Thẩm Thiều Quang sai Vu Tam leo thang thay biển hiệu ban đầu của cửa tiệm, treo tấm biển mới lên, A Viên đứng một bên chỉ huy: “Cao rồi, cao rồi, thấp rồi, thấp rồi…”, chọc cho Vu Tam quay đầu trừng nàng ta.
Đối với địch ý của A Viên, lúc đầu Vu Tam không mấy để bụng, nhưng sau đó có lẽ là cảm thấy mình làm vậy thì quá thiệt thòi, cũng có thể là vì cuộc sống trong tiệm quá buồn chán, cho nên cũng trả đòn lại, hai người mũi nhọn đấu dao sắc, y như một đôi oan gia.
Nhưng mà thế này cũng có cái hay, dưới sự kích thích của Vu Tam, tài ăn nói của A Viên tiến bộ vượt bậc, đã chẳng còn bóng dáng nàng tỳ nữ khờ khạo ngày xưa, điều này khiến Thẩm Thiều Quang hết sức vui mừng.
Thẩm Thiều Quang vừa chia bánh rán cho khách vừa xin lỗi trước: “Từ ngày mười lăm trở đi, tiệm ăn chúng tôi chính thức đổi thành quán rượu, sau này sẽ chuyên bán các loại rượu thịt, cũng có các loại bánh ngọt, chỉ là buổi sáng không bán đồ ăn sáng nữa. Mong các vị vẫn sẽ thường xuyên chiếu cố việc làm ăn của quán như trước giờ.”
Lập tức có người tỏ vẻ thất vọng: “Thế sau này bọn ta đi đâu mua đồ ăn sáng ngon thế này?”
Người bên cạnh cũng ghé miệng vào: “Ôi chao, cô nương có thể tiếp tục bán đồ ăn sáng không?”
“Tiểu lang quân nhà ta sáng nào cũng phải ăn bánh này xong mới chịu đi học, bây giờ đột nhiên nói với hắn là không có nữa, hắn lại không chịu đi học thì phải làm sao đây?”
Một chàng thư sinh áo trắng lắc đầu: “Ta sắp phải đi xa, vốn tưởng rằng lúc trở lại Trường An vẫn có thể được ăn bánh rán của cô nương, không ngờ rằng…”
Nghe được những lời tiếc nuối và khen ngợi này, Thẩm Thiều Quang cảm thấy vô cùng mãn nguyện. Có lẽ lòng người chính là như vậy, nếu ra đi mà không có níu kéo thì đúng là hơi thiêu thiếu, dù rằng có níu kéo cũng sẽ không thể thay đổi được ý định của người đi.
Nhưng sự tiếc nuối của một vị thực khách khác lại khiến Thẩm Thiều Quang có phần khó xử.
Từ sau hôm Liễu Phong đề thân không thành thì không còn tới tiệm nữa, hắn không tới nhưng có tôi tớ của hắn tới, vẫn mua một lèo mấy cái bánh rán như trước kia.
Đương nhiên Thẩm Thiều Quang cũng báo cho người tôi tớ này biết. Buổi chiều Liễu Phong đích thân tới chúc mừng Thẩm Thiều Quang, lại không khỏi tỏ vẻ tiếc nuối, cười nói: “Sau này khó mà được ăn bánh rán của cô nương nữa, không biết đám quỷ tham ăn trong nha môn phải làm sao đây?”
Ngoài mỉm cười đáp lại ra, Thẩm Thiều Quang cũng không biết nói gì, vị Liễu công tử này thật đúng là một quân tử.
Về chuyện ngừng bán đồ ăn sáng thì Thẩm Thiều Quang đã suy xét kĩ càng.
Hiện giờ thu nhập từ việc bán bánh rán chỉ chiếm một phần rất nhỏ, thế nhưng sức lực phải bỏ ra lại không ít, đêm hôm trước phải chuẩn bị, sáng hôm sau lại phải dậy sớm, bận bịu tới tận lúc mặt trời lên cao rồi lại phải mua đồ ăn chuẩn bị bữa trưa, một ngày ba bữa bận bịu đúng là hơi mệt, cho nên đã đến lúc phải đưa ra lựa chọn.
Huống hồ quán rượu thời này đều không bán đồ ăn sáng, nếu đã sửa lại thành quán rượu thì cứ tuân theo quy củ đi – tránh bị người ta bới móc đúng không? Thẩm Thiều Quang giễu cợt.
