QUYỂN I: ĐƯƠNG THỜI NIÊN THIẾU THANH SAM BẠC”.
Chương 1: Kiền tâm mộ đạo thùy gia tử.
Nguyên tác: Quản Bình Triều.
Dịch thuật: Văn Đàn Việt Nam
Bất cầu đại đạo xuất mê đồ
Túng phụ hiền tài khởi trượng phu
Bách tuế quang âm thạch hỏa thước
Nhất sanh thân thế thủy phao phù.
(Ngộ chân thiên).
" Khẩn thỉnh tiên trưởng thu Lục tiểu tử làm đồ đệ!".
" Các hạ trần duyên chưa dứt, cùng bần đạo vô duyên. Mời quay về!".
" Hu hu hu..."
" Xin đại sư thu con làm đồ đệ!".
" Bần đạo với ngươi vô duyên!".
" Ai!..."
" Đạo trưởng, thu con làm đồ đệ nha?".
" Danh sách đã đủ".
" Ai!"
" Lão đầu nhân, làm sư phụ con đi".
" Không được. Lát nữa nếu ngươi có đến cửa hàng tạp hóa nhìn trộm con gái chủ hàng, giúp ta nhìn xem đàn hương gởi ở đó bán hết chưa".
" Được. Bất quá con vừa nhìn thấy mỹ nữ, thì rất mau quên..."
"Cút".
Đoạn trên chính là đối thoại thường ngày của thiếu niên Trương Tỉnh Ngôn và lão đạo Thanh Hà trong vài năm nay.
Trương Tỉnh Ngôn là một thiếu niên chừng mười bốn mười lăm tuổi, mi thanh mục tú, cặp mắt đen lanh lợi, vừa nhìn đã biết là kẻ hoạt bát nhanh nhẹn. Hắn từ nhỏ sinh trưởng ở gia đình nông dân, cha mẹ đều là sơn dân hiền lành lương thiện, ở dưới Mã Đề Sơn Bà Dương Hồ ngoài Nhiêu Châu thành, dựa vào núi mà kiếm sống.
So với đám con cháu cùng khổ gia đình nông dân khác, thiếu niên Tỉnh Ngôn cũng không có gì đặc biệt. Nếu thật sự phải nói ra chỗ khác nhau, thì có một chút thế này:
Trương gia tuy sinh hoạt khốn khổ, nhưng cha mẹ Tỉnh Ngôn vẫn nhân một lần cơ duyên, cho nó theo Quý lão tiên sinh của Quý gia tư thục ở Nhiêu Châu thành học tập thi thơ. Nhà nó bần khổ, nạp không đủ tiền học, vợ chồng Trương thị chỉ đành cố gắng nhịn bớt khẩu phần ăn, thường thường dâng lên ít rau củ, sản vật núi rừng để thay thế tiền học đóng cho Quý lão tiên sinh.
Cái tên Tỉnh Ngôn này, chính là Quý lão học cứu của Quý gia tư thục đặt cho. Trước đây, trên thế gian còn chưa có tên nhóc Tỉnh Ngôn này, chỉ có con chó con của Trương gia mà thôi. Năm đó con chó con này lên bảy tuổi, lão Trương đầu vừa hay được Quý lão tháo gia của gia tộc quyền thế ở Nhiêu Châu thành thuê làm công nhật. Tuy xưng là lão Trương đầu, nhưng cha của con chó con này lúc đó kì thật đang tuổi tráng niên, vì người nhà nông làm việc liền ngày liền đêm khiến y già hơn tuổi, bởi vậy mọi người gọi y là lão Trương đầu, gọi riết mà thành quen.
Lại nói lão Trương đầu đi làm công nhật, ngẫu nhiên nghe nói Quý lão tiên sinh của Quý gia tư thục học vấn cao, người cũng hòa nhã, thấy vậy liền lấy hết can đảm, dưới sự dẫn tiến của lão Tôn đầu đánh xe cho Quý gia, tìm đến trong lớp học xin lão tiên sinh chọn cho con trai mình một cái tên.
