P9 - Chương 9
Đúng ra, trong vụ bắt giữ bất thần đêm ngày 29 rạng ngày 30 tháng 1 năm 1964 phải có đến năm tướng và một trung tá. Tướng thứ năm là Nguyễn Văn Vĩ và Trung tá Trần Đình Lan.
Họ đã bị đưa về trại Hoàng Hoa Thám, giam ở các phòng riêng dành cho các sĩ quan độc thân.
Từ xe bước xuống, họ chạm mặt liền Nguyễn Chánh Thi - hắn đi xe nhỏ, đến trước. Gần như một cuộc điểm danh các “tù nhân.” Thi gọi tên từng người, gọi cộc lốc.
- Tôn Thất Đính!
- Dạ!
- Vô phòng kia...
- Lê Văn Kim!
- Có mặt...
- Đ.M, sao không dạ?
Tướng Lê Văn Kim không trả lời, lững thững bước vào hỏi:
- Tôi ở phòng nào?
Thi lượng sượng một thoáng
- Phòng kia... Mai Hữu Xuân...
- Dạ!
- Đ.M, lễ phép dữ! Đồ lưu manh...
Hầm hừ như thế xong, Thi không làm gì. Xuân, trỏ phòng ông ta.
- Trần Văn Đôn.
Trần Đôn không trả lời, bước lên... Thi ngó nghiêng ông rồi chửi:
- Đ.M, mày mà tướng! Tướng cái con c... Tướng gì mà lấy vợ người khác? Vô phòng kia!
Đôn đi rồi, còn lại hai người.
- Nguyễn Văn Vĩ...

- Có tôi.
- Vô phòng, rồi mày sẽ biết tay tao.!
Nguyễn Chánh Thi ngó Trần Đình Lan; ông này từ Pháp về đến Sài Gòn sau Trần Kim Tuyến một ngày.
- Đồ chó săn của Tây!
Và Nguyễn Chánh Thi thoi vào mặt Trần Đình Lan, cú thoi cực mạnh, máu mũi Lan chảy ướt đẫm chiếc áo sơ mi trắng.
- Không có phòng ày... Mày nằm ở nhà xe. Tao bắn mày, nói trước để mày cầu nguyện...
Trần Đình Lan lủi thủi theo một lính gác về phía nhà xe. Nguyễn Chánh Thi chống nạnh, đứng trên thềm quát to cho cả phòng đều nghe.
- Không đứa nào được bước ra khỏi phòng, hễ bước ra bị bắn liền...
Vừa lúc đó, một Chevrolet đen đỗ, Tướng Nguyễn Khánh vội vã bước xuống. Sau xe của Khánh, hai xe hộ tống đầy lính.
- Cái gì? – Thi bỏ tay chống nạnh, chào Khánh. Hắn bối rối. “Hay là nó bắt mình?” Hắn nghĩ.
- Mời tướng Nguyễn Văn Vĩ ra... – Khánh ra lệnh.
- Tại sao? – Thi trấn tĩnh hỏi lại.
Khánh không trả lời. Và, cũng không đợi lệnh của Thi, lính đã đưa tướng Vĩ ra. Khánh bắt tay Vĩ.
- Xin lỗi... Đây là một lầm lẫn, mời anh lên xe tôi, ta về...
- Còn Trung tá Trần Đình Lan?
- Ủa, ai bắt trung tá? – Khánh kinh ngạc - Mời trung tá ra...
- Không được! - Nguyễn Chánh Thi nổi nóng.
- Anh bắt trung tá Lan?
- Phải...
- Tại sao?
- Tay sai của Pháp.
- Anh không có quyền bắt bất kì ai... Anh là cái gì mà bắt bớ lung tung vậy?

- Tôi bắt đó.
- Hèn chi đại sứ quán Mỹ hỏi tôi tại sao có các vụ bắt lung tung... Họ dặn tôi coi chừng anh làm ẩu và một số tướng lĩnh muốn tôi lột lon và tống giam anh... Anh đừng buộc tôi phải làm điều tôi không muốn.
