Ý chỉ nhậm chức được ban xuống, Triệu Bạch Ngư cưỡi ngựa đến tham quan Nha môn mới.
Đô thương thuế vụ ti cách Nha môn phủ Kinh Đô không xa, chi qua hai con phố là đến, đối với Triệu Bạch Ngư mà nói, thì trừ được phân đến một cái Nha môn đổ nát hơn, thì không có gì khác biệt với việc mỗi ngày đến Nha môn phủ Kinh Đô điểm mão hết.
Bởi vì đây là Nha môn mới được mở ra vào triều đại này, cho nên cấp bậc quan lại có hơi lộn xộn, ví như Đô thương thuế vụ sứ có tổng cộng ba vị trí, trước đây chia cho đại quan nhị tam phẩm trong triều kiêm nhiệm, tòng ngũ phẩm chỉ có thể làm Chính phó hoặc các chức phó sứ khác, dù sao cũng chỉ là chức quan nhỏ.
Dưới Chính sứ còn có Phó sứ, Đô giám theo thứ tự là bát phẩm và cửu phẩm, có thể nói là chức quan thấp nhất Kinh Đô này rồi.
Có mỗi một chức Thuế vụ sứ còn phân cho bốn quan, công sứ mười người, nhiệm vụ xử lý công văn, nhưng thu thuế cần phải có một số lượng lớn nhân viên, chỉ bằng này người căn bản không đủ dùng, chỉ có thể âm thầm thuê người phụ trách thu thuế mỗi ngày.
Và khoản chi tiêu ngoài mức quy định này tất nhiên cần Tam ty tấu tiêu.
Thuế vụ ty phụ thuộc Tam ty, coi nhau là người một nhà, vì thế nên Triệu Bạch Ngư không cần phải lo lắng vấn đề khó khăn như vậy.
Nha môn mới là một tam tiến tứ hợp viện, tiền thính là nơi làm việc chủ yếu, sương phòng hai bên trái phải tiền viện và sân giữa đã bị hai thuế vụ sứ lớn kia chiếm cứ, còn nhánh thương thuế quản thủy vận thì bị đẩy đến căn phòng đơn sơ nhất nằm ở dãy nhà sau cùng.
Tiểu lại dẫn đường đưa Triệu Bạch Ngư đi vào từ cửa chính trước, luôn miệng giới thiệu, "Bọn họ thu thuế thương nhân đi qua phủ Kinh Đô, thuế cư trú, còn có cả những thứ thuế phức tạp khác nữa, đã vận hành mấy chục năm rồi, tự có cơ chế hoàn thiện, còn thiết lập quan hệ tốt đẹp với quan triều và tiểu thương lớn nhỏ ở phủ Kinh Đô, không so được với doanh thu từ thuế từ việc quản lý chuyển vận của chúng ta, một nơi cả quý chẳng thu được bao nhiêu thuế mà còn thiếu tiền triều đình.
Cũng may Tam ty là người nhà, nếu không thật sự không có cách nào để mà tấu tiêu sổ sách với mấy khoản nợ dai dẳng từ xưa nữa."
Triệu Bạch Ngư nảy lòng nghi ngờ, chẳng qua y không biểu hiện ra toàn bộ, chỉ đứng yên tại chỗ, nhìn đám sai vặt không biết từ đâu đến cứ ôm hộp quà ra ra vào vào, nguyên cả quãng đường từ đó đến dãy nhà sau chỉ thấy bọn họ xếp thành một hàng dài, không khỏi tò mò hỏi: "Mấy người này là đến dóng thuế à?"
Tiểu lại: "Đến tặng quà đấy."
Triệu Bạch Ngư ho một cái, khiêm tốn hỏi: "Sao lại tặng quà? Chẳng lẽ trốn thuế?"
Tiểu lại phản ứng mạnh mẽ: "Cái này nói thì mất vui! Hôm nay ngài cưỡi ngựa nhậm chức, vừa đến Nha môn mới, khó tránh khỏi việc xem không hiểu một vài lề thói cũ không thể bỏ.
Chờ sau này quen rồi, tự dưng có thể hiểu thôi."
Nói xong, gã vùi đầu đi về phía trước, nhỏ giọng lẩm bẩm: "Đáng tiếc chỉ quản thủy vận, không quá béo bở, đại quan ngũ phẩm còn chẳng bằng một kẻ chẳng có phẩm cấp gì như ta."
Triệu Bạch Ngư: "Ngươi nói gì?"