Nghe lời khẩn cầu tội nghiệp của người nông dân này, Quý lão học cứu mặt mày hiền hậu cũng không có bắt tội, vẻ mặt ôn hòa nhìn y hỏi đối với tên của con trai có yêu cầu thế nào. Không tưởng được lão tiên sinh chọn tên, còn phải trưng cầu ý kiến của mình, lão Trương đầu ngược lại được ưu ái đâm ra kinh hãi. Thế là, cha thằng chó con được cơ hội quý báu này, liền suy nghĩ một hồi, sau đó cung cung kính kính đáp:
" Bẩm Quý lão tướng công, người nông dân tôi đây thường cảm thấy mặt trời xuống núi nhanh quá, chỉ mong thời gian ngủ ít một chút, như thế ngày làm việc sẽ dài ra một chút, có thể làm thêm được vài mẫu ruộng. Trừ chuyện này, cũng hy vọng con trai tôi tương lai sẽ biết ăn nói một chút, như thế ngày sau lúc nó giúp tôi bán thổ sản hàng hóa núi rừng, thì không bị mấy kẻ nhanh mồm nhanh miệng khi dễ ăn hiếp..."
Nghe yêu cầu này của lão Trương đầu, Quý lão tiên sinh ngẩn ra một chút, không giống như người lập tức xuất khẩu thành thơ "Tài trí mẫn tiệp, hạ bút thành văn" trước kia, tám chữ này chính là lời thầy dạy học bình luận đối với khả năng văn chương của Quý lão tiên sinh lúc thiếu niên, từ đó Quý học cứu luôn luôn tự phụ về chuyện này. Xem ra, lão tiên sinh ôn nhu văn nhã, ngược lại giống như không thường nghe được yêu cầu dạng này của lão Trương đầu.
Thấy ông ta im lặng, hai người giúp việc là lão Trương đầu và lão Tôn đầu, thở mạnh cũng không dám thở, sợ quấy nhiễu mạch suy nghĩ của Quý tiên sinh
Lão tiên sinh cân nhắc rất lâu, suy qua tính lại, suy nghĩ để phù hợp yêu cầu thực tại của người nông dân này, không thể dùng "Phú", "Quý", "Thanh", "Minh" mấy hư từ này, càng không thể dùng mấy chữ thâm thúy khó hiểu như "Thi", "Hạnh", "Uy", "Nhuy". Tên đọc lên còn phải để cho mấy người nông dân không biết chữ này kêu cho suông miệng, xác thật không phải là chuyện "Hạ bút thành văn".
Trải qua một trận sắp xếp tổ hợp điên đảo, cuối cùng Quý lão tiên sinh trước khi thái dương đổ mồ hôi, thành công xác định hai chữ "Tỉnh", "Ngôn"! Nghe ông ta nói ra, lão Trương đầu tức thì như thu được báu vật, lập tức dâng lên lão tiên sinh một giỏ sơn trà Mã Đề Sơn mới hái. Tiểu Tỉnh Ngôn, năm đó bảy tuổi, cũng hoàn thành chuyển biến từ thằng chó con sang Trương Tỉnh Ngôn.
Lão Trương đầu dốt đặc cán mai, lại được chuyện đặt tên này dẫn dắt, chết sống thỉnh cầu Quý lão tiên sinh cho phép Tỉnh Ngôn bên cạnh nghe giảng, may ra lâu ngày có chút học vấn, tránh cho con trai khi lớn lên không biết chữ như y, ngay cả tên con mình cũng không biết. Tuy người nông dân thiếu tiền thiếu bạc, nhưng chỉ cần Quý lão tiên sinh khai ân thu nhận tiểu Tỉnh Ngôn, ngày sau theo mùa, nhất định không quên hiếu kính dâng lên hoa quả tươi ngon. Tuy sản vật núi rừng thấp kém, nhưng cũng có thể cho tiên sinh thay đổi khẩu vị.
Đương thời, không biết thế nào, Quý lão tiên sinh nghe lời miêu tả chất phác của lão Trương đầu, lại đột nhiên cảm giác ngán ăn mãnh liệt đối với cao lương thịt cá trong nhà, động tâm đối với hoa quả sơn trân mà cha Tỉnh Ngôn hứa dâng, bất ngờ đáp ứng thỉnh cầu của lão Trương đầu.
Tuy nói Vọng tộc tư thục thu nhận một học trò nhà nghèo như thế, dường như có chút tổn hại đến người có văn hóa, nhưng ngược lại Quý lão tiên sinh vốn là tộc lão đức cao vọng trọng trong Quý thị gia tộc, với tài trí danh vọng của ông ta, tất nhiên không ai dám đứng ra chất vấn hành động này của lão.
