Ba ngày nghỉ Tết ở nhà Sơn nhanh chóng trôi qua, Kiệt và Sơn lên đường rời khỏi huyện An Trạch, trở về doanh trại để trả phép, quay trở lại những tháng ngày tập luyện vất vả trong quân đội.
Chuyện mẹ của Sơn bị ung thư trực tràng, Kiệt vẫn luôn giấu kín với cậu ta, có những lúc cậu không thể kìm nén được bí mật mà muốn nói cho Sơn biết, nhưng cuối cùng vẫn giữ được yên lặng. Mẹ Sơn biết chuyện con trai bà muốn trở thành bộ đội đặc công, cả Kiệt và bà đều hi vọng Sơn có thể đạt được ước nguyện của mình, vậy nên nếu nói ra bệnh tình của mẹ Sơn, e rằng Sơn sẽ vò suy sụp mà bỏ lỡ cơ hội đạt được ước vọng.
Mẹ Sơn đã dặn dò Kiệt, khi nào tới đúng thời điểm, tự khắc Sơn sẽ biết được bí mật này. Còn bây giờ hai người giấu cậu ta được ngày nào thì hay ngày đó, cứ tiếp tục sống mà xem như chưa từng có chuyện gì xảy ra.
Lại một thời gian nữa trôi qua, các chiến sĩ quay trở lại với nhịp sống của mình, chẳng mấy chốc mọi thứ đã bước vào tháng Ba.
Khoảng thời gian này hai năm trước, lứa chiến sĩ của Kiệt và Sơn lên đường nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ quân sự linh thiêng đối với Tổ quốc. Giờ đây những người lính đã sắp hết hạn nghĩa vụ quân sự, mỗi người đều có ba lựa chọn, hoặc là xuất ngũ về với gia đình, hoặc là học lên sĩ quan công tác ở binh chủng khác, hoặc là trở thành quân nhân chuyên nghiệp, tiếp tục phục vụ lâu dài trong quân đội. Nhưng cho dù họ có quyết định như thế nào, điều chắc chắn mà họ biết được là sau tháng Ba mỗi người sẽ đi một phương, chẳng thể nào tụ họp đông đủ vui vẻ như quãng thời gian còn thực hiện nghĩa vụ quân sự nữa.
Hai năm trôi qua tưởng dài mà nhanh như một cái chớp mắt, kỉ niệm buồn vui cùng tuổi trẻ của các chiến sĩ đều để lại nơi quân doanh này, nơi này đã tôi luyện những người lính trở nên trưởng thành và chững chạc, khác hẳn với con người họ hai năm trước đây. Những người chiến sĩ vừa suy tính cho tương lai của mình lại vừa nhớ lại quãng thời gian đã qua, nhất thời luôn cảm thấy có chút hoài niệm.
***
Doanh trại quân đội Nhân dân Việt Nam, ngoại ô thành phố Nam Giang, tháng 3 năm 2021.
Trước khi hết thời hạn nghĩa vụ quân sự, các chiến sĩ phải trải qua một kỳ huấn luyện kéo dài một tuần ở trường bắn Củ Chi ở ngoại ô thành phố Hồ Chí Minh, cách doanh trại nơi Kiệt và Sơn đóng quân hơn sáu mươi cây số. Từ buổi tối hôm trước các chiến sĩ đã chuẩn bị đầy đủ hành lí của mình, đến sáng hôm sau thì lên đường, đi bộ hành quân một quãng đường dài sáu mươi cây số tới trường bắn Củ Chi kia.
Quãng thời gian ở trong quân đội, các chiến sĩ thường xuyên phải tham gia với cuộc hành quân đường dài thế này, những chuyến đi thế này cũng chẳng còn mấy xa lạ với mọi người. Khi vừa khởi hành, mọi người đi thành hàng, vừa đi vừa nói chuyện rôm rả để lên dây cót tinh thần, chặng đường tiếp theo thì mọi người hạn chế nói chuyện, tập trung toàn bộ sức lực để di chuyển, đến giữa trưa toàn đại đội đã đi được một nửa chặng đường hành quân, đi xuyên qua trung tâm thành phố Nam Giang đến ngoại ô phía bên kia của thành phố, lúc này đại đội trưởng đưa ra chỉ thị cho toàn quân dừng tại chỗ nghỉ ngơi ăn uống, lấy sức để buổi chiều tiếp tục lên đường.
Sau khi xếp hàng điểm danh quân số, mỗi chiến sĩ được nhận một phần ăn dã chiến, mọi người tự tìm chỗ ngồi, nương nhờ bóng mát của rừng cây cao su bên đường, tụm năm tụm ba ăn uống nói chuyện. Một vài chiến sĩ thì bỏ tiền mua nước giải khát hoặc đồ ăn vạt ở các hàng quán gần đó. Sự xuất hiện của bộ đội khiến không khí nơi đây trở nên náo nhiệt, tiếng cười nói rộn rã cả một cánh rừng cao su, xua tan đi cái mệt mỏi của mọi người sau một buổi sáng hành quân.
