Sợi dây xích đứtMãi đến xế chiều tôi mới thức giấc, khoái hoạt và tươi tỉnh hẳn lên.
Shelock vẫn còn ngồi đó, như lúc tôi bắt đầu ngủ; nhưng anh đã đặt cây vĩ cầm qua một bên để chúi mũi vào một cuốn sách.
Anh ngước mắt lên khi nghe thấy tôi động đậy, và tôi nhận thấy trên khuôn mặt anh vẻ ủ rũ lo lắng.- Anh ngủ say lắm? - Anh nói - Tôi chỉ ngại tiếng nói chuyện làm anh thức giấc...- Tôi chẳng nghe gì cả.
Mà anh có nhận tin tức gì chứ?- Không.
Thế mới thật đáng tiếc.
Tôi thú thật là tôi ngạc nhiên và thất vọng.
Thế mà tôi đã hy vọng đến giờ này tôi sẽ được biết chút gì đó...!Wiggins có đến báo cáo: chẳng có gì.
Chẳng có dấu vết gì về chiếc đò máy.
Trắc trở này làm tôi điên tiết lên mất, bởi mỗi giờ trôi qua là một giờ quan trọng.- Tôi có thể giúp anh được gì không? Giờ thì tôi cảm thấy khỏe khoắn lắm rồi, và sẵn sàng làm một chuyến trinh sát ban đêm khác nữa.- Không.
Ta không thể làm gì khác hơn là chờ đợi.
Nếu chúng ta đi, một tín hiệu có thề đến trong lúc chúng ta vắng mặt, do đó phí thời gian.
Anh muốn làm gì thì cứ làm.
Riêng tôi, tôi ở nhà để canh chừng.- Thế thì tôi qua Camberwell thăm bà Cecil Forrester.
Bà ta nói trước với tôi vào hôm qua.- Bà Cecil Forrester thật không? Holmes hỏi với nụ cười trong ánh mắt.- À cả cô Morstan nữa, dĩ nhiên! Cả hai đều nóng lòng muốn biết những chuyện đã xảy ra.- Nếu ở vào địa vị anh, tôi sẽ không cho họ biết quá nhiều - Holmes nói - Ta không thể hoàn toàn tin cậy phụ nữ, dầu là những phụ nữ tốt nhất.Thật tình tôi muốn phản đối cái ý kiến đáng ghét ấy, song tôi cưỡng lại được sự cám dỗ đó.- Tôi sẽ trở về sau một, hai tiếng đồng hồ thôi, anh biết mà.- Tốt.
Chúc anh may mắn nhé.
À mà này, tiện thể anh qua bên kia sông, phiền anh mang trả chú Toby nhé? Rất có thể là nó không còn giúp ích ta được gì nữa đâu.Thế là tôi bắt con chó đem trả lại cho nhà tự nhiên học ở hẻm Pinchin, kèm theo nửa đồng sovereign.
Đến Camberwell, tôi gặp cô Morstan hơi mệt mỏi vì những phiêu lưu ngày hôm trước, nhưng vẫn nôn nóng trông tin.
Và bà Forrester cũng tònhư cô ta.
Tôi thuật lại với họ tất cả những việc chúng tôi đã làm, chỉ bỏ qua các chi tiết không nên kể trong tấn thảm kịch.
Chẳng hạn như thuật lại cái chết của ông Sholto, song không nói gì đến những tình huống của cái chết ấy.
Câu chuyện của tôi, dầu đã gạn lọc, cũng còn làm cho họ sững sờ và run sợ.- Thật là cả một pho tiểu thuyết - Bà Forrester thốt lên - Một phụ nữ bị thiệt hại quyền lợi một kho báu trị giá nửa triệu, một tên ăn thịt người da đen, một tên phản phúc chân gỗ.
Đầy đủ nhân vật, tình tiết còn ly kỳ hơn cả con rống hung dữ hoặc tên phản bội theo truyền thống.- Và còn hai chàng hiệp sĩ bảo vệ chính nghĩa nữa chứ.