Chẳng qua là, lúc đó ngay cả bản thân lão tiên sinh cũng không tưởng được chuyện thu Tỉnh Ngôn làm học trò, về sau trái lại trở thành một kì ngộ của lão, khiến rất nhiều danh sĩ hâm mộ không thôi. Về sau lúc cái tên Trương Tỉnh Ngôn vang danh bốn bể, Quý lão tiên sinh liền bắt đầu quên đi tám chữ bình luận của ân sư năm xưa, ngược lại gặp người cứ khoe lão là người khai sáng cho Trương Tỉnh Ngôn. Cho dù lão tuổi tác đã cao, triệu chứng hay quên ngày càng nghiêm trọng, nhưng lão đối với mỗi một chuyện thú vị của người đệ tử đắc ý năm đó, lại nhớ rõ không gì bằng!
Thậm chí, Quý lão tiên sinh về sau lại đem cái tên rất ít người đương thời chịu thay đổi, từ tên gốc là "Minh Thường" đổi thành "Minh Ngôn". Từ đó về sau, ai còn gọi lão là Quý Minh Thường liền bị lão nổi nóng. Lần đó thay đổi tên, lão tiên sinh là có thâm ý: Như thế lão gia tử mỗi lần thanh đàm (lối đàm luận rất phổ biến đời Tấn), khi ta tự giới thiệu, thì có thể khiến đối phương phải thắc mắc lai lịch của cái tên này.
Lại nói thiếu niên Tỉnh Ngôn, tuy vào tư thục, có thể đọc sách lên lớp, nhưng rốt cuộc nó là con cái nhà cùng khổ, tịnh không thể giống như đám đồng môn phú gia của nó, cả ngày tập hợp trong phòng học, hoặc ăn không ngồi rồi đá gà đua chó. Nó còn phải nhân cơ hội bản thân còn đang tham gia khóa học trong Nhiêu Châu thành, thuận tay bán sản vật rừng núi như hoa quả, trĩ, thỏ của nhà. Giữa trưa và chạng vạng, nó còn phải đến Đạo Hương Lâu tửu lâu ở cửa Nam làm hầu bàn, mấy đồng kiếm được cũng giúp nó có tiền tiêu vặt, mua dụng cụ bút viết chỉ nghiên dùng cho việc học.
Còn đoạn đối thoại bên trên, bốn danh xưng tiên trưởng, đạo trưởng, đại sư, lão đầu nhân thay đổi trong miệng Tỉnh Ngôn, chính là đạo sĩ phụ trách thu mua đặc sản Bà Dương Hồ ở Nhiêu Châu của đạo giáo tông môn "Thượng Thanh Cung" trên La Phù Sơn Tuần Châu nổi danh khắp thiên hạ, đạo hiệu là "Thanh Hà".
Thanh Hà đạo sĩ tuổi tác dĩ nhiên không nhỏ, sinh ra vốn gầy gò. Bởi vì không thường xuyên cắt tỉa, mấy chục sợi râu của lão ngày càng dài ra, năm qua tháng lại cũng khá có quy mô. Lúc theo gió lất phất cũng có vài phần tiên phong đạo cốt.
Tuy Thanh Hà lão đạo tuổi tác đã lớn, nhưng vẫn là làm những chuyện dạng như tạp dịch. Theo lý giải của Tỉnh Ngôn, đây chắc là do Thanh Hà lão đạo hơi ngốc, làm công khóa ở Thượng Thanh Cung không tốt, mới bị phái đến nơi này chạy vặt. Chuyện ở trên, tuy nói mấy năm nay hai người ngày nào cũng kiên trì tranh cãi chuyện bái sư không thôi, từ lâu đã quen như thế. Nhưng giống như vảy nghịch của ác long, chỉ cần Tỉnh Ngôn châm chọc lão một chút, lão liền bực tức không chịu nỗi, bùng phát như sấm, nhất định phải níu thiếu niên giải thích rõ ràng:
Thanh Hà đại sư ta lần này đến Nhiêu Châu thành, thật sự là sư môn Thượng Thanh Cung đặc biệt coi trọng việc nhập thế, nhưng trên La Phù Sơn thật sự không có chức vị so được với việc nhập thế này. Vì vậy, năm đó để có thể được phái đến Nhiêu Châu thiện duyên, đúng là lão phải nhiều lần vấp phải cạnh tranh kịch liệt, áp đảo rất nhiều đồng môn ưu tú, cuối cùng mới giành được!
