Tâm Lý Những Kẻ Sát Nhân Hàng Loạt - Kỳ 1: Jack Đồ Tể
Những ác thú đầu tiên
Rất nhiều người vẫn cho rằng Jack Đồ Tể_tên sát nhân nổi tiếng ở Luân Đôn_chính là kẻ giết người hàng loạt đầu tiên trên thế giới. Quan niệm sai lầm này xuất phát từ việc điều tra và xâu chuỗi lại một loạt án mạng xảy ra tại thời điểm đó. Năm tội ác được quy cho "Jack bất trị" trong suốt sáu tuần lễ kinh hoàng của hắn ở Whitechapel, Luân Đôn; đây cũng là loạt tội ác liên hoàn đầu tiên diễn ra ở một thành phố lớn một cách quá nổi bật khiến nó thu hút sự chú ý của truyền thông trên toàn thế giới. Tuy nhiên, hãy đặt nó trong một bối cảnh phù hợp, có vậy chúng ta mới nhận thức đúng đắn về sự phổ biến của những tên sát nhân liên hoàn cũng như mức độ đa dạng trong phương thức và động cơ của chúng xuyên suốt chiều dài lịch sử. Một điểm chắc chắn là yếu tố văn hóa có ảnh hưởng nhất định đến biểu hiện của sát nhân liên hoàn, vì vậy việc nghiên cứu bối cảnh xảy ra vụ việc là vô cùng quan trọng.
Một trong những tên sát nhân liên hoàn đầu tiên mà sử sách lưu lại là Locusta, một phụ nữ chuyên giết người bằng độc dược_kẻ đã góp phần đưa bạo chúa Nero lên ngai vàng của đế chế La Mã. Năm 54 sau công nguyên, mẹ ruột của Nero thuê ả đầu độc hoàng đế Claudius, và Nero trở thành tân đế. Hắn cho phép Locusta tiếp tục những hành vi ác độc của mình, và ả ngày một điêu luyện, trở thành một ác thú giết người vì lợi ích cá nhân. Mãi tới khi Nero băng hà, ả mới nhận án tử hình thích đáng. Sau giai đoạn đó, quyền lực của các hoàng đế La Mã suy tàn dần, Cơ Đốc giáo lên ngôi và lan rộng khắp Châu Âu trung cổ. Rome và Constantinople đưa ra nhiệm vụ to lớn đầu tiên là đối đầu với những cuộc tấn công của tín đồ Hồi giáo quanh vùng Địa Trung Hải. Những quý tộc khát máu đã lợi dụng sự thiếu hụt trách nhiệm hình sự dành cho những con người đẳng cấp thấp để thỏa mãn những khao khát khủng khiếp của mình. Trong thời kì này, lãnh chúa phong kiến nắm toàn quyền và không ai dám thắc mắc gì về hành động của họ.
Gilles de Rais là một trong những người đàn ông giàu có bậc nhất nước Pháp giai đoạn nửa đầu thế kỉ 15.Hắn là một kẻ ủng hộ cuồng nhiệt của Joan of Arc, đồng thời cũng là cố vấn quân sự và bạn tâm giao. Hắn tin tưởng mạnh mẽ vào phép màu hiển nhiên của bà. Sau khi bà bị thiêu chết năm 1431, sự cuồng tín dành cho những điều huyền bí của hắn chuyển sang một hướng mới: hắn ta bị cuốn hút vào việc thực hiện những nghi lễ ma thuật liên quan tới hiến tế trẻ em. Hắn ta rõ ràng đã rất thích thú, và hắn cho người hầu thu thập trẻ em từ những gia đình nông nô để cưỡng bức và giết hại_phần lớn những hoạt động này diễn ra trong những bữa tiệc tối của hắn. Sau khi bị tra tấn và đe dọa khai trừ, hắn thừa nhận đã giết hại hơn 100 nạn nhân. Mặc dù những lời thú tội thu được khi tra tấn không quá đáng tin, sự thật là rất nhiều xương cốt được tìm thấy dưới các lâu đài của hắn.