- Cô Morstan nói thêm và nhìn tôi dịu dàng.- Cô Mary, khi nghĩ cả gia sản của cô tùy thuộc kết quả của công cuộc truy tầm này, tôi chắc cô cũng không hân hoan gì mấy? Hãy thử nghĩ xem, làm chủ một tài sản như thế, mọi người phủ phục dưới chân mà phải qua bao nhiêu chuyện.Tim tôi hơi đập mạnh vui mừng khi nhận thấy rằng tình huống này có vẻ như không gây nên một ảnh hưởng đặc biệt nào ở người thiếu nữ.
Trái lại, nàng ngả đầu ra phía sau một cách tự hào, tưởng như sự việc chẳng có gì lý thú đối với nàng.- Tôi lo là lo cho ông Thaddeus Sholto! - Nàng bảo - Ngoài ra chẳng có gì thực sự quan trọng.
Tôi thấy ông ấy đã xử sự rất ngay thẳng và tốt bụng trong mọi trường hợp.
Bổn phận chúng ta là minh oan cho ông ấy khỏi lời buộc tội khủng khiếp mà thiếu cơ sở kia.Bóng chiều đã ngả dài lúc tôi rời Camberwell và mãi đến tối mịt tôi mới về đến phố Baker.
Cạnh chiếc ghế bành của bạn tôi chỉ còn lại cuốn sách và ống điếu của anh.
Tôi đảo mắt nhìn quanh, hy vọng anh để lại cho tôi đôi chữ nhưng tôi chẳng thấy gì.- Chắc ông Shelock Holmes đi vắng? Tôi hỏi bà Hudson khi bà ấy lên đóng cửa.- Không, thưa ông.
Ông ấy đã lên phòng riêng.
Ông biết không - Bà hạ thấp giọng thì thầm tiếp - Tôi lo cho sức khỏe của ông ấy quá.- Nhưng tại sao thế.
Bà Hudson?- Này nhé, thưa ông, ông ấy lạ lùng thế nào ấy! Sau khi ông đi, ông ấy bắt đầu sải bước không ngừng trong gian phòng, dọc ngang, ngang dọc, tôi phải nhức đầu đi được.
Thế rồi tôi lại nghe ông ấy nói một mình.
Mỗi lần có ai gõ cửa, ông đến bậc thềm cửa hỏi: "Ai thế, bà Hudson?" Bây giờ thì ông tự giam mình trong phòng, nhưng tôi vẫn còn nghe ông rảo bước như trước.
Mong rằng ông ấy không ngã bệnh, thưa ông.
Tôi đã đánh bạo gợi ý cho ông một liều thuốc an thần, nhưng ông ấy quay ngoắt lại với một ánh nhìn thế nào ấy.
Tôi không biết là tôi đã ra khỏi phòng bằng cách nào nữa.- Tôi nghĩ là bà không có gì phải lo lắng cả, bà Hudson ạ.
Cũng đã có lần tôi thấy anh ấy như vậy.
Anh ấy đang có chút chuyện bực mình đấy thôi.Trong lúc tìm cách trấn an bà chủ nhà tốt bụng, bản thân tôi cũng không khỏi lo ngại khi thỉnh thoảng nghe tiếng chân nhẹ nhàng của Shelock Holmes âm vang trong suốt đêm dài ấy.
Tôi hiểu cái tình trạng bất động ngoài ý muốn ấy hành hạ anh ấy như thế nào.
Đến bữa điểm tâm, trông anh hốc hác sút kém hẳn.
Hai điểm sốt đỏ hiện lên trên gò má.- Anh đang tự làm kiệt sức đấy, anh bạn ơi.
Tôi nghe anh sải bước trong phòng suốt cả đêm - Tôi nhận xét.- Tôi không tài nào ngủ được - Anh đáp - Bài toán quỷ quái này làm tôi hao mòn mất.
Quả thật là ngu xuẩn phải dừng lại bởi một trở ngại thật không ra gì trong khi cả phần còn lại đều đã vượt qua.
Tôi biết rõ các nhân vật, chiếc đò máy, tất cả mọi điều cần thiết.
Ấy vậy mà chẳng thu được một tin tức nào cả.
Tôi đã tung các cơ quan khác vào dấu vết truy tầm; tôi đã vận dụng mọi phương tiện trong quyền hạn của tôi.
