Kiệt và Sơn đón một chiếc xe buýt đô thị gần nghĩa trang thành phố, bởi vì bộ quân phục trên người mà hai người nhanh chóng trở thành tâm điểm của cả xe. Kiệt lại ngồi cạnh cửa sổ, nhìn ra ngoài, theo dõi cảnh quang hai bên đường. Chiếc xe đi vào khu trung tâm thành phố, băng ngang qua khu CBD của thành phố Nam Giang, rồi đi thẳng về phía bắc.
Thành phố Nam Giang là một đô thị mới nổi của vùng Đông Nam Bộ, trong thời gian gần đây có nhiều tập đoàn hoặc công ty đầu tư vào nơi này, vì thế nền kinh tế thành phố ngày càng phát triển, các dự án hạ tầng ngày càng mọc lên để phục vụ cho nhu cầu của nền kinh tế. Ngoài khu đô thị Nam Giang Pearl Center, thành phố còn có nhiều công trình nhà cao tầng mọc lên, khu CBD của thành phố là một tổ hợp các tòa nhà cao tầng sang trọng hiện đại, đường sá sầm uất náo nhiệt, vẻ ngoài chẳng khác gì khu CBD của thành phố Hồ Chí Minh.
Ngày trước Kiệt sống ở phía đông của khu CBD thành phố Nam Giang, ngày đó kinh tế chưa phát triển, thành phố không có nhiều nhà cao tầng như vậy. Mấy năm đã qua, nhìn thấy khung cảnh thành phố hoa lệ hiện ra trước mắt, Kiệt cứ ngỡ đã trải qua mấy đời vậy.
Chiếc xe rời khỏi khu CBD của thành phố Nam Giang, một mạch hướng về phía ngoại ô, khi đến địa phận huyện An Trạch thì Kiệt và Sơn xuống xe, đi bộ về nhà mẹ Sơn.
Huyện An Trạch là huyện có nền kinh tế chậm phát triển nhất toàn tỉnh Nam Giang, trái ngược với hình ảnh thành phố Nam Giang kiều diễm với các tòa nhà cao tầng đồ sộ hiện đại ở phía nam, huyện An Trạch chủ yếu là những cánh đồng bát ngát xen kẽ với những cánh rừng cao su âm u đến rợn người. Cơ sở hạ tầng ở huyện An Trạch cũng kém phát triển, chỉ có một số con đường lớn được rải nhựa, còn đa phần đều là đường đất khó đi. Kiệt và Sơn phải cuốc bộ từ đường quốc lộ tới nhà mẹ của Sơn, toàn bộ quãng đường dài tám cây số đều là đường đất, may mà hai người đã từng trải qua những chuyến hành quân cực khổ với quãng đường còn dài hơn thế, vậy nên chuyến đi lần này chẳng mấy quá sức đối với họ.
Ở địa phương này dân cư thưa thớt, hàng xóm cách nhau cả cánh rừng là một chuyện bình thường, cũng ít khi có tiếp xúc gì với nhau. Kiệt đi theo Sơn, cả đoạn đường dài chỉ băng qua hai mươi ngôi nhà, đến ngôi nhà thứ hai mươi mốt thì hai người dừng lại, Sơn đứng ngoài cổng lớn tiếng gọi mẹ.
Kiệt nhìn tổng thể nhà của Sơn. Đó là một ngôi nhà nhỏ một tầng, trước nhà là một khoảng sân lớn, bên cạnh là chuồng trại, phía sau lưng là một cánh đồng lớn, cảnh tượng xung quanh hoang vắng, ngôi nhà một mình trơ trọi giữa đồng hoang vô tận, nom chẳng khác gì doanh trại nơi hai người đang đóng quân.
Trong sân có một con chó mực đang nằm lim dim phơi nắng, thấy có người đứng ngoài cổng liền chạy ra, ban đầu còn ngờ nghệch sủa inh ỏi một hồi, lát sau thì yên lặng, ánh mắt con chó nhìn Sơn, cái đuôi vẫy liên tục ra chiều khoái chí, chỉ hận không thể trèo cổng ra ngoài để nhảy vào lòng Sơn.
- Lu ở nhà nhớ tao không Lu ? - Sơn khom người nói với con chó mực kìa. - Hai năm không gặp, nhìn mày mập ra hẳn đấy.