De Rais có một bản sao, lần này là nữ giới, sau hắn hơn 100 năm. Đó là nữ bá tước Hungary Erzebet Bathory, sinh năm 1560. Mụ ta, cũng như De Rais, được ban một quyền hạn to lớn vì phẩm cấp quý tộc của mình. Khi mới 15 tuổi, ả được gả cho bá tước Nadasty, một kẻ tàn bạo nổi danh với cái tên "hiệp sĩ đen". Chính gã đã dạy cho ả cách đánh đập người hầu đến ranh giới sống chết. Sau khi gã chết năm 1604, Erzebet lại đưa những trận đòn tàn bạo và độc đoán đã học được tới một cấp độ mới: mụ ta bắt đầu tra tấn và xẻ thịt những thiếu nữ. Mụ ra lệnh cho hầu nữ quyến rũ trẻ con và phụ nữ trẻ đến để mụ có thể thỏa mãn ham muốn này. Mụ ta cắm ghim vào những phần nhạy cảm của cơ thể, cắt lìa từng ngón tay, lột da những cô gái đó bằng dao, hoặc đập nát khuôn mặt. Trong ngục tối, có những người còn bị trói trên những bức tường, nuôi béo rồi "vắt" lấy máu.
Truyền thuyết kể lại rằng Bathory từng tát một hầu nữ và bị dính máu lên tay. Mụ thấy chỗ da dính máu trông có trẻ trung lại hẳn. Để lấy lại tuổi trẻ, mụ ta thường xuyên tắm máu các thiếu nữ đồng trinh. Cho dù câu chuyện này có thật hay không, nữ bá tước luôn được biết đến rộng rãi như kẻ đầu tiên giết người với động cơ là máu. Nếu những ghi nhận trong hồ sơ là đáng tin cậy, mụ ta cũng là kẻ giết người có thủ pháp phong phú nhất.
Khi những kẻ giàu có, khát máu thưởng thức đặc quyền dành riêng cho đẳng cấp của mình; những điều mê tín lan truyền trong giai cấp nông nô Châu Âu lại cung cấp ý tưởng cho hành động tàn bạo của tầng lớp thấp. Nhà thờ Công giáo thống trị Châu Âu qua nhiều thế kỉ; mặc cho sự thật là khoa học đã phát hiện ra cách trái đất quay quanh mặt trời, cách cơ thể vận hành, cách trọng lực hoạt động; triết học mới được phát hành trong Kỉ Nguyên Khai Sáng, Luther dẫn đầu cuộc nổi dậy của đạo Tin Lành... Trong những khoảng thời gian đậm chất tôn giáo như thế_khoảng giữa 1573 và 1600_rất nhiều người đã bị truy tố vì tội là một "lycanthropy"_người sói.
Suốt một thời kì, 30000 vụ án như vậy được trình báo với nhà cầm quyền. Một số người còn tự cho rằng bọn họ bị nguyền rủa bởi sức mạnh của một loài vật; và các vụ án ăn thịt đồng loại hay quan hệ tình dục với xác chết, hoặc cả hai, đều rất phổ biến. Trong số những "người sói", đáng chú ý nhất là trường hợp của Gilles Garnier_kẻ đã biện bạch tại phiên xử là hắn ta nhận được một loại thuốc mỡ để biến thân thành sói, và khi đó hắn ta cảm thấy bị thôi thúc bởi khát khao đeo bám và giết hại trẻ em. Hắn xé xác bọn trẻ bằng răng và đem thịt về cho vợ mình nấu nướng. Năm 1573, hắn ta nhận hình phạt thiêu sống.
Người Đức cũng gặp vấn đề tương tự với Peter Stubbe, kẻ đã gieo rắc sợ hãi khắp đất nước suốt 25 năm dài. Theo những tài liệu để lại, hắn khai có sở hữu một cái chuông ma thuật hỗ trợ cho việc biến hình, và hắn cũng bám đuôi những đứa trẻ, bao gồm cả con trai ruột của hắn. Vợ và con gái của hắn cũng cùng tham gia, và cả ba đều bị kết tội giết người.
Một thế kỉ sau đó, trong suốt một thập kỉ, Marie de Brinvilliers ở Paris thuốc chết hơn 50 người. Năm 1680, Catherine la Voison, tình nhân của vua Louis 14 bị bắt với một thầy tu trong một nghi lễ đầy tai tiếng bao gồm hành vi hiến tế trẻ sơ sinh và uống máu. Số lượng nạn nhân của họ được cho là hàng trăm, cũng có thể lên tới hơn một ngàn.
Thủ pháp hạ độc rất thịnh hành suốt thời kì trung cổ. Năm 1719 ở Ý, La Tofania được cho là dính líu tới cái chết của hơn 600 nạn nhân. Ở Đức có Gessina Gottfried, kẻ đã hạ độc trót lọt trong suốt 13 năm. Có thể đã có rất nhiều tên sát nhân liên hoàn bằng độc chưa bao giờ bị bắt hay thống kê, bởi một số kẻ đã nâng kĩ năng hạ độc thành một loại nghệ thuật và đi làm thuê cho những giai cấp thượng lưu_những người luôn có nhu cầu xử tử bất cứ ai cản trở bọn họ hưởng thụ. Mãi đến thế kỉ 19, ngành độc chất học pháp y mới phát triển đủ để tìm ra dấu vết chất Arsenic trên thi thể. Nhưng hạ độc vẫn luôn là một cách giết người dễ dàng. Dù đã có thể phát hiện được Arsenic, vẫn còn rất nhiều chất độc khác nữa. Chính vì đặc điểm này mà sát nhân liên hoàn và độc chất học đã phát triển một mối quan hệ vô cùng phức tạp.
Sát nhân hàng loạt xuất hiện ở Mỹ trong hình thức nhóm anh em. Micajah và Wiley Harpe là hai kẻ chuyên đồ sát cả họ hàng lẫn người xa lạ ở cùng chúng trong hai vùng Kentucky và Tennesse. Số nạn nhân của chúng được cho là vào đâu đó giữa 20 và 40 người, bao gồm cả con ruột của chúng_bị giết hại ngay sau khi sinh_ trước khi chúng bị bắt và hành hình.
Sát nhân trong bối cảnh hiện đại:
Trở lại Châu Âu, cùng với sự phát triển tinh vi của những phát minh khoa học, công nghệ công nghiệp, phát minh y tế... xảy ra song song với những báo động về nguy cơ khi tôn giáo thống trị một cách độc tôn; một làn sóng nghiên cứu, thực nghiệm nổi lên trong cộng đồng y khoa tạo cơ hội cho một thể loại sát nhân hàng loạt mới ra đời. Y sĩ cần tử thi cho những cuộc thí nghiệm nhằm mở rộng hiểu biết về bệnh tật và giảng dạy bộ môn cấu tạo cơ thể cho sinh viên, vì vậy bọn họ ngầm khuyến khích hành vi đào trộm mộ. Những kẻ trộm mộ đã dần lão luyện kĩ năng làm "bốc hơi" một thi thể khỏi nấm mồ, nhưng một số kẻ còn năng nổ tiến một bước xa hơn nữa. Ở Scotland, William Burke và William Hare tìm ra một cách để cung cấp những thi thể trong điều kiện nguyên vẹn, hoàn hảo không dấu vết. Chúng kinh doanh một nhà nghỉ, rồi chuốt say khách trọ và đưa bọn họ vào một dụng cụ khóa họng, hoặc trực tiếp ngồi trên ngực nạn nhân trong lúc bịt chặt mũi họ. Trong 9 tháng, bọn chúng giết hại 16 nạn nhân, bán thi thể cho những bác sĩ cho tới khi bị bắt giữ năm 1828.
Trong khoảng thời gian này, nhiều kẻ hạ độc dần bị vạch trần: Helene Jegado_kẻ đã giết 23 người ở Pháp, trong khi ở vùng Channel, bác sĩ người Anh William Palmer hạ độc 14, và ở Đức Anna Zwanzinger giết chết 8. Mary Cotton mỹ miều dùng Arsenic để hạ sát con ruột, con riêng, chồng và mẹ.