Hai bên bờ sông được lục soát kỹ; chẳng một kết quả nào.
Và bà Smith chẳng có tin tức nào về đức ông chồng.
Chắc tôi sẽ phải kết luận chúng đã đánh đắm chiếc tàu.
Nhưng giả thiết nêu lên có khá nhiều biện bác.- Nếu bà Smith đưa ta vào lầm đường thì sao?- Không, tôi nghĩ có thể gạt ra ngoài giả thiết này.
Những cuộc điều tra tôi đã tiến hành xác nhận quả thật có một chiếc đò máy theo như đã mô tả.- Có thể là nó đã ngược dòng sông?- Tôi cũng đã nghĩ đến điều đó.
Một toán người đi tìm sẽ đi ngược bờ sông lên đến tận Richmond! Nếu hôm nay ta không được gì, thì chính tôi ngày mai sẽ ra trận để tìm kiếm bọn kìa chứ không phải chiếc tàu nữa.
Nhưng chắc chắn ta sẽ nhậnđược tin.
Chắc chắn!Ấy thế mà chúng tôi chẳng nhận được gì ráo.
Không một chữ của Wiggins hoặc của các cơ quan báo chí.
Phần lớn báo chí đều có bài viết về tấn thảm kịch ở Norwood? Tất cả đều có vẻ không mấy thiện cảm với ông Thaddeus Sholto đáng thương.
Tuy nhiên chẳng có chi tiết nào mới lạ, ngoại trừ việc điều tra tư pháp trước bồi thẩm sẽ tiến hành ngày hôm sau.
Cũng trong tối đó, tôi đi bộ đến Camberwell thuật lại cho hai người đàn bà những cố gắng vô bổ của chúng tôi.
Lúc trở về, tôi thấy Holmes thất vọng và có phần cau có.
Anh chẳng buồn trả lời những câu hỏi của tôi và suốt buổi tối miệt mài với việc phân chất hóa học khó lòng hiểu nổi.
Có cả những nồi cổ cong phải đun nóng và chưng cất hơi tỏa ra một mùi khiến tôi phải bỏ trốn ra khỏi phòng.
Tờ mờ sáng vẫn nghe thấy tiếng lách cách các ống nghiệm va chạm nhau; vậy là anh vẫn còn bận bịu với những cuộc thử nghiệm nặng mùi.Thình lình tôi vụt choàng tỉnh dậy.
Qua ánh bình minh, tôi ngạc nhiên thấy anh đứng cạnh giường.
Anh mặc một bộ đồ thủy thủ thô sơ và thắt quanh cổ chiếc khăn quàng đỏ đã sờn.- Tôi đi về phía sông, Watson à! - Anh bảo - Tôi suy đi nghĩ lại mãi về vấn đề.
Tôi chỉ thấy có một lối thoát.
Dầu sao cũng nên mang nó ra thử xem.- Vậy tôi có thể đi với anh chứ? - Tôi nói.- Không.
Ở lại đây thay mặt tôi, anh được việc hơn.
Tôi tiếc là phải đi, bởi vì trận đấu bước vào giai đoạn mà một tín hiệu nào đó có thể gởi đến cho ta trong ngày, mặc dầu chiều hôm qua Wiggins có phần bi quan.
Tôi nhờ anh mở tất cả thư từ, điện tín và mọi thứ khác gởi tên tôi và nhờ anh xử lý hộ trong trường hợp ta nhận được tin tức.
Tôi có thể trông cậy ở anh chứ?- Chắc chắn rồi!- Tôi e rằng anh sẽ không gởi điện tín được cho tôi đâu vì tôi không thề cho anh biết tôi sẽ ở đâu.
Tuy nhiên, nếu may mắn, tôi sẽ không đi vắng lâu lắm đâu.
Dầu sao, chắc tôi cũng sẽ biết được chút gì đó trước khi trở về.Vào buổi chiều tầm, tôi vẫn chưa có tin tức gì của Holmes cả.
Nhưng đến lúc mở tờ báo Standard, tôi mới thấy rằng vụ án đã có những diễn biến mới.