- Mày phải sủa thì nó mới hiểu. - Kiệt khịt mũi nói. - Chứ nói tiếng Việt thì nó không hiểu đâu.
Sơn : "..."
Đột nhiên thấy từ trong nhà có một người phụ nữ bước ra, người kia ban đầu chưa nhận ra ai đứng ngoài cổng, bèn nói lớn :
- Ai ngoài cổng đấy ?
- Mẹ ơi, con Sơn đây ! - Sơn không kìm được xúc động nói lớn. - Con về thăm mẹ đây !
- Con về rồi đấy à ? - Người phụ nữ kia giọng run run, chạy ngay ra cổng, sau khi xác nhận chính là con trai mình thì vội mở cổng ra, không giấu nổi vui vẻ liền nói. - Là con thật đấy à ?
- Vâng, con về thăm mẹ đây. - Sơn nói. - Mẹ, đây là đồng đội của con ở đơn vị tên là Kiệt, năm nay con rủ bạn về thăm mẹ luôn.
- Dạ chào bác. - Kiệt gật đầu chào mẹ của Sơn, quan sát một hồi người phụ nữ trước mắt. Mẹ của Sơn tầm tuổi mẹ Kiệt hồi còn sống, người gầy mà cao, chân tay có phần chai sạn, da ngăm đã có nhiều nếp nhăn, có lẽ đối phương là một người làm nông nghiệp, cực khổ theo thời gian dần hiện rõ qua ngoại hình của bà.
- Chào cháu. - Mẹ của Sơn niềm nở nói. - Hai đứa vào đi, đừng có đứng bên ngoài nữa. Chắc hai đứa đi đường xa mệt lắm phải không, để bác nấu gì đó ngon cho hai đứa ăn.
- Dạ không cần đâu bác. - Kiệt lịch sự trả lời, rồi cùng Sơn bước vào nhà.
Con chó mực lâu ngày không gặp Sơn, nay thấy chủ về lại quấn quít không nguôi. Đồng thời nó cũng tinh ý nhận ra người lạ trong nhà, liên tục đánh hơi chân Kiệt, cố đánh giá con người cậu, khi xác nhận cậu không có nguy hiểm gì thì mới bớt đề phòng một chút với Kiệt.
- Con chó này nhà tao mua về hồi ba tao còn sống đấy. - Sơn nói. - Giờ nó được ba tuổi rồi, công nhận con chó này lớn nhanh thật đấy.
- Ừ, chó ngoan sẽ được thưởng, chó hư để làm thịt. - Kiệt nói, lấy ra một cây xúc xích trong túi, ném cho con chó mực. - Con Lu biết trông nhà, thấy có khách là sủa, ngoan lắm, thưởng cho mày một cây xúc xích.
- Chủ nào tớ nấy mà. - Sơn hất hàm tỏ vẻ kiêu ngạo.
- Điêu, tao thấy con chó này còn giỏi hơn mày, con Lu biết sủa biết trông nhà, mày có làm được giống nó không ? - Kiệt khinh bỉ nhìn Sơn.
Sơn : "..."
Sơn trong lòng tràn ngập uất hận, cảm thấy hối hận vì đã rủ Kiệt về nhà mình.
Sơn dẫn Kiệt thắp nhang hương cho ba của Sơn, rồi sắp xếp chỗ ngủ nghỉ cho cả hai người. Nhà của Sơn nhỏ, chỉ có hai phòng ngủ, không có đồ đạc nào đáng giá, so ra thì thua hẳn nhà của Kiệt ở nội ô thành phố Nam Giang, nhưng lại ấm cúng hơn ngôi nhà đó nhiều. Ở đây cũng có chăn ấm nệm thơm, thoải mái hơn hẳn giường ngủ của Kiệt ở kí túc xá trong quân đội.
Sau khi dọn dẹp quét dọn lại một lượt chỗ ngủ của mình, Sơn nói muốn đi thăm hàng xóm một chút, trong nhà chỉ còn Kiệt và mẹ của Sơn. Kiệt mượn của Sơn một bộ quần lửng áo thun, nằm trên giường nghịch chiếc smartphone của mình một hồi, chợt nghe có tiếng lục đục dưới bếp, bèn nảy sinh tò mò, đi xuống bên dưới, thấy mẹ của Sơn đang thoăn thoắt băm thịt, hoàn toàn nhập tâm không để ý đến sự xuất hiện của cậu.