Tiểu lại: "Tiểu nhân chúc mừng đại nhân lên chức, thăng tiến đều đặn, một bước lên mây."
Triệu Bạch Ngư cười một tiếng, đi theo tiểu lại đến dãy nhà sau, dãy nhà gồm một chủ phòng và hai sương phòng, cửa sổ cũ kỹ, mạng nhện đóng đầy trên mái hiên, thềm đá cũng sứt mẻ đủ chỗ, bên trái sân có một cái lu nước lớn trồng hoa súng đã khô héo.
Tiểu lại chỉ vào hành lang nối liền sương phòng bên trái và chủ phòng rồi nói: "Ở đó có một cánh cửa nhỏ, nếu như đại nhân cảm thấy đoạn đường từ ngoài cửa đến dãy nhà sau quá dài, thì có thể trực tiếp đi vào bằng cửa sau, đợi một lát nữa sẽ cho người đưa chìa khóa đến cho ngài."
Đẩy cửa chủ phòng ra, giữa đại sảnh là bàn bát tiên và hai chiếc ghế thái sư, đi sâu vào phía trong bên trái chính là nơi cất giữ phần lớn hồ sơ sổ sách, bên còn lại chính là nơi làm việc, nơi trong cùng tựa vào tường có một bàn đọc sách bằng gỗ lim, chính là chỗ để Triệu Bạch Ngư xử lí công vụ.
Bên trong lác đác vài ba người đang gảy bàn tính, xem sổ sách, tiểu lại vừa vào đã cao giọng nói: "Thuế vụ sứ đại nhân mới nhậm chức đến rồi, chư vị mau ra ngoài nhận mặt, nghe đại nhân dạy bảo đi!"
Tiếng nói vừa dứt, liền nghe bên trong vọng ra tiếng động khá lớn, không lâu sau thì có năm người luống cuống tay chân đứng ngay đại sảnh, thận trọng nhìn Triệu Bạch Ngư.
Triệu Bạch Ngư bình tĩnh quan sát năm người, có hai người chừng ba lăm, ba sáu tuổi, một người để râu dê, người thì râu cá trê, ba người đàn ông còn lại đều đương độ trung niên, bọn họ đều mặc trang phục nha dịch của Thương thuế vụ ti theo quy định thông thường.
"Hạ quan / tiểu nhân gặp qua Triệu đại nhân."
Năm người đồng thanh chắp tay hành lễ.
Tiểu lại xoay người bắt giọng: "Đại nhân, tôi còn có nhiệm vu khác, xin được cáo lui trước."
"Đi đi."
Triệu Bạch Ngư mặc công phục màu xanh đậm, mắt mày thanh tú, chờ tiểu lại đi rồi bèn khẽ cười rồi nói: "Làm quen một chút nhé, ta là Triệu Bạch Ngư, cấp trên mới nhậm chức của các ngươi, trước đây chủ yếu làm công việc tố tụng hình sự, đây là lần đầu quản lý thuế vụ, có chỗ không quen mong chư vị thông cảm giúp cho."
Lời này vô cùng khách sáo, cũng có tiểu quan tiểu lại chưa từng được tôn trọng thế này, năm người đều vô cùng sợ hãi, tuy vậy trong lòng cũng dâng lên cảm giác thỏa mãn khi được người khác coi trọng.
Người đàn ông râu dê nói: "Hạ quan là Đô giám, thượng sai cứ gọi Lưu đô giám là được."
Người râu cá trê là Mã ty lại, ba người kia đều là Công sứ, không có phẩm cấp, vậy nên không thể coi là quan triều.
Triệu Bạch Ngư: "Vì sao không thấy Phó sứ và những người khác? Họ đã ra bến tàu thu thuế rồi à?"
Mấy người Lưu đô giám trố mắt nhìn nhau, khá là không bằng lòng nhắc đến những người khác, chỉ mập mờ đáp: "Đã đi giải quyết công vụ rồi."
Bất kỳ Nha môn nào cũng đều có quan hệ phức tạp, khó tránh khỏi phát sinh lục đục, đây là chuyện bình thường, Triệu Bạch Ngư liền nhảy sang chủ đề khác, hỏi thăm công việc thường ngày.
Lưu đô giám: "Nha môn chúng ta vẫn còn nhàn hạ, chỉ việc đến cửa khẩu đường sông kiểm tra thuyền buôn đi qua hoặc chặn giữ thương nhân, thu tiền thuế của bọn họ là được."
"Nhàn hạ?" Triệu Bạch Ngư hoài nghi: "Bốn kênh lớn của Kinh Đô hội tụ thuyền buông từ nam chí bắc, nối liền Lưỡng Giang và Thiểm Tây, Kinh Đông, Hoài Nam, nối gót nhau vào phủ Kinh Đô, thông ra các nơi ngoài tỉnh, mỗi ngày tàu thuyền vận chuyển ra vào không dưới trăm chiếc.
Bổn quan nhớ chỉ riêng năm trước thôi, số thuyền vận chuyển được chế tạo đã lên đến hơn một nghìn hai trăm chiếc.
tính ra, thủy vận hẳn phải là Nha môn bận rộn nhất chứ, sao hãy còn nhạn hạ cho được?"
Mấy người nọ mặt lộ vẻ lúng túng khó xử.
Triệu Bạch Ngư: "Cứ nói đừng ngại."
Lưu đô giám: "Bọn ta địa vị thấp kém nên lời nói không có sức nặng, lại vì bảo toàn thân mình, chỉ có thể nghe lệnh làm việc, hy vọng đại nhân đừng trách phạt."
Triệu Bạch Ngư: "Tiểu quan tiểu lại, thân bất do kỷ.
Bổn quan hiểu, sẽ không trách tội các ngươi."
Lưu đô giám nhìn quanh quất, chắc chắn không có người khác nữa mới nói với y: "Đại nhân nên biết, thời gian thành lập Đô thương thuế vụ chưa được lâu, nhìn như độc lập nhưng thật ra phải chịu sự cai quản của Tam ty.
Trước đây bộ Hộ là nơi quản lý thủy vận, năm năm trước mới phân chia thành Nha môn của chúng ta, mặc dù phụ trách thủy vận trong phủ, nhưng đây đã ăn sâu vào gốc rễ bộ Hộ, tàu thuyền vận chuyển ra vào kinh chỉ cần thông báo với bộ Hộ một tiếng là đã được tự do đi lại qua cửa khẩu rồi."
Triệu Bạch Ngư cau mày, ngồi lên ghế Thái sư sau lưng, ra hiệu cho Lưu đô giám ngồi xuống cùng: "Nói từ từ thôi...!Sao bộ Hộ lại vượt quyền quản đến thủy vận của Thuế vụ ty? Cho dù thế lực của hắn có sâu đến đâu, thì cũng không có quyền quyết định cho tàu thuyền vận chuyện ra vào."
"Thì vốn là vậy." Lưu đô giám cũng khổ sở: "Nhưng đại nhân có biết chúng ta lấy tiền thuế thu từ thuyền buôn như thế nào hay không? Đó là ngăn chặn tàu thuyền ở đầu cầu, cửa cống, bến đò hoặc bến tàu đường sông, thu thuế thông qua việc kiểm tra hàng hóa, nhưng chỗ chúng ta lại thiếu nhân viên, chỉ có thể xây dựng le que vài cửa khẩu, dù có chọn ngẫu nhiên một cửa nào, hoặc là đặt cửa khẩu ở đoạn cầu mà tàu thuyền qua lại, cũng không thể trông coi ở đó một ngày mười hai tiếng, bởi vì lúc nào cũng có thuyền buôn nhân lúc không có người lén lút ra vào phủ Kinh Đô.
Thậm chí có thuyền tăng tốc lọt qua ải kiểm tra khi bọn ta đi thu thuế, thuyền lướt qua nước mất dấu vết, vừa không đuổi kịp, lại không có cách nào truy ra, cũng chỉ đành phải ở đầu bờ ngắm thuyền than thở thôi!"
Triệu Bạch Ngư: "Năm năm qua đều như vậy sao?"
Lưu đô giám gật đầu.
Triệu Bạch Ngư: "Nếu vậy thì cũng tương đương với trốn thuế rồi...!Có liên quan gì với bộ Hộ?"
Lưu đô giám: "Tàu thuyền vận chuyển muốn qua lại cần dâng sáu thành thuế cho bộ Hộ là đã có thể tự do ra vào phủ Kinh Đô, tự nhiên sẽ có người mật báo tin tức cho bọn họ biết, giúp cho họ tránh khỏi cửa khẩu thủy vận mà chúng tôi thiết lập.
Nếu như là chủ thuyền có lòng tham thì nhất quyết không nộp sáu thành thuế, sau đó sẽ bị người của bộ Hộ theo dõi sát sao, mượn tay Thuế vụ ty chỉnh cho chủ thuyền ngoan ngoãn dâng bạc."