Mấy tháng nay Thẩm Thiều Quang vẫn nhớ chuyện quán rượu Vân Lai, nhưng khá ngạc nhiên là bên kia lại không hề có động tĩnh gì.
Chắc không phải là ấp ủ kế hoạch gì chứ? Hay là chuyện này vốn chỉ là hai tên phường đinh kia lừa nàng? Hay là… thật sự có “quý nhân” che chở cho nàng, đã giúp nàng giải quyết xong rồi? Thẩm Thiều Quang có cảm giác như từ điền văn nhảy sang truyện trinh thám.
Thật ra bên phía Vân Lai cũng rất buồn bực, nhất là khi thấy Thẩm Thiều Quang đường hoàng thay biển đổi thành quán rượu, Phùng chưởng quỹ không tài nào cười nổi nữa, cô nương trẻ đẹp có quý nhân che chở cho đúng là rất có khí phách.
Thẩm Thiều Quang không hề biết Phùng chưởng quỹ đã đặt nàng vào truyện ngôn tình sủng, quyết định vững bước trên con đường “làm ruộng” của mình.
Dựa vào quy mô, vị trí, trang hoàng trong tiệm và bản lĩnh của mình, Thẩm Thiều Quang định vị cho quán rượu Thẩm Ký trên thị trường là quán rượu đặc sắc hạng trung.
Phường Sùng Hiền là khu dân cư thuộc nhóm trung lưu trở lên, chưa nói tới những vị quan quyền quý và các thương gia giàu có, kể cả những hộ gia đình bình thường cũng có chút tiền dư dả. Ở chỗ thế này, tiệm ăn nhỏ cũ kĩ không chỉ lợi nhuận thấp mà còn dễ bị người ta chê, quán rượu lớn thì “cao siêu ít người hiểu”, đây cũng không phải Đông Thị Tây Thị, chỉ có người một phường e là nuôi không nổi – đương nhiên Thẩm Thiều Quang cũng mở không nổi, cho nên mở một quán rượu thường thường hạng trung vừa sạch sẽ vừa có nét đặc sắc hẳn là thích hợp.
Thực ra với chút diện tích của Thẩm Ký mà so với những quán rượu bậc trung như quán rượu Vân Lai thì vẫn còn nhỏ lắm, nhưng nghĩ tới lưu lượng khách trong phường cũng chỉ như thế mà thôi, từng đó cũng miễn cưỡng xem như đủ rồi.
Nói tới cấp bậc của quán rượu thì sẽ nói đến đồ ăn, cái này liên quan đến một định vị khác – đặc sắc.
Nét đặc sắc của quán rượu Thẩm Ký là món nhỏ làm to, hoặc theo như cách nói của Vu Tam thì là “lấy rẻ làm đắt”, thông qua quá trình chế biến tỉ mỉ, biến những nguyên liệu bình thường thành những món ăn hấp dẫn.
Các quán rượu bậc trung ở thời này chủ yếu bán các loại thịt như cá, thịt dê, thịt trâu, các quán rượu sang trọng thì ngoài bài trí xa hoa ra còn có các loại đồ ăn được chế biến tinh xảo hơn, nguyên liệu nấu ăn cũng cao cấp hơn, ngoài cá, thịt dê, thịt trâu ra còn có các loại đồ ăn cao sang như đuôi hươu, chân gấu, bướu lạc đà.
Thẩm Thiều Quang thì lại muốn chơi bài độc, kiên định với các món từ thịt lợn, cộng thêm các loại gia cầm như gà vịt – ở thời đại này, thịt gà không được coi là thịt, giá cũng rất rẻ.
Nhắc đến chuyện thịt gà không được coi là thịt thì còn có một câu chuyện cười. Một vị danh thần thời Trinh Quán là Mã Tuần rất thích ăn thịt gà, đi tới đâu cũng ăn thịt gà. Có người đi cáo trạng, Thái Tông nói: “Ta cấm ngự sử ăn thịt là sợ châu huyện tiêu phí, thịt gà thì có đáng là gì?” Nhìn xem, chính miệng Lý Nhị bệ hạ nói thịt gà không coi là thịt!
* Trinh Quán là niên hiệu của vua Đường Thái Tông (Lý Thế Dân).
Nghe nói thịt gà không được coi là thịt là bởi vì gà nhỏ, không cần tới đồ tể để chuyên môn giết gà. Thẩm Thiều Quang lại cảm thấy có thể là bởi vì nuôi gà tốn ít lương thực mà cũng bớt việc, cho dù là nông thôn hay thành thị đều có thể nuôi với số lượng lớn, cho nên thịt gà mới rẻ, và cũng chính vì rẻ cho nên mới không được coi là “thịt”.