Nguyễn Chánh Thi ỉu xìu ngay lập tức. Trung tá Trần Đình Lan, với chiếc sơ mi đẫm máu, cùng Nguyễn Khánh và Nguyễn Văn Vĩ lên xe.
Mấy hôm sau, Trung tá Trần Đình Lan trở sang Pháp.
*
Bốn tướng lên máy bay ra Đà Nẵng. Họ bị giam ở Sơn Trà một hôm rồi phân tán. Trần Văn Đôn và Lê Văn Kim lên Đà Lạt, Mai Hữu Xuân về Huế, Tôn Thất Đính lên Pleiku.
... Hoàng Thị Thùy Dung được Tổng nha cảnh sát giao một việc thật bất ngờ: lập hồ sơ và trực tiếp hỏi cung bốn tướng. Tội danh gồm thái độ chính trị (thân Cộng, thân Pháp, chủ trương trung lập), biển thủ tiền bạc, lạm dụng chức quyền, xây nhà cửa riêng...
- Cái trò “đánh trống lảng” và kéo dài ngày tháng để dư luận quên vụ chỉnh lí... - Luân nhận xét.
- Nhưng tại sao lại giao cho em?
- Em là Giám đốc Nha công vụ thuộc Tổng nha... Về danh nghĩa, đó là trách nhiệm của em.
- Lẽ ra phải của anh, Phó tổng thanh tra quân đội mới đúng, phải điều tra vụ này.
- Họ muốn làm ra vẻ phải chuyển các ông này sang tòa án. Làm ra vẻ thôi... Đâu rồi cũng vô đó. Cũng là cơ hội để em hiểu thêm một số mặt cần cho chúng ta.
- Anh sẽ gặp tướng Khánh chứ?
- Chắc thế nào cũng gặp, nghi thức mà! Saroyan nói chỉ thay đổi ở chóp bu và không phải lần thay đổi cuối cùng...
... Dung ra Huế. Cô định hôm sau đến đồn Mang Cá là nơi giam Tướng Mai Hữu Xuân. Khi nhận phòng ở khách sạn xong, cô thả bộ dạo phố. Huế không xa lạ với Dung, nhất là kỉ niệm cùng với Luân dự lễ thượng thọ của mẹ Ngô Đình Diệm, như mới đây thôi. Bây giờ thì ngôi nhà Phú Cam đã bị sung công – trên danh nghĩa, còn thực tế nó đã bị chia tam xẻ tứ cho những tay cầm quyền mới. Nhà thờ Phú Cam chắc vẫn sung túc, nhưng không đặt dưới lọng của Tổng Giám mục Ngô Đình Thục nữa. “Dù sao mình cũng phải thăm bà Ngô Đình Khả, Ngô Đình Khôi...,” Dung tự nhủ. Chính Dung đã thăm Ngô Đình Cẩn trong nhà lao Sài Gòn...
Trên đường phố, Dung rẽ vào một hiệu bán hàng mĩ nghệ. Cô thấy hai ô tô đỗ trước cửa hiệu, một chiếc Peugeot khá xinh và một xe quân cảnh. Và, trong hiệu, Dung gặp Tướng Mai Hữu Xuân.
Xuân chào Dung rất lịch sự. Người ông không thay đổi - vẫn da ngăm, vẫn dáng trầm tư, vẫn cặp môi thâm và chiếc píp phì phò khói...
- Chào bà đại tá!
- Chào trung tướng... Trung tướng đi dạo?
- À, buồn quá ra xem hàng mĩ nghệ... Bà mới đến Huế!

- Thưa, vừa đến...
- Có đại tá cùng đi với bà không?
- Thưa, nhà tôi đang ở Sài Gòn.
- Bà đi chơi? Đi thăm gia đình Ngô?
- Tôi định đi thăm bà cụ cố và chị Cả.
- Tốt! Nhà bà Ngô Thị Hoàn bị niêm phong, bà không đến được... Họ đang dồn lại một ngôi nhà trong châu vi Phú Cam...
- Dạ... - Dung ngập ngừng một cách cố ý.
- Còn việc gì?
- Thưa trung tướng, sáng mai, xin phép trung tướng cho tôi gặp tại đồn Mang Cá.