Vì để tiểu tử nghịch ngợm này tiếp thụ thuyết pháp của lão, lúc đó Thanh Hà lão đạo nhất định sẽ đề cập đến, năm đó lão có thể được thăng lên hàng đạo sĩ cao cấp của Tàng kinh các ở Thượng Thanh Cung, chỉ là để tu vi tiến thêm một bước, mới tranh thủ đến Nhiêu Châu thành này.
Tuy nhiên, Thanh Hà lão đạo nói mấy lời này, thường đắc ý dương dương. Nhưng nếu như thiếu niên lớn thêm vài tuổi, lòng dạ sâu sắc thêm vài phần, thì sẽ phát hiện khi đó thần sắc của lão đầu nhân này không hề tự nhiên như thế.
Bất quá, tuy nói nếu như trông mặt mà bắt hình dong, thì Thanh Hà khó tránh phải bị liệt vào hàng cổ hủ. Nhưng đầu óc lão linh hoạt, nhân tình thế sự thông hiểu lão luyện, làm việc chưa từng câu nệ thân phận người xuất gia, đó chính là "Nhập thế chi đạo" của lão!
Liệu Thanh Hà đạo sĩ có phải tu đạo không thành mới làm mấy chuyện ngốc này hay không, thì dù sao trong mắt Tỉnh Ngôn, việc "Nhập Thế này của Thanh Hà lão đạo, đúng là đạt đến cảnh giới lô hỏa thuần thanh, đến mức hay tính luôn cả y, bắt y vì thiện duyên thuận đường làm luôn các chuyện vặt.
Xem ra, Thượng Thanh Cung thiên hạ ai ai cũng biết tiếng này, đúng là không tầm thường. Lão đầu Thanh Hà này, không phải là điển hình của việc sử dụng nhân tài của Thượng Thanh Cung sao? Thế là, chuyện này càng làm tăng thêm sự sùng kính của Trương Tỉnh Ngôn đối với Thượng Thanh Cung. Đúng là:
Tiểu đồng tử, chí khí cao, muốn học thần tiên cỡi mây dạo.
Mặt trời lên cao chưa tỉnh giấc, vẫn cứ vui sướng trong giấc mộng.
Kì thật, đối với Tỉnh Ngôn mà nói, cái gọi là cầu tiên mộ đạo, cùng lắm cũng chỉ là một lý do đường hoàng để y quấn lấy lão đạo đòi bái sư mà thôi. Nguyên nhân chân chính bái sư là, hiện tại thiếu niên đang đến lúc thân thể trưởng thành, sức ăn tăng mạnh, mà trong nhà chỉ dựa vào núi kiếm sống, vợ chồng Trương thị dù đã cố gắng, nhưng vẫn duy trì không nổi.
Đồng thời, y ở trong Nhiêu Châu thành, không có chỗ ở trọ, mỗi ngày phải đi một quãng đường dài mới về đến nhà ở ngoại thành. Tuy hai chân nhờ đó luyện được sự khỏe mạnh vô bì, nhưng đối với một thiếu niên như Tỉnh Ngôn mà nói, ngày tháng lâu dài, thật sự không phải là chuyện dễ dàng.
Do đó, nếu như có thể lẫn lộn vào chỗ thiện duyên, chí ít có thể có chỗ dừng chân. Rất đáng tiếc, tuy Tỉnh Ngôn và Thanh Hà lão đạo cãi lộn đã quen, thỉnh thoảng cũng được nghỉ chân ở "Nơi thiện duyên của Thượng Thanh Cung La Phù Sơn ở Nhiêu Châu" này, nhưng chỗ thiện duyên ấy tịnh không chỉ có một mình Thanh Hà lão đạo. Thủ hạ của lão còn có hai đứa tiểu đạo sĩ nữa, Tịnh Trần và Tịnh Minh. Hai tiểu đạo sĩ này, thì không có thiện cảm đối với y.
Có lẽ, hai đứa đó phiền chán việc tá túc của Tỉnh Ngôn, hoặc là có nguyên