Tưởng niệm là gì?
Tưởng niệm vốn dĩ là chứng bệnh bắt rễ từ xương tủy, lúc mùa đông sẽ hóa thành khí lạnh toát ra khỏi cơ thể, khiến mỗi thốn thịt da máu huyết phải buốt rét đau đớn. Đi trên đường tình cờ nghe thấy một bản nhạc, dầu có là giai điệu rộn ràng vui vẻ cũng biến thành khúc ly ca sầu muộn, chui vào trong tâm can trí óc khiến trái tim co rút đau đớn. Tình tự ngàn muôn vạn mối cũng như trăm sông dồn về một biển, đặt hết lên trên một người duy nhất.
Bởi vì cô đơn nên nhung nhớ, lại vì nhung nhớ mà càng thêm cô đơn.
Bởi vì đeo mang trong lòng tình cảm đó nên lúc nào cũng thấy mệt mỏi, nửa đêm giật mình tỉnh thức tâm trí bần thần không yên.
Tạ Nhất cắn chặt răng, lựa chọn rời xa, rời xa, chỉ có thể là rời xa.
*
Thành phố Thượng Hải nằm ở rìa phía Nam dòng Trường Giang đã hoàn toàn phá vỡ hình tượng Giang Nam sóng biếc hoa mộng mà một thời thi ca đã không tiếc ngợi khen, nào là chốn thủy ngoại đào nguyên, xuân sắc êm đềm một dòng trôi xuôi cả thời không. Kinh đô sầm suất rộng lớn này vận hành một cách chóng mặt, ai ai cũng vội vã bận rộn lướt qua nhau. Tạ Nhất có đôi khi đứng nhìn thành phố người qua kẻ lại như mắc cửi từ trong con hẻm nhỏ hẹp vắng tanh lại sẽ thấy cô đơn và buồn bã đến lạ.
Thế nhưng lại có một cỗ sức mạnh to lớn cứ ngày đêm không ngừng trỗi dậy, nhằm bóp chết đứa bé nhu nhược yếu ớt, để tất cả quá khứ vùi chôn tận cùng mãi mãi hệt như tuyết rơi phủ lấp lối đi đường về vào cái đêm mà thiếu niên quyết tuyệt bỏ ra đi.
Tựa như một đấm đã nện vào mặt Tạ Thủ Chuyết. Triệt để kéo lôi sự bạo ngược vẫn luôn được chôn giấu quá lâu trong đáy tâm hồn. Và cũng chính sự kiên quyết không thuộc về thiếu niên đó đã xé rách thân thể Tạ Nhất, biến cậu thành một người trưởng thành chỉ trong một đêm.
Tạ Nhất đã lừa Giả Quế Phương, hoàn toàn không có người cậu ruột nào, dầu có, cậu cũng sẽ không liên hệ. Đến cả huyết mạch tương liên lâu ngày không ngó ngàng tới còn hóa lạnh máu xương thì nói chi tới thân thích gần xa.
Ngày xưa, Hoàng Thái Hương nhất mực muốn gả cho Tạ Thủ Chuyết, đã cãi nhau với người trong gia đình, bao nhiêu năm rồi, cơ hồ là đã đoạn tuyệt quan hệ. Chỉ có người mẹ lương thiện của cậu là vẫn không dứt tình thân, len lén giấu tiền gửi về cho nhà họ ngoại từng tháng một, mong có được chút ít sự thứ tha của gia đình.
Nhưng, số tiền đó chỉ có thể mua về một phong bì từ tay người đàn ông trung niên mặt mày lạnh tanh xa lạ, chẳng bù cho Tạ Thủ Chuyết đổi rượu uống, trong tang lễ của Hoàng Thái Hương.
Tình cảm lắm lúc như một cuộc đầu tư. Anh bỏ tiền đầu tư vào đó, và đồng thời cũng phải chuẩn bị cho việc mất cả vốn lẫn lãi sau này. Nói ra có hơi bạc bẽo, nhưng chính xác là như thế.
*
Tiền làm công đợt hè vừa đủ cho cậu trang trải lộ phí và tiền căn phòng cậu lần đầu đi thuê. Tạ Nhất sống cho gian phòng ọp ẹp, có thể bị phá bỏ bất cứ lúc nào, khuất sâu trong con hẻm nhỏ. Người thuê chung phòng với cậu là một thanh niên tên Tiểu Ngô, đến từ An Huy, hiện đang đi làm công qua ngày. Phòng ốc nhỏ hẹp chật chọi, tường không cách âm, hàng xóm kế bên cãi nhau gì đều nghe lồng lộng, toilet xài chung do không thường xuyên tẩy rửa quét dọn nên lúc nào cũng nghe cái mùi ngai ngái khó chịu.