- Hả? Gặp tôi? Đại tá bảo bà ra gặp tôi? – Thái độ Mai Hữu Xuân thay đổi, vồ vập.
- Thưa, tôi gặp trung tướng với tư cách khác... Sáng mai, tôi sẽ trình... Xin hẹn vào chín giờ sáng...
- Được... Tôi đợi...
Dung quay về khách sạn. Một sĩ quan cảnh sát chờ Dung. Đại úy Vũ – anh ta giới thiệu - được lệnh của Nha cảnh sát Bắc Trung phần đến làm việc với Dung. Dung nói chương trình của mình, kể cả kế hoạch thăm gia đình Ngô Đình Khả.

Đại úy Vũ không nói gì, chỉ báo sẽ có xe trực tại khách sạn cho Dung, và bản thân anh lúc nào cũng có mặt, tùy Dung sai khiến.
Dung cười mỉm: nếu trước kia Ngô Đình Diệm chưa bị lật đổ, cô đến đây thì từ cầu thang sân bay Phú Bài đã có mặt viên tỉnh trưởng...
Chiều hôm đó, Dung đi thăm gia đình họ Ngô. Cả cơ ngơi đồ sộ, tường cao cổng kín, bây giờ giống một khu chung cư. Mỗi nhà do một viên chức chiếm, họ xây tường ngăn cách. Toàn gia đình họ Ngô - vợ Ngô Đình Khả, vợ Ngô Đình Khôi, Ngô Thị Hoàn và con cháu sống chung trong một biệt thự, thật ra thì cũng khá rộng. Chiếc xe kéo vẫn để bên hiên nhà. Nhưng “vườn thượng uyển” của Ngô Đình Cẩn không còn nữa.
Vợ Ngô Đình Khả đã lẫn. Bà không nhận ra Dung. Đón Dung là tiếng khóc râm ran. Bàn thờ Ngô Đình Khả, Ngô Đình Khôi thêm lư hương và bài vị Ngô Đình Diệm, Ngô Đình Nhu. “Sẽ thêm bài vị Ngô Đình Cẩn,” Dung nghĩ.
- Thím có mần răng mà cứu cậu Út! - Người nói là Ngô Thị Hoàn, bà “Cả Lễ,” chị của Ngô Đình Diệm và Ngô Đình Nhu mà báo chí đang “phóng sự điều tra” lia lịa.
Dung thắp hương trước bàn thờ, hỏi han sinh hoạt gia đình. Về vật chất, họ không thiếu khả năng. Nhưng, cái án Ngô Đình Cẩn ám ảnh họ.
- Hồi Tổng thống còn tại vị, khách khứa nườm nượp. Bây giờ vắng tanh. Chỉ có thím mới tới... Tôi nghe chú đại tá đặt hoa trước mộ hai anh mà bị bắt, tội thiệt! - Vợ Ngô Đình Khôi tâm sự.
Dung lựa lời an ủi, ở lại ăn bữa cơm chiều với gia đình. Trên xe về khách sạn, đại úy Vũ không giấu ý nghĩ trong đầu anh ta:
- Bà đại tá làm rứa là phải đạo.
*
Mai Hữu Xuân tiếp Dung trong phòng khách. Nếu không biết đây là đồn Mang Cá, thì khó mà đánh giá Mai Hữu Xuân đang bị giam lỏng. Phòng khách khá đẹp, đầy đủ tiện nghi.
- Bà có thể phúc trình với ai đó là đã gặp tôi ngoài phố...
Mai Hữu Xuân cười mai mỉa. Dung hiểu cái cười kiểu thơ Thế Lữ “hùm xám sa cơ” của Xuân. Theo quy định, các tướng không được rời nơi bị giam lỏng, nếu muốn đi đâu phải báo cho tiểu khu trưởng trước sáu tiếng đồng hồ và phải được tư lệnh vùng chuẩn y. Nhưng theo đại úy Vũ, tướng Xuân bất chấp quy định, thích đi thì tót lên xe đi. Tiểu đội quân cảnh phải hấp tấp đuổi theo.

