Giữa trưa trời vẫn còn chói chang, thế mà lúc tan học buổi chiều mây đen đã giăng đầy trời.
Mãn Bảo và Bạch Thiện Bảo ghé vào bàn nhìn ra bên ngoài, đều thấy hơi phấn khích, đúng thật là con kiến chuyển nhà thì trời sẽ mưa.
Trang tiên sinh cũng nhìn thấy, sau khi tan học liền bảo bọn học sinh ở lại phòng học chờ người nhà tới đón, sau đó đưa Mãn Bảo và Thiện Bảo tới chỗ ở bên cạnh của ông.
Mang hai đứa trẻ vào thư phòng nói: "Buổi sáng các con nhìn thấy con kiến chuyển nhà, bây giờ nhìn thấy gì?"
Mãn Bảo nói: "Trời sắp mưa, con kiến chuyển nhà trời sẽ mưa."
Trang tiên sinh liền cười nói: "Đứa bé ngốc, các con đảo ngược trình tự rồi. Không phải con kiến chuyển nhà trời sẽ mưa, mà là trời sắp mưa, con kiến mới dời tổ, dọn nhà của mình tới chỗ an toàn. Con người thấy thế, liền biết rằng trời sắp mưa."
Trang tiên sinh nói rất chậm rãi, hai đứa trẻ đếm ngón tay tính thử một chút, phát hiện đúng là như vậy, vì thế gật đầu.
Trang tiên sinh chỉ màn mưa bên ngoài tiếp tục hỏi: "Vậy bây giờ các con nhìn thấy gì?"
Hai đứa trẻ trăm miệng một lời, "Trời mưa ạ."
"Những thứ này đều là biểu tượng," Trang tiên sinh nói: "Mãn Bảo, cha mẹ con nói với con con kiến chuyển nhà trời sẽ mưa, cho nên con liền cho rằng con kiến chuyển nhà trời sẽ mưa. Thiện Bảo, con chưa từng nghe qua lời vậy, cho nên chỉ nhìn thấy con kiến chuyển nhà. Nhưng các con có biết thầy nhìn thấy con kiến sẽ nghĩ đến cái gì không?"
Hai đứa trẻ lắc đầu.
"Thầy không chỉ nghĩ đến trời sắp mưa, còn sẽ nghĩ, hóa ra nhà ta có nhiều kiến như vậy, con kiến gặm nhấm phòng ốc, đồ dùng, trong nhà phải nên phòng diệt kiến thôi, ta còn sẽ nghĩ, bờ đê ngàn dặm sẽ sụp vì tổ kiến......" Trang tiên sinh tỉ mỉ nói với họ chuyện con kiến.
Mãn Bảo và Bạch Thiện Bảo đều nghe đến sửng sốt, nào đâu biết rằng con kiến nho nhỏ không chỉ gặm chết cây to, còn có thể gặm sạch phòng ốc nhà ở, có thể phá hủy đê đập ngàn dặm chỉ trong một sớm một chiều.
Trang tiên sinh nói xong con kiến lại nói đến trời mưa bên ngoài, nói cho bọn họ, rằng thứ bây giờ bọn nhìn thấy chỉ là một trận mưa thu, nhưng ở trong mắt những người khác nhau, trận mưa thu này có ý nghĩa không giống nhau.
Đối với đám trẻ bọn họ, mưa thu chỉ tạm cầm chân bọn họ ở lại trường học, nhưng đối với người nông dân, trận mưa thu này trút xuống, có nghĩa là bọn họ có thể bắt đầu xới đất nhổ cỏ, bắt đầu chuẩn bị cho việc trồng trọt năm sau.
Mà đối với người muốn ra ngoài, trận mưa thu này lại hại nhiều hơn lợi, bởi vì không biết nó đã chậm trễ bao nhiêu thời gian của họ.
Trang tiên sinh tỉ mỉ nói những chuyện này với hai đứa trẻ, tựa hồ chẳng hề câu thúc chẳng hề liên quan, nhưng ngoặt một cái lại chuyển về tới vấn đề của huyện lệnh.
"Buổi sáng, ta hỏi các con huyện lệnh làm gì, những điều các con nói đều là những ấn tượng trực quan mà các con mắt thấy tai nghe, nhưng thật ra các con đều không nói được đầy đủ," Trang tiên sinh nói: "Có đôi khi điều mà các con tận mắt chứng kiến, tận tai nghe thấy cũng chưa chắc là điều mà trong lòng các con đang nghĩ. Các con phải nhìn nhiều hơn, phải nghe thêm chút, cũng phải tự hỏi nhiều hơn nữa, nếu trong lòng có quá nhiều cảm xúc, vậy thì tạm hoãn lại đã, không cần vội kết luận. Chờ thời gian qua đi, bao giờ các con thấy bình tĩnh hẵng lại tiếp tục nghĩ những việc này, có lẽ chúng ta sẽ có một thu hoạch khác."
Hai đứa trẻ nghe hiểu được một chút, nhưng cũng không phải rất rõ ràng. Trang tiên sinh cũng không bắt bọn họ hiểu ngay bây giờ, mà bảo bọn họ nhớ kỹ lời ông nói, chờ đến lúc sau này nên hiểu thì bọn họ sẽ hiểu.
Nói một lúc, người nhà họ Bạch và họ Chu đều tới đón hai đứa trẻ rồi, Mãn Bảo và Thiện Bảo chào tạm biệt tiên sinh, hai người nắm tay dầm mưa chạy ra ngoài, bị mưa xối hết vào người, vô cùng vui vẻ. Lúc hai đứa trẻ chạy còn cố ý chọn chỗ có vũng nước dẫm lên, nước càng văng nhiều lên người thì càng vui vẻ.
Ngoài sân liên tục vang lên tiếng quát to của người lớn, hai đứa bé dẫm nước lạch bạch, chia nhau chạy đến chỗ người nhà.
Trang tiên sinh đứng ở cửa nhìn, chậm rãi vuốt râu, lòng lại tự hỏi lời nói của Mãn Bảo.
Huyện lệnh muốn tăng thêm phí vào thành, lần này là vì