#Tử_Cấm_Thành_nghìn_lẻ_một_đêm
#An_biên_soạn
ĐÊM THỨ BA MƯƠI BA: "CỐ CUNG" HAY "TỬ CẤM THÀNH"?
Bắc Kinh là thủ đô của ba triều đại lớn: Nguyên, Minh, Thanh. Vào thời Nguyên, Bắc Kinh trong tiếng Mông Cổ xưa là Khanbaliq - hay còn gọi là Đại Đô (tức "Thành phố lớn"), tới thời Minh mới đổi sang là Tử Cấm Thành, mà ba chữ "Tử Cấm Thành" này tự thân nó cũng mang nhiều tầng nghĩa phức tạp.
Sau khi Minh Thành Tổ Chu Đệ dời đô đến Bắc Kinh, bắt đầu từ năm Vĩnh Nhạc thứ tư (1406) bắt đầu tu kiến Tử Cấm Thành, đến năm Vĩnh Lạc thứ mười tám (1420) thì xong. Trải qua hai đời Minh - Thanh với sự chấp chính của 24 thế hệ hoàng đế. Tử Cấm Thành trở thành cung điện của hoàng thất với kiến trúc và quy mô lớn, tường đỏ ngói vàng, rực rỡ tráng lệ. Song nếu đã vậy thì tại sao cổ nhân lại không đặt tên cho tòa cung điện này là "Hoàng Cấm Thành" mà là "Tử Cấm Thành"? Có ba giả thuyết lý giải được điều này.
Giả thuyết thứ nhất cho rằng có liên quan đến điển cố "Tử khí đông lai". Tương truyền lúc Lão Tử rời khỏi ải Hàm Cốc thì có mây tía kéo đến từ phía đông, sau đó Lão Tử cưỡi trâu xanh bước ra. Doãn Hỉ - quan viên giữ ải - trông thấy tất thảy, cho rằng Lão Tử là thánh nhân, bèn ngăn lại cầu học, thỉnh Lão Tử truyền chữ cho. Năm trăm nghìn chữ đó của Lão Tử về sau trở thành cốt lõi của Đạo Đức Kinh vang danh thiên hạ. Bởi thế nên tử khí (mây tía) được xem như điềm lành, biểu thị cho sự xuất hiện của bảo vật và thánh hiền. Trong "Thu hưng", Đỗ Phủ có viết: "Tây vọng dao trì hàng Vương Mẫu, đông lai tử khí mãn Hàm quan", từ đó trở về sau, cổ nhân bèn gọi mây lành là "tử vân", chỗ ở của tiên nhân là "tử hải" (hải: biển) hoặc "tử tuyền" (tuyền: suối) và những con đường nhỏ ngoài ngoại thành là "tử mạch". "Tử khí đông lai" tượng trưng cho cát tường, lấy chữ "Tử" đó để đặt cho Tử Cấm Thành để thể hiện sự sâm nghiêm và may mắn.
Giả thuyết thứ hai có liên quan đến... mê tín. Thời nào cũng vậy, hoàng đế đều tự xưng là "chân mệnh thiên tử", muốn sánh ngang với Ngọc Đế trên trời, thiên cung là nơi ở của Thiên Đế nên tất nhiên cũng là nơi trú ngụ của bậc Thiên Tử. Trong sách "Quảng Nhã - Thích Thiên" có viết: "Thiên cung vị chi Tử Cung", vậy nên trong tên của hoàng cung cũng phải có một chữ "Tử".
Giả thuyết thứ ba có liên quan đến thiên văn học. Thời cổ, các ngôi sao trên trời được các nhà thiên văn học Trung Quốc chia làm "tam viên", hai mươi tám "tinh tú" và những "tinh tọa" khác. Tam viên gồm Thái Vi Viên, Thiên Nhị Viên và Tử Vi Viên. Theo như ý kiến của các nhà thiên văn học Trung Quốc cổ đại và theo cả sự quan sát trường thiên về vũ trụ, họ cho rằng Tử Vi Viên nằm ở giữa trời, đó là vị trí vĩnh hằng bất biến, mãi mãi không thay