Với Xuân, đây là thay đổi đột ngột trong nếp sống gần suốt đời của ông ta. Nỗi bất mãn thật nặng nề, bao nhiêu mưu toan đã thành đạt bỗng chốc tan biến, tan biến một cách tàn nhẫn. Mai Hữu Xuân bắt đầu uống rượu và tửu lượng khá cao, nốc bao nhiêu cũng không say. Trong phòng khách, Dung thấy có rất nhiều vỏ chai Cognac, Whisky...
- Trung tướng nghĩ thế nào lại đặt cho tôi vai trò dòm ngó chuyện vặt vãnh... - Thùy Dung trả lời điềm đạm.
Câu trả lời lễ độ lại khiến thái dương Xuân giật giật, bởi, “dòm ngó chuyện vặt vãnh” vốn là nghề của Xuân.
- Trung tướng cho phép tôi được trình bày công việc...
Thùy Dung trao cho Xuân một công văn mang chữ kí của Nguyễn Khánh. Liếc qua tờ giấy, Xuân cười khỉnh:
- Lần đầu tiên trong đời tôi, tôi bị hỏi cung. Và, người hỏi cung tôi lại là một phụ nữ, cấp thiếu tá!
- Trung tướng có thể hiểu sự việc theo ý riêng. Phần tôi, tôi chỉ thi hành công vụ. Có hai cách thực hiện: hoặc trung tướng trả lời những câu hỏi mà tôi mang theo, những câu hỏi hoàn toàn không do tôi nghĩ ra, tôi ghi âm trả lời của trung tướng; hoặc trung tướng viết câu trả lời...
- Bà cho tôi xem các câu hỏi...
- Thưa, đây...
Mai Hữu Xuân đọc các câu hỏi, đọc kĩ. Thùy Dung lặng lẽ ngó ra ngoài, như không quan tâm đến thái độ của Mai Hữu Xuân. Những câu hỏi chung chung, tuy vậy, không phải dễ dàng trả lời, nhất là không thể chỉ trả lời cụt ngủn: Có, không...
Thời gian chầm chậm trôi qua. Vỏn vẹn hai trang đánh máy mà tướng Xuân mất gần một tiếng đồng hồ để đọc.
- Ông nhà có dặn bà điều chi trước khi gặp tôi không?
Sau cùng, Xuân xếp tờ giấy, hỏi giọng phân vân.
- Thưa, không...
- Bà muốn tôi trả lời như thế nào?
Câu hỏi thật bất ngờ.
- Tôi nghĩ trung tướng trả lời theo suy đoán của trung tướng.
- Suy đoán? Ồ! Vậy là được. Tôi cám ơn bà. Bà mở máy ghi âm và đọc câu hỏi đầu. Tôi sẽ trả lời ngay.
- Thưa, Trung tướng Mai Hữu Xuân, – Dung mở máy – Xin trung tướng cho biết mối quan hệ giữa trung tướng và ông Savani, sĩ quan Phòng nhì Pháp...
- Savani là người chỉ huy cũ của tôi, cũng như Bazin, Perrier. Tôi là nhân viên Sở mật thám Pháp, từ 1948 tôi phụ trách Ty Cảnh sát đặc biệt miền Đông, gọi tắt là PSE. Sau khi Pháp rút, tôi làm việc cho chế độ ông Diệm, qua nhiều chức vụ khác nhau, ngành tôi ở lâu hơn hết là An ninh quân đội... Giữa tôi và Savani tận bây giờ vẫn thư từ thăm hỏi nhau... Savani không còn là sĩ quan Phòng nhì Pháp nữa. Ông ta đã về hưu.
- Thưa trung tướng, giữa trung tướng và đại sứ Pháp hoặc một yếu nhân nào của đại sứ quán Pháp, có mối liên lạc gì đặc biệt không?
- Thế nào là “liên lạc đặc biệt?”
- Dạ câu hỏi trong văn bản không dự kiến vấn đề do trung tướng nêu ra, nên tôi không được quyền giải thích...
- Nếu vậy, câu trả lời của tôi là: Không!
- Cám ơn trung tướng. Thưa trung tướng, có bao giờ trung tướng liên lạc với một nhân vật chính thức của Chính phủ hoàng gia Cambốt?