Tự nhiên sẽ có người mật báo tin tức, người là ai Triệu Bạch Ngư đại khái suy đoán được.
Y chỉ bật cười thành tiếng: "Quan thương cấu kết mà."
Lưu đô giám căng thẳng: "Suỵt! Đại nhân, nói chuyện cẩn thận, tai vách mạch rừng.
Thuế vụ sứ lúc đầu, chính là Đạc chi sứ Đỗ đại nhân, vốn cũng có lòng muốn chấn chỉnh, nhưng chẳng làm gì được vì bộ Hộ thế lớn, Đỗ đại nhân lại là đại thần trong triều có trăm công nghìn việc, quả thực là có lòng không có sức."
Triệu Bạch Ngư dường như còn khúc mắc: "Nếu muốn chỉnh đốn việc thu thuế thủy vận trong phủ thì không khó, ngại thiếu nhân viên thì cứ thuê thêm vài người, Đỗ đại nhân là Tam ty sứ, còn lo âu chuyện tiêu tiền hay sao? Chỉ khó ở chỗ có người mật báo tin tức, cho tàu vận chuyển nghe ngóng rồi chuồn...!Những cũng không phải không có cách trị."
Lưu đô giám ngạc nhiên: "Có cách gì?"
Triệu Bạch Ngư vừa định nói, chợt thấy bên ngoài cửa có một cái bóng đứng sừng sững bất động, càng hiểu ý cười một tiếng, không đáp mà hỏi ngược lại: "Như đã nói, thuế tàu thuyền vận chuyển cũng do bộ Hộ kiểm.
vậy thì mỗi quý các ngươi lấy thuế ở đâu ra?"
Lưu đô giám bất đắc dĩ nói: "Bộ Hộ không đuổi tận giết tuyệt, bọn họ sẽ bỏ qua cho thuyền đánh cá của dân."
Triệu Bạch Ngư: "Nốc no một bụng cá thịt rồi nên rỉ chút cháo loãng từ kẽ ngón tay để bố thí à."
Lưu đô giám: "Ai nói không phải sao?"
"Hiểu rồi.
Trong Nha môn còn bao nhiêu sổ sách cũ chờ xử lý?"
Lưu đô giám chỉ về phía bàn làm việc của Triệu Bạch Ngư: "Hồ sơ và sổ sách cần ngài xem để để trên bàn ngài đấy."
Triệu Bạch Ngư đến trước bàn gỗ lim, tiện tay cầm một quyển sổ lên lật xem, chẳng được bao lâu đã ném xuống lại: "Đúng là Nha môn nhàn hạ, bổn quan đã đoán trúng rồi."
Vừa dứt lời liền vươn tay ngáp một cái, sau đó cuộn tay vào áo quay đầu ra ngoài.
Lưu đô giám ngạc nhiên: "Đại nhân, ngài đi sao?".
========== Truyện vừa hoàn thành ==========
1.
Mùa Hè Mang Tên Em
2.
Trong Trướng Lê Nga
3.
Thiên Di - Trang Rose
4.
Em Là Mật Ngọt Của Anh
=====================================
"À đúng rồi, đống sổ sách đó giao cho ngươi, các ngươi xử lý đi.
Ta vừa nhìn thấy đống tiền bạc chất chồng, thu thuế gì đó là đã nhức đầu rồi, dù sao thì trước khi bổn quan đến đây các ngươi cũng đã xử lí đâu ra đấy được mà, sau này muốn làm thế nào thì cứ làm thế ấy thôi."
"..."
Lưu đô giám đã ở trong Nha môn đủ lâu, gặp qua đủ loại cấp trên, loại ra vẻ ta đây như Triệu đại nhân mới tới đây cũng nằm trong dự đoán của ông, sẽ không có một ai dũng cảm không sợ gì xắn tay áo ra sân sau khi đã hiểu được căn bệnh khó chữa" phức tạp hỗn loạn của Nha môn thủy vận ở Thuế vụ ty này.
Chẳng qua trước đây nghe ngóng được vị cấp trên mới nhậm chức này chính là thanh thiên lão gia cương trực công chính, thực tế thì ngược lại, Lưu đô giám khó tránh khỏi có hơi thất vọng.
"Hạ quan đã biết."
Triệu Bach Ngư đi đến cửa, bỗng nhiên quay đầu hỏi: "Ở chỗ này của các ngươi sẽ không có thượng sai đến kiểm tra đột ngột chứ?"
