Trang Tuyết để thùng chứa đầy đậu phụ lên xe đẩy, sắp xếp gọn gàng đâu ra đấy hũ đựng bắp cải muối, tương ớt, xì dầu, đĩa giấy. Sau đó, y bỏ thêm hai cái ghế tròn và một quyển sách tiếng Anh vào chỗ để đồ phía dưới.
Cuối cùng Trần Hải Thiên không kìm được nữa, buột miệng hỏi: “Anh học gì vậy?”
Trang Tuyết đổ dầu đầy chảo, rất bình thản nói như thể mua mớ rau ngoài chợ: “Văn học Anh Mỹ, nghiên cứu tiểu thuyết văn học thế giới thứ ba và hậu thực dân.”[1]
“Học thạc sĩ à?”
“Đang học tiến sĩ thì trốn về Đài Loan.” Trang Tuyết nhướng mày, đôi mắt rực lên sự sung sướng đắc chí: “Bán đậu phụ thối vẫn thú hơn hẳn.”
Trần Hải Thiên gật đầu, thì ra là một “Lương Mĩ Lị” thứ hai.
“Đi thôi, tôi đưa anh đi ngắm đường phố của tôi.” Trang Tuyết lanh lẹ đẩy xe ra khỏi cổng sắt đỏ, đi trước dẫn đường trong con ngõ nhỏ hẹp, “Hôm nay là thứ Ba nên sẽ đi đường B, ra cửa rẽ trái, trên đường sẽ đi về phía bên phải. Nhưng chỉ nửa chặng đầu khác nhau thôi, đến cuối vẫn quay về trường tiểu học, giống như số 8 đó, trường tiểu học là điểm giao chính giữa, bạn Tiểu Vạn đã hình dung ra chưa?”
“Ra rồi, cơ mà tôi nên gọi anh như nào giờ?” Người lý trí sẽ không xoắn xuýt quá lