Sáng chủ nhật, y hẹn các thầy tụ tập về nhà hắn. Hôm nay có thêm thầy Nam mới từ Cao Bằng xuống và Võ sư Huỳnh cũng tham dự.
Mọi người kéo nhau lên gian thờ nhà hắn xắp xếp chỗ ngồi cho ổn thỏa. Gian phòng thờ nhà hắn cũng không rộng rãi lắm. Hắn và Tùng kều phải ngồi vào một xó nhường chỗ cho các thầy.
Sau khi đã yên vị, bố hắn cất giọng nói:
- Như các anh đã biết, chúng ta đã tìm được vị trí của Thần khí đầu tiên. Tuy nhiên đó mới là trên tài liệu. Vị trí thật của nó thì nói thật tôi cũng xem xét hết các tài liệu cổ, mỗi nơi lại ghi chép một hướng. Thật tình là... Không biết phía bên anh Lê có kiến giải về vấn đề này như thế nào?
- Tôi cũng bỏ hết công hết việc để tìm hiểu về chuyện này nhưng đến này các tư liệu về Trụ đồng này rất mâu thuẫn và mơ hồ. Giáo sư Lê đáp.
Cột đồng Mã Viện là một cây cột đồng tương truyền rất lớn đường kính từ hai đến ba thước được chôn sâu vào lòng đất. Sau khi đánh bại cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng ở Giao chỉ và năm 43, Mã Viện cho dựng một cây cột đồng lớn trên khắc sáu chữ "Đồng trụ chiết, Giao Chỉ diệt" nhằm yểm đất Giao chỉ không thể phát vương quyền.
Sách "Lĩnh ngoại đại đáp" của Chu Khứ Phi đời Tống và "An Nam chí lược" của Lê Tắc đời Trần, đều chép Cột đồng Mã Viện được dựng ở vùng hang động Cổ Sâm (có sách ghi là Cổ Lâu) thuộc Khâm Châu, Trung Quốc. Từ điển "Từ hải" của Trung Quốc thì ghi chép: Trụ đồng được dựng ở núi Phân Mao thuộc về phía Tây Khâm Châu, cột đồng dùng để phân mốc giới nhà Đông Hán với Giao Chỉ.
Theo sách "Thông điển" của Đỗ Hữu, từ nước Lâm Ấp đi về phía Nam, đi thủy, đi bộ hơn hai nghìn dặm đến đấy có nước Tây Đồ Di là chỗ Mã Viện dựng hai cột đồng để làm mốc giới giữa Lâm Ấp và Tây Đồ Di. Lê Quý Đôn cũng cho rằng trụ đồng được dựng ở Lâm Ấp.
Học giả Đào Duy Anh lại phán đoán Trụ đồng được dựng ở núi Thành tức là núi Lam Thành hay Đồng Trụ tại Nghệ An. Vị trí này cũng khá phù hợp với ghi chép trong Ngô Lục và Tùy Thư.
- Thế tóm lại là nó ở Cổ Sâm, Lâm Ấp hay Nghệ An. Mà rốt cuộc Lâm Ấp, Cổ Sâm là cái chỗ nào?
Thầy Giáp nhăn nhó hỏi. Mấy cái kiến thức lịch sử này làm ông đau hết cả đầu.
- Lâm Ấp là vùng đất từ Quảng BÌnh đến Quảng Nam. Nơi đó chính là tiền thân của Vương quốc Chăm Pa. Lâm Ấp cũng là một địa danh thuộc Tượng Quận giữa Vân Nam và Quảng Tây. Có sách chép Lâm Ấp , phía đông đi biển đến Quảng Châu, phía tây tiếp Vân Nam , phía nam đến Chân Lạp, phía bắc đến Giao Chỉ, thông Ung Châu . Từ Tuyền Châu đến nước này theo chiều gió đi thuyền hơn hai mươi trình. Đất này Đông Tây khoảng 300 – 350 km, Nam Bắc gần 1500 km. Cổ Sâm là một hang động trong núi Phân Mao. Giáo sư Lê giải thích.
- Nói một hồi cuối cùng chẳng hiểu là nó ở đâu. Tôi xem rồi nó chỉ ở phía Bắc hắt lên thôi, chả có ở Nghệ An với Quảng Ngãi đâu. Thầy Giáp làu nhàu.
- Anh xem trong sách nào vậy? Thầy Nam hỏi.
- À... sách nào đâu. Bảo