Lưu đô giám: "Đại nhân nói đùa, ngài chính là thượng sai, lấy đâu ra người kiểm tra đột ngột nữa?"
Triệu Bạch Ngư cười, "Vậy thì được.
Thế là ta tới đúng chỗ rồi, một Nha môn nhàn ơi là nhàn."
Nói xong liền bước ra cửa sau, bốn năm ngày liền cũng không đến điểm mão.
***
"Năm ngày không đến Thuế vụ ty điểm mão?" Phó sứ thuế vụ thủy vận hỏi lại lần nữa: "Ngươi chắc chứ?"
Tiểu lại ngày đó dẫn đường cho Triệu Bạch Ngư gật đầu khẳng định: "Tiểu nhân thề, câu nào cũng là thật, không có nói láo một chữ! Vị thượng sai này của bọn ta, trừ ngày đầu tự mình đến điểm mão, sau đó chẳng thèm xuất hiện nữa, chỉ gọi một thằng sai vặt đến điểm mão thay.
Sổ sách trong Nha môn thì không xem một quyển nào, không màng công chuyện cứ như là đang cưỡi ngựa xem hoa vậy."
"Hừm...!Không được bình thường." Phó sứ thuế vụ thủy vận không đoán được đường đi nước bước của Triệu Bạch Ngư, trong lòng như có con chuột chạy tới chạy lui, vô cùng khó chịu.
Tiểu lại: "Đại nhân, tội gì ngài phải phiền lòng? Cấp trên ngu ngốc hồ đồ, không phải là chuyện tốt đối với chúng ta hay sao? Nếu như hắn cứ như vậy cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ, thì đến lượt chúng ta ca tụng công đức rồi! Đây chính là trời thương chúng ta, muốn ta kiếm được bộn tiền đấy!"
"Ngươi thì biết các gì?" Phó sứ thuế vụ thủy vận vỗ đầu rầu rỉ: "Triệu Bạch Ngư không đơn giản, Ngũ hoàng tử bên kia đã dặn đi dặn lại rồi, bảo chúng ta phải chú ý y cho cẩn thận, cần đề phòng y, tuyệt đối không thể xem thường.
Nếu như y đần độn chẳng biết gì, Ngũ hoàng tử có thể thận trọng thành như thế sao? Còn bảo chúng ta bây giờ nên thu liễm một chút, đến cả tàu thuyền vận chuyển lui tới cũng bảo ngừng, trước đây nào có bao giờ ra chỉ ý như vậy? Ấy là dù cho Đạc chi sứ có đích thân đến, Ngũ hoàng tử cũng chưa từng kêu tàu thuyền neo đậu!"
Tiểu lại: "Thần kỳ vậy sao?" Trong đầu gã đầy sương: "Ta thấy thượng sai mới nhậm chức nhã nhặn lắm, không quá cáu kỉnh, ngày đó hắn đến giao nhận việc chỉ hỏi vài tình huống, liên tục cảm thán đúng là một Nha môn nhàn hạ, nói chuyện như đúng rồi, rõ ràng là không được như ý...!Đã vậy mấy ngày liên tiếp còn không đến điểm mão, biếng nhác đến mức này rồi thì có thể làm quan tốt hay sao?"
Phó sứ thuế vụ thủy vận chỉ hận rèn sắt không thành thép: "Ngươi không biết đại án Hoài Nam sao? Chưa từng đến quán rượu nghe kể chuyện Triệu thanh thiên à?"
Tiểu lại ngượng ngùng: "Ta, ta không có tiền đến quán rượu."
Phó sứ thuế vụ thủy vận trừng gã: "Bỏ đi! Thằng nhóc nhà ngươi cả ngày chỉ biết đến sòng bạc tiêu tiền thôi chứ gì!"
Tiểu lại cười lúng túng, không biết xấu hổ thừa nhận.
"Vậy...!Còn phải theo dõi vị thượng sai này của chúng ta sao ạ?"
"Người cũng chả tới, theo gì mà theo? Ngươi định tìm y ở đâu hả?"
"Thế, thế làm sao bây giờ? Thương nhân vào phủ đều đang thúc giục, không thể trì hoãn thêm nữa.
Cấm vận một ngày thì ít tiền ít đi một ngày, bạc trắng lóa chảy vào bốn kênh, tiểu nhân thấy nhức nhối lắm."
"Ta thì không đau lòng à?" Phó sứ thuế vụ thủy vận cũng cảm thấy kì lạ, hoàn toàn không đoán được