Kiệt và Sơn nhận phần ăn dã chiến của mình, lấy một ít nước sạch để hòa với bột hâm nóng túi thức ăn, rồi cầm phần ăn tìm chỗ vừa mát vừa thoải mái để dùng bữa. Đang loay hoay tìm chỗ ngồi, chợt hai người nhận thấy Đoàn ngồi cách đó không xa đang vẫy gọi hai người, Kiệt và Sơn liền cầm phần ăn của mình tới đó ngồi cùng Đoàn.
- Đi cả buổi sáng mệt thật đấy. - Kiệt than thở ngồi xuống, bàn chân cậu bị tê suốt từ lúc rời khỏi thành phố Nam Giang, khi vừa được ngồi xuống nghỉ ngơi liền cảm thấy thoải mái thư giãn. - Chân mất hết cảm giác luôn rồi.
- Chịu khó xíu đi. - Đoàn nói. - Đây là lần cuối cùng tôi với hai đồng chí cùng hành quân với nhau rồi đấy. Sau này mỗi người một phương, muốn đi chung với nhau cũng khó lắm.
- Sắp hết thời hạn nghĩa vụ quân sự rồi. - Sơn nuối tiếc nói. - Nhanh thật đấy, mới đó đã hai năm rồi.
- Đồng chí đã quyết định được mình sẽ đi đâu chưa ? - Kiệt tò mò hỏi, kể từ sau lần hội thao, Kiệt và Sơn ít khi gặp Đoàn, cũng ít nói chuyện với nhau hơn trước, Đoàn thì đã biết hai người muốn trở thành bộ đội đặc công, nhưng Kiệt vẫn chẳng biết được con đường tương lai mà Đoàn đã chọn.
- Tôi sẽ xuất ngũ. - Đoàn nói. - Tôi về cưới vợ, rồi quản lí nhà hàng của gia đình tôi vậy. Nghe nói nhà hàng của gia đình tôi sắp mở thêm chi nhánh ở khu đô thị Nam Giang Pearl Center, ba mẹ kêu tôi về quản lí cái nhà hàng bên đó. Sau này có dịp hai người nhất định phải đến ủng hộ tôi đấy.
- Chắc chắn rồi. - Sơn cười nói. - Ở khu Nam Giang Pearl Center chứ gì ? Tụi tôi biết chỗ đó rồi, hồi Tết tôi với Kiệt về thăm mẹ có đi ngang qua chỗ đó, thấy hiện đại mà sạch sẽ lắm, nhà anh mở chi nhánh chỗ đó là hợp phong thủy đấy, sau này chắc chắn sẽ đắt khách lắm.
- Thế nhé, để khi nào tôi xuất ngũ về coi địa chỉ rồi nhắn tin gửi qua cho hai người. - Đoàn nói. - Thôi hai đồng chí ăn nhanh đi kẻo đồ ăn nguội.
Cả ba người im lặng, nguyên tắc của quân đội là không được nói chuyện trong lúc đang ăn nên chẳng ai nói gì, chỉ lặng lẽ ăn uống. Kiệt vừa ăn vừa nghĩ đến dự định tương lai trở thành bộ đội đặc công của mình, trước mắt cả cậu và Sơn đều đã được cấp trên đề cử vào binh chủng đặc công, dự kiến sau đợt tập huấn này thì hai người sẽ chia tay đơn vị cũ, di chuyển tới doanh trại của một đơn vị đặc công đóng quân trong nội ô thành phố Nam Giang.
Dù Kiệt và Sơn đã được giới thiệu vào binh chủng đặc công, nhưng để thông qua kì thi sát hạch của binh chủng này lại là chuyện khác. Kiệt chợt nhớ rằng Đoàn đã từng được đề cử vào binh chủng đặc công, ít nhiều cũng có kinh nghiệm về việc thi sát hạch. Sắp tới hai người khó có thể gặp nhau, lần hành quân này có thể là lần cuối cậu nói chuyện với Đoàn, nhất định phải tranh thủ khoảng thời gian nghỉ ngơi này để Kiệt hỏi thăm đôi điều về quá trình thi tuyển vào bộ đội đặc công.
- Đồng chí có gì muốn hỏi tôi à ? - Đoàn ăn cơm xong, ngẩng đầu nhìn Kiệt, dường như đoán được tâm tư của cậu bèn hỏi.
- Đồng chí kể chuyện thi sát hạch vào đặc công của đồng chí đi. - Kiệt vào đề luôn.
