, tốc độ bắn cao, tỷ lệ xảy ra sự cố thấp, còn khẩu sung trường bán tự động K56 không thể xoay chuyển được trong không gian nhỏ hẹp, còn lực bắn của súng lục lại không đủ mạnh, khó lòng tạo ra hỏa lực cần thiết áp chế đối phương, những loại này đều không phù hơp với nhu cầu tác chiến của chúng ta, loại tốt nhất bây giờ phải là súng xung phong hoặc súng trường đột kích. Tớ nghe nói trong nước có sản xuất hàng loạt kiểu súng xung phong rừng rậm hạng nhẹ. Tuy tên gọi như thế, nhưng nó không chỉ thích hợp sử dụng khi hành quân trong rừng mà còn có thể tác chiến ở vùng sơn địa, đường hầm, xóm ngõ. Nếu có khẩu xung phong rừng rậm phòng thân, thì bất cứ nơi nào trên đời tớ cũng dám xông vào hết.”
Hải ngọng phản bác: “Thằng ranh nhà cậu đang nằm mơ đấy hả, lại còn, mẹ nó chứ, muốn đòi cả súng xung phong nữa cơ đấy? Phát luôn cho cậu một đôi cỗ xe tăng chẳng phải thực tế hơn sao? Mà cái khẩu xung phong rừng rậm hạng nhẹ cậu vừa nói đấy, tuy bắt đầu được nghiên cứu từ những năm 60, nhưng mãi đến tận bây giờ vẫn đang trong quá trình tiếp tục nghiên cứu, chứ đã thấy mặt mũi nó đâu, hay là anh em ta cứ đợi thêm một vài năm nữa cho nó ra lò rồi hãy khởi hành vào sa mạc nhỉ?”
Thắng Hương Lân sớm nhận ra Tư Mã Khôi va Hải ngọng không giống thành viên đội khảo cổ. Lúc này, hai người tranh cãi kịch liệt vì vụ mang theo súng gì, cô nàng không khỏi lo lắng: “Sao hai gã này giống bọn buôn lậu vũ khí thế nhỉ, khi nãy còn chụm đầu bàn kế đòi lên báo Nhân dân nữa chứ, đầu óc họ rốt cục đang nghĩ gì thế không biết?”, cô nàng có hảo ý khuyên can: “Thôi, các anh đừng ngồi đó cãi nhau nữa, sắp đên giờ xuất phát rồi, vẫn còn nhiều việc quan trọng phải làm lắm đấy!”
Ai ngờ, Hải ngọng tóm ngay lấy câu này như thể chết đuối vớ cọc, anh dài miệng trách móc: “Tôi bảo cô em đồng chí này, cô em nói thế là sai quan điểm rồi đấy, mọi người họp bàn kiểu gì mà chẳng anh một câu tôi một tiếng thảo luận. Khi nãy ông bác Nông hói phát biểu, tôi có nói gì đâu, có muốn nói cũng nhịn không nói, thế mà bây giờ đến lượt tôi phát biểu ý kiến thì các đồng chí lại bảo bận đi giải quyết các công việc khác là sao? Tôi thấy nếu còn tiếp tục phát triển tình thế gió ngược chiều này, thì đội ngũ của chúng ta sẽ mau chóng biến thành đội ngũ nằm dưới ách thống trị độc tài của ông bác Nông hói đấy. Bây giờ, cuộc họp lớn không đến lượt quần chúng nhân chúng tôi phát biểu, cuộc họp nhỏ cũng không cho chúng tôi phát biểu, chẳng lẽ phải đợi đến khi tuyến tiền liệt phát viêm thì mới đến lượt quần chúng nhân dân chúng tôi à?
Hương Lân chưa bao giờ gặp phải hạng người múa mép giảo hoạt đến mức ấy, cô nàng bị Hải ngọng chọc cho tức điên: “Anh vừa lên báo, vừa lên đài phát thanh, thế mà gọi là quần chúng nhân dân à? Tôi thấy trước tiên anh phải xác định rõ xem hướng bắc nằm ở đâu rồi hãy phát biểu nhé!”
Hải ngọng bị cô nàng nói cho cứng cả họng, lúc này Tư Mã Khôi đột nhiên lóe lên một ý, bèn nói với Hải ngọng: “Không đến phiên cậu nói cũng đúng thôi, ai bảo cậu đã không có thành tích nổi bật lại không có lý lịch nổi bật, có mỗi, mẹ nhà nó, cái eo là nổi bật nhất thôi. Tớ thấy cậu đừng ngồi đó đấu võ mồm với cô em nữa, chúng ta mau tìm đại đội trưởng Mục xin súng đi!”
Thực ra Tư Mã Khôi không hề để ý người khác nhìn nhận thế nào về vấn đề vũ khí. Có thể trong sa mạc Lopnor quả thật không hề có vật sống, nhưng không có nghĩa là không có vật chết, nghe nói ở đó