Thực ra thịt gà và thịt lợn đều rất ngon, cũng hoàn toàn có thể chế biến ra các món ăn tinh xảo, làm tăng đẳng cấp của bọn chúng. Phất cao lá cờ chấn hưng thịt gà thịt lợn, Thẩm Thiều Quang cảm thấy trách nhiệm của mình thật trọng đại.
Để tương xứng với độ cầu kỳ của quá trình chế biến và giá cả món ăn thì Thẩm Thiều Quang còn đặc biệt đi tìm mua một loạt đồ sứ, có chén có ấm, có đĩa đủ ba cỡ nhỏ trung bình to, còn có tô canh, bát cơm, thìa, một đám trắng tinh tròn trịa, lớp men trơn mịn sáng bóng, không có hoa văn gì, mang đến một loại cảm giác giản dị mộc mạc.
Người bán đồ sứ nói rằng đây là sứ Hình Dao, Thẩm Thiều Quang thì không nghiên cứu về đồ gốm
Người bán đồ sứ nói, mặc dù Hình Dao là lò gốm nổi tiếng và lâu đời nhưng bây giờ đã dần suy thoái, bị rất nhiều người cho là Định Dao.
* Hình Dao là nơi sản xuất sứ trắng thời cổ đại ở Trung Quốc. Sứ Hình Dao xuất hiện lần đầu tiên từ thời Bắc Triều, phát triển nhanh chóng vào thời nhà Tùy và đạt tới giai đoạn hoàng kim vào thời nhà Đường, nổi danh là rẻ mà đẹp, được đặc trưng bởi lớp men trắng như tuyết, hình dạng tròn trịa như mặt trăng, mỏng mà bền, gõ vào có tiếng vang trong vắt. Sứ Hình Dao có ảnh hưởng rất lớn đối với nền văn minh vật chất của Trung Quốc nói riêng và toàn thế giới nói chung.
** Định Dao là một loại gốm sứ truyền thống của Trung Quốc, bắt nguồn từ huyện Khúc Dương (thuộc tỉnh Hà Bắc ngày nay), xuất hiện sau gốm sứ Hình Dao, là một trong sáu đại danh gốm thời Tống.
“Sứ Định Dao sao có thể vừa tròn trịa vừa mỏng như vậy chứ?” Người bán đồ gốm bất bình thay cho gốm sứ Hình Dao, trông y như trung thần bị oan vậy.
Thẩm Thiều Quang cười trả tiền, nhận được cái danh là Bá Lạc trong mắt người chủ cửa hàng đồ gốm.
* Bá Lạc là vị thần cai quản loài ngựa trong truyền thuyết, được dân gian dùng để chỉ những người tinh thông nhận biết tính chất của loài ngựa, về sau lại dùng để chỉ những người tinh mắt, có thể nhìn ra người tài trong một lĩnh vực nào đó.
Thẩm Thiều Quang lại nói chuyện với Vu Tam về cách bày biện trên đĩa, cách phối hợp màu sắc, về sức hấp dẫn của màu trắng… Nghe không kĩ lại tưởng là nàng đang dạy quốc họa cho Vu Tam.
“Theo cách bày biện của cô nương thì một đĩa có thể chia thành ba đĩa!” Vu Tam nhìn Thẩm Thiều Quang với vẻ hoài nghi.
Thẩm Thiều Quang bị người ta nghi là gian thương thì cũng không nổi giận: “Bớt đồ ăn không phải là mục đích chính, mục đích chính của chúng ta là đẹp. Đương nhiên cũng không thể vì hình mà làm tổn hại đến chất, dù sao người ta đến đây là để ăn cơm chứ không phải tới ăn cái đĩa.”
Vu Tam gật đầu, cảm thấy cô nương vẫn còn đường cứu chữa.
Thẩm Thiều Quang lại thúc giục Vu Tam luyện cách tỉa hoa từ củ cải, dưa chuột.
Người từng học quốc họa thì ít nhiều gì cũng có thể tự khắc được con dấu, Thẩm Thiều Quang từng tự khắc một con dấu chữ Thẩm, chính là con dấu để triện chữ lên túi bánh rán, nhưng nếu bảo nàng tỉa rau củ thì lại không tốt lắm, không ngờ rằng Vu Tam vừa làm đã đâu ra đấy, có hình có dạng, đúng là trời sinh khéo tay.