- Gấp gáp thế. - Đoàn ngả người nằm lên bãi cỏ, suy tư nói. - Tôi ăn xong thấy hơi khát nước, sợ không nói được nhiều quá.
Kiệt và Sơn đều hiểu ý của Đoàn, Kiệt móc từ trong ba lô ra một cái ví, rút một ít tiền đưa cho Sơn. Sơn nhận lấy tiền, nhanh chóng chạy đến một quán nước ven đường cách đó không xa, rất nhanh đã mang về ba chai Coca ướp lạnh sẵn, chia cho mỗi người một chai. Cả ba người cùng uống nước, Kiệt một hơi tu hết nửa chai, cái mát lạnh tỏa ra đánh bay cái nóng gay gắt của buổi ban trưa, cảm thấy tinh thần có chút phấn chấn hẳn lên.
- Đồng chí muốn tôi kể chuyện gì ? - Đoàn sảng khoái hỏi.
- Đồng chí có kinh nghiệm gì không ? - Kiệt nói. - Kiểu như năm ngoái nội dung thi là cái gì, rồi bí quyết để qua được mấy cái nội dung thi nữa, đồng chí biết những gì thì kể hết cho tôi đi.
- Nội dung thi mỗi năm mỗi khác thì phải, tôi cũng không rõ nữa. - Đoàn nói. - Mà bất kỳ lúc nào họ cũng có thể tổ chức sát hạch, trước tiên là kiểm tra khả năng ứng phó của tân binh trước, rồi mới dần dần đào thải bớt. Hồi đó chúng tôi tới doanh trại của bộ đội đặc công, tổng cộng có hơn một trăm người, ban đầu thì tập trung sắp xếp chỗ ở như bình thường, còn phân chia đơn vị như thể tụi tôi sẽ là đồng đội với nhau vậy. Đến buổi trưa được chiêu đãi đủ mọi món ngon vật lạ, còn được uống rượu bia nữa, đối với bộ đội lâu ngày phải sống theo quy củ thì việc này cứ như là lạc vào chốn bồng tiên ấy, ông nào cũng nốc quá trời rượu bia, thiếu thì đội bếp núc lại mang ra thêm, uống đến say mèm mới thôi.
Nói rồi Đoàn tạm dừng uống một ngụm nước, còn Kiệt và Sơn thì yên lặng nhìn người đối diện, bởi cả hai đều biết rằng bây giờ Đoàn mới bắt đầu đi vào trọng tâm câu chuyện.
- Bây giờ mới là chuyện vui này. - Đoàn xoa tay, tỏ vẻ hưng phấn khi nhắc lại chuyện cũ. - Lúc toàn bộ tân binh đang say mèm nằm lăn lóc bừa bãi khắp phòng ăn, tự nhiên tiếng còi báo động vang lên, mấy ông lính cũ hốt hoảng lao vào hét lớn "Địch tấn công doanh trại rồi ! Đề nghị các đồng chí tập hợp chuẩn bị chiến đấu !". Lúc đó tụi tôi còn đang say mèm, nghe vậy thì ngớ người không hiểu, rõ ràng là đất nước đang hòa bình, ai tấn công giờ này ? Nhưng rồi lát hồi tự nhiên nghe thấy tiếng súng đạn, tiếng nổ vang lên, ngó mắt ra ngoài thì thấy có mấy cột khói lớn bốc ra từ mé ngoài doanh trại, lại thấy có mấy ông lính cũ chạy tới kho quân dụng nhận súng, tác phong nghiêm túc như thể sắp chiến đấu thật vậy. Thế là lính mới tụi tôi nghĩ rằng lúc đó địch tấn công thật, nháo nhào tập hợp hàng ngũ, chuẩn bị vũ trang chiến đấu, ai cũng sợ mà rượu vào người rồi thì máu liều cũng nhiều hơn máu não, nghe địch đánh mình thì mình cũng đi chiến đấu thôi. Hai đồng chí tưởng tượng hôm đó trời nắng chang chang, mọi người lại uống rượu vào người rồi, lúc chuẩn bị chiến đấu thì nhức đầu kinh khủng, nhưng cũng phải cắn răng chịu đựng thôi. Lúc mới vào chiến đấu thì nhận ra mọi người đều đến từ những đội ngũ khác nhau, mới chỉ sắp xếp đơn vị trong một buổi sáng, còn chưa nhớ mặt nhau, nói gì đến phối hợp chiến đấu ! Lát hồi nghe tiếng nổ vang lên là đội hình tan tác cả, mạnh ai người nấy cầm súng tản ra chiến đấu, đối phương lúc đó mặc áo đen, cứ thấy ai mặc áo đen thì nổ súng bắn thôi, mà toàn