Nhìn mẹ Sơn đang làm bếp, Kiệt lại nhớ đến mẹ cậu hồi còn sống, khi hai người ở nhà, mẹ cậu thường nấu những bữa cơm ngon cho cậu ăn. Nhớ lại hình ảnh người mẹ khi ấy, trong lòng Kiệt có chút bồi hồi, nhận ra rằng đã rất lâu rồi mình không còn được ăn những bữa cơm mẹ nấu nữa.
Dáng vẻ tần tảo của mẹ Sơn khi làm cơm nhìn sơ qua rất giống với mẹ của Kiệt ngày đó, trong lòng Kiệt có chút dao động, người phụ nữ trước mắt dù cậu chỉ mới gặp chưa đầy một buổi sáng nhưng lại khiến cậu có cảm giác thân thuộc như người một nhà vậy.
Mẹ của Sơn đã nhận ra sự hiện diện của Kiệt, bà dừng băm thịt, nhìn cậu mỉm cười hỏi :
- Kiếm bác à cháu ? Có gì không cháu ?
- Ơ dạ không. - Kiệt bừng tỉnh khỏi suy nghĩ, giật mình nói. - Bác có gì làm không để cháu phụ với, chứ ngồi không một mình chán lắm bác ạ.
- Cháu cứ ở trên nhà đợi thằng Sơn về rồi mọi người cùng ăn cơm luôn. - Mẹ của Sơn hiền hậu nói. - Bác tự làm một mình cũng được rồi.
Kiệt ngượng ngùng chẳng biết làm gì, líu ríu định bỏ lên trên nhà, chợt nghe mẹ Sơn gọi lại, liền quay người nhìn mẹ Sơn.
- Hai đứa có uống bia không ? - Mẹ Sơn hỏi Kiệt. - Hôm mùng Một Tết có bà chị ở thành phố Nam Giang xuống thăm, có biếu bác một thùng bia đấy. Bác để ở góc tủ trong phòng ngủ của bác đấy, cháu mang thùng bia xuống rồi khui ra để lát cả nhà cùng uống.
- Vâng ạ. - Kiệt nói, nghe đến việc được uống bia là cảm thấy mừng rỡ, trong quân ngũ cấm không cho phép các chiến sĩ uống thức uống có chứa cồn, vậy nên cậu và Sơn phải nhân dịp này mà uống thật thả ga mới được.
Kiệt chợt cảm thấy nhận lời về thăm mẹ của Sơn là một điều đúng đắn, nếu cậu cứ ở mãi trong doanh trại, cậu sẽ chẳng bao giờ có dịp được uống bia mà không bị cấm đoán như thế này.
Kiệt đi vào phòng ngủ của mẹ Sơn, bật đèn rồi quan sát một lượt căn phòng, rất nhanh đã tìm thấy một thùng bia Heineken để trong góc phòng, đằng sau cánh tủ. Cậu lại gần, vừa bê thùng bia lên, lại chợt phát hiện trên nóc một chiếc tủ nhỏ chỉ cao đến ngực cậu có để một xấp giấy khám sức khỏe của bệnh viện, thấy lẫn trong đó có một tờ giấy xét nghiệm ung thư, trống ngực chợt đánh "Thịch" một tiếng, bèn tò mò cầm lên xem.
- Cháu ơi, thấy thùng bia chưa ? Sao ở trong đó lâu thế ? - Mẹ của Sơn bước vào phòng dò hỏi, chợt sững người lại khi thấy Kiệt đang cầm tờ giấy xét nghiệm ung thư của mình.
- Sơn có biết bác bị ung thư không ? - Kiệt cũng không khỏi bàng hoàng, vừa rồi cậu xem mẹ Sơn như người thân, bây giờ thấy bệnh tình của bà như vậy, trong lòng chợt cảm thấy đau nhói, những cảm xúc khi biết tin mẹ ruột của mình mất lại ùa về.
Nhìn thấy dòng chữ kết luận "Ung thư đại trực tràng giai đoạn 4, di căn lên phổi" trên tờ giấy xét nghiệm, Kiệt chỉ mong điều này không phải là thật, hoặc ít nhất thì bác sĩ xét nghiệm làm ăn tắc trách nên đưa ra kết quả sai, nhưng nơi mẹ Sơn khám bệnh lại là một bệnh viện uy tín ở thành phố Hồ Chí Minh, kết luận đưa ra không thể nào nhầm lẫn, cũng vì thế mà mọi hi vọng của cậu dường như sụp đổ hoàn toàn.
Mẹ của Sơn chỉ còn một năm nữa, sau đó bà sẽ được gặp chồng của bà, được gặp mẹ của Kiệt.
- Thằng Sơn chưa biết. - Mẹ Sơn cố tỏ ra bình tĩnh nói. - Xin cháu đấy, đừng nói cho nó biết, kẻo nó lại lo lắng cho bác, làm ảnh hưởng đến công việc của nó.
Kiệt nhìn dáng vẻ mẹ của Sơn, lại nhớ tới mẹ mình khi đó đã giấu bệnh của mình với cậu, để rồi khi bà mất đi, cậu mới vỡ lẽ ra mình ở bên mẹ lâu hơn ba mà chẳng biết gì bệnh tình của mẹ, cũng vì thế mà hối tiếc vì đã không trân trọng khoảng thời gian khi mẹ cậu còn sống. Kiệt không muốn Sơn đi theo vết xe đổ của mình, không muốn Sơn bỏ lỡ khoảng thời gian mẹ cậu ta vẫn còn trên đời, nhưng nhìn mẹ Sơn cầu xin mình như thế, Kiệt cũng không thể không đồng ý theo mẹ cậu ta được.
Rất lâu về sau Kiệt mới hiểu được, đời người phải trải qua sinh, lão, bệnh, tử. Cái chết là một điều không thể tránh khỏi, mẹ Sơn cũng như mẹ Kiệt khi đó giấu bệnh của mình với con trai chính là làm hết trọng trách của một người làm mẹ, không muốn con trai phải vướng bận sự ra đi của mình mà để ảnh hưởng đến cuộc sống của bản thân.
- Chuyện này không thể giấu Sơn mãi được. - Kiệt thở dài nói. - Trước sau gì đồng chí ấy cũng sẽ biết.
- Khi nào đến lúc, bác sẽ nói cho nó biết. - Mẹ Sơn nói. - Thôi cháu đưa bác mấy tờ giấy đó rồi mang thùng bia xuống bếp đi, đừng ở lại trong đây lâu quá, ngột ngạt lắm.
Nghe mẹ Sơn đuổi khéo mình, Kiệt cảm thấy có chút đồng cảm với bà, đưa xấp giấy cho mẹ Sơn rồi mang thùng bia ra ngoài. Không khí trong nhà kể từ lúc đó tựa như có sức nặng, mẹ Sơn và Kiệt yên lặng không nói gì, đến khi Sơn về nhà ăn cơm trưa, trong nhà mới trở nên ồn ào vui vẻ, cả ba người đều nói đủ thứ chuyện trên trời dưới đất với nhau, nhưng Kiệt và mẹ Sơn tuyệt nhiên không ai mở miệng nói về bệnh tình của bà nữa.
Kiệt ước gì mình có thể nói cho Sơn biết bệnh trạng của mẹ cậu ta, để Sơn chuẩn bị tinh thần đối mặt với những tháng ngày tăm tối sắp tới của hai mẹ con cậu ta. Nhưng mẹ Sơn đã bắt Kiệt hứa không được nói cho cậu ta biết chuyện này, Kiệt cũng phải cắn răng mà chấp nhận, chỉ sợ sau này Sơn sẽ phải hối tiếc vì đã không trân trọng quãng thời gian ở bên mẹ mình giống như Kiệt hồi đó vậy.
***
Huyện An Trạch, tỉnh Nam Giang, chiều mùng Bốn Tết Âm lịch năm 2021.
- Ê Kiệt ! - Sơn đột nhiên hỏi Kiệt. - Vào thành phố với tao không ?
- Chi vậy ? - Kiệt đang nằm chơi điện thoại, thấy Sơn đột ngột đề nghị bèn đâm ra thắc mắc.
- Đi chơi thôi. - Sơn nói. - Mua ít bánh trái làm quà cho anh em trong đơn vị, với mua thêm ít đặc sản về biếu cấp trên nữa.
- Ghê vậy. - Kiệt khinh bỉ nhìn Sơn. - Mày cao thượng thế, bỏ tiền ra mua quà cho anh em đồng đội luôn. Lại còn mua quà biếu cấp trên nữa, tính hối lộ