A Viên thấy bọn họ chơi vui thì cũng tham gia vào, tỉa một hồi, nhìn trong tay Vu Tam, lại nhìn trong tay Thẩm Thiều Quang, tức giận nhét của mình vào trong miệng, “rắc rắc, rắc rắc”, từ đó về sau chẳng bao giờ có ý định học tỉa hoa nữa.
Có vốn tích lũy từ tiệm ăn cũ, quán rượu của Thẩm Thiều Quang buôn bán thuận lợi suôn sẻ hơn hẳn các quán rượu mới mở – cả về lượng khách lẫn phương thức làm ăn của quán.
Buổi trưa thì việc buôn bán hơi kém hơn một chút, dù sao thì những người làm quan và buôn bán đều không tới, nhưng tới buổi chiều thì hầu như hôm nào cũng đầy khách, trong đó có không ít người giàu có.
Lúc Thẩm Thiều Quang đang tính sổ sách thì một ông lão mặc áo gấm phủ lông đi vào trong quán.
Bây giờ vẫn còn sớm, trong quán không có khách, Thẩm Thiều Quang mời ông lão tùy ý chọn chỗ ngồi, lại dùng khay nhỏ bưng một cốc đồ uống tới, cười nói: “Lão trượng uống chút nước táo đỏ câu kỷ tử nóng cho ấm người.”
Đã đến cuối thu đầu đông, không biết lúc nào thì sẽ có trận tuyết đầu mùa. Để khu hàn, Thẩm Thiều Quang dùng gừng, táo đỏ, câu kỷ tử nấu thành nước táo đỏ này, uống vào cả người đều sẽ ấm áp dễ chịu.
Từ sau khi có Vu Tam, lại không còn bán đồ ăn sáng nữa, Thẩm Thiều Quang trở nên nhàn nhã hơn không ít, thế là nấu chút đồ uống, có khách quen tới thì bưng lên vài cốc, sau rồi trở thành đồ uống miễn phí trong quán.
Nghe Thẩm Thiều Quang gọi “lão trượng”, ông lão cười xúc động, nói cảm tạ, bưng cốc nước lên uống, lại đưa mắt quan sát cách bài trí trong quán, ánh mắt rơi vào bức tranh quán nhỏ bên núi kia.
Thẩm Thiều Quang đưa thực đơn tới, ông lão nhìn chữ trên thực đơn, lại liếc mắt nhìn bức tranh kia: “Thực đơn này của cô nương là mời người nào viết?”
“Chỉ là quán nhỏ bên đường, không long trọng được như vậy, là do ta tùy tiện viết.”
Ông lão hơi ngạc nhiên nhìn Thẩm Thiều Quang: “Vậy bức tranh trên tường cũng là do cô nương vẽ?”
“Phải, vẽ linh tinh mà thôi, đã để lão trượng chê cười rồi.”
“Không biết sư phụ của cô nương là người nơi nào?” Nói xong thì tự mình nở nụ cười trước, trong lòng lại hơi run run, chủ một cửa hàng nhỏ thì sư phụ có thể là người phương nào chứ, có lẽ cô nương này cũng chỉ là con cháu trong nhà danh gia vọng tộc sa sút mà thôi, lại nghĩ đến tên quán “Thẩm Ký”, bèn cẩn thận quan sát Thẩm Thiều Quang, như thể muốn nhìn ra một bóng dáng khác từ trên người nàng.
Thẩm Thiều Quang nói bậy: “Là một nương tử giã gạo họ Lý.” Thực ra cũng không tính là nói bậy, đó là một cung nữ dạy học hơn bốn mươi tuổi, quả thật trước kia từng phụ trách công việc giã gạo, cho dù sau đó đã chuyển sang dạy học nhưng những vết chai trên tay vẫn còn nguyên đó.
Ông lão không thể nhìn ra bóng dáng cũ nào từ trên mặt cô nương xinh đẹp này, cũng chỉ có thể gật đầu, dân gian không thiếu người tài ba cũng không ít những cuộc gặp gỡ kém duyên, hôm nay trở lại chốn cũ, trong lòng vẫn canh cánh chuyện năm xưa nên thấy cái gì cũng sinh lòng nghi hoặc.
Ông lão tùy ý gọi mấy món chiêu bài của quán như “sư tử đầu”, “thịt mã não”, “ức gà nấu cà”, “gà rán”, “canh cá thịt dê”, “thịt phù dung”, lại gọi thêm “cá chua ngọt”, “rau cải xào”, “rau cần nộm muối chua”, “đậu phụ bát bảo”, còn thêm một giác rượu.