Mùa đông lạnh lẽo, thành phố miền Nam tuy không lắp đặt hệ thống sưởi ấm, nhưng so ra vẫn tốt hơn phương Bắc suốt ngày thâu đêm luôn có gió tây bắc rít gào vần vũ. Thế nhưng vì nơi này tình cảnh sinh hoạt quá mức nghèo nàn nên cũng chẳng khá khẩm hơn là mấy. Thật ra cũng tại Tạ Nhất ham rẻ, thuê phòng tồi tàn, chăn đệm cũng là chủ nhà cấp cho, mền mùng luôn có mùi ẩm mốc, chân tường xó góc rêu mọc đầy, như thể một vết sẹo lồi cắt ngang da thịt.
Những ngày đầu mới đến, cậu hoàn toàn nghe không hiểu dân ở đây nói gì, giọng Thượng Hải cứ lơ lớ tiếng phổ thông khiến chóng cả mặt. Thỉnh thoảng cũng nghe ra đôi ba tiếng, nhưng chung quy đều mơ hồ cả.
Càng là như vậy thì nỗi cô độc lại càng lớn dần rồi lan rộng.
Sau vài ngày, Tạ Nhất chịu không nổi nữa, đi mua một xấp giấy viết bản thảo, đem tất cả những lời không thể thốt ra với ai viết lên trên giấy, rồi mang đi đốt trong cái chậu gốm tráng men, nhìn những hàng chữ đen đen từ từ hóa ra bụi tro, tựa như đang tâm tình với người mẹ quá cố, thuận tiện sưởi ấm cho đôi bàn tay.
Về chuyện việc làm, so với tưởng tượng ban đầu thì còn dễ hơn rất nhiều. Từ bé Tạ Nhất đã quen chịu khổ, chẳng bao giờ chê lương ít, mang so với nguồn nhân lực nội địa thì cậu vừa có sức vừa chăm chỉ lại bằng cấp cao, tới nơi nào đều có người hồ hởi đón nhận.
Tạ Nhất làm một lúc bốn việc, cuối tuần cũng chẳng nghỉ ngơi, nhặt sách báo người ta bỏ đi, gom góp mang bán ve chai, đổi vài chục đồng bạc lẻ. Một đồng tiền cũng xẻ ra hai. Thường ngày ngoại trừ nhu cầu sinh hoạt cơ bản và tiền giấy bút thì Tạ Nhất chẳng xài cho cái gì, đến cả một cú điện thoại cũng không gọi. Và đương nhiên, cũng không có ai để cậu cần mà liên hệ.
Làm phụ hồ ở công trường được người ta cấp đồ ăn miễn phí, muốn ăn bao nhiêu thì ăn. Tạ Nhất hầu như là sống dựa vào mớ thực phẩm đó, cầm cự cháo dưa qua ngày, có bao nhiêu thì cố ăn hết bấy nhiêu, ráng mà trôi qua một ngày. Có đôi khi đói quá, trong hộc tủ ở nhà có vài ba vắt mì sợi, rồi ra chợ nhặt rau cải người ta bỏ đi, mang về nấu với nước lã cùng muối đường bột ngọt mà ăn lót dạ.
Một năm, Tạ Nhất liều mạng đi làm. Hạ quyết tâm trong một năm phải kiếm đủ tiền học cùng sinh hoạt phí. Thời gian cho cậu tạm nghỉ học chỉ có một năm.
Cuộc đời trêu cợt cậu mười tám năm, cậu nhẫn nhục chịu đựng, nhu nhược chịu thua, bây giờ nên tới lúc hai bên hòa nhau rồi.
Tạ Nhất cắn răng, cố giữ cho mình tôn nghiêm mà sống.
*
Thời gian cứ thế trôi qua, chớp mắt một cái tới thu, chớp mắt cái nữa gần hết đông. Tới độ cuối năm, có rất nhiều người làm công lục tục về nhà, bạn cùng phòng với Tạ Nhất cũng đã mua vé xe về quê. Bấy giờ là lúc dễ kiếm việc