Nhật báo này viết:"Về tấn thảm kịch Thượng Norwood, chúng tôi có lý do tin rằng nội vụ còn phức tạp và bí ẩn hơn ta nghĩ lúc ban đầu.
Một cuộc điều tra sâu sát chứng minh ông Thaddeus Sholto hoàn toàn không thể nào can dự vào vụ việc.
Ông đã được thả cùng với bà quản gia Bernstone tối qua.
Tuy nhiên, dường như cảnh sát đã tìm ra vết tích những thủ phạm thực sự.
Chính ông Athelney Jones, thuộc Scotland Yard, bằng óc sáng suốt và quyết đoán mà ai cũng biết, là người tiến hành điều tra.
Người ta chờ đợi những vụ bắt giữ khác trong tương lai gần đây".- Hay đấy! Tôi nghĩ - Anh bạn Sholto được tự do.
Nhưng còn "đầu mối dấu vết mới" như thế nào.
Nghe giống như một công thức quy ước được mang ra sử dụng mỗi khi cảnh sát lầm lẫn.Tôi đặt tờ báo lên bàn vừa lúc tôi nhận thấy một mẩu tin đáng chú ý trong mục quảng cáo rao vặt."Người thất lạc:Tìm ông Mordecai Smith, chủ tàu, và con trai Jim, đã rời khỏi bến của Smith vào khoảng 3 giờ sáng, thứ Ba vừa rồi, trong một chiếc thuyền máy “The Aurora” chạy bằng hơi nước, sơn màu đen với băng đỏ, ống khói đen với một băng trắng.
Sẽ tặng 5 đồng cho người nào có thể cung cấp tin tức liên quan đến Mordecai Smith và chiếc đò máy “The Aurora”.
Xin liên hệ với bà Smith, tại bến đò Smith, hoặc tại nhà số 221B, phố Baker".Rõ ràng đây là việc làm của Holmes, địa chỉ ở phố Baker đủ để biện giải điều này.
Tôi thấy mục rao vặt được thảo ra rất khôn khéo.
Vì những kẻ chạy trốn có thể đọc đến mà không thấy gì khác hơn là nỗi lo lắng rất dễ hiểu của một người vợ về sự vắng mặt quá lâu của chồng.Ngày chờ đợi dài thật.
Cứ mỗi lúc có ai gõ cửa, hoặc có tiếng chân ai vang lên ngoài phố, tôi cứ nghĩ Holmes trở về, hoặc có người đem lại tin tức.
Tôi thử đọc sách, nhưng ý nghĩ lại cứ bay về cuộc tìm kiếm lạ lùng của chúng tôi, về hai tên cướp chẳng giống nhau chút nào.
Có khi nào, tôi thắc mắc tự hỏi, lập luận của bạn tôi chứa đựng một sai lầm to lớn nào không? Anh không thể là nạn nhân một ảo tưởng dai dẳng sao? Đầu óc linh hoạt và tính toán của anh ấy không thể xây dựng nên một giả thiết kỳ quặc trên những tiền đề sai lạc sao? Tôi chưa bao giờ thấy anh lầm lẫn.
Tuy nhiên, bộ óc tinh tế nhất đôi khi cũng có thể lầm như thường.
Holmes rất có thể là nạn nhân của lối lý luận sắc sảo của chính anh.
Phải chăng anh có chiều hướng thích lối giải thích lạ lùng trong khi một cách giải thích dễ dàng lại ở trong tầm nhìn.
Mặt khác bản thân tôi đã chứng kiến các sự việc và theo dõi lối diễn dịch của anh.
Nhìn lại hàng loạt sự cố liên kết với nhau (một số lớn tự chúng thì tầm thường, song tất cả đều nhắm về một hướng) tôi không thể không nghĩ rằng cứ cho là cách giải thích của Holmes có sai lệch chăng nữa, thì chân lý cũng vẫn khiến ta phải ngạc nhiên.Đến ba giờ chiều, chuông cửa reo vang.
Tôi nghe một giọng nói hách dịch ở phòng ngoài.
Thật ngạc nhiên làm sao khi tôi thấy đích thân ông Athelney Jones bước vào! Chà ông ta rất khác với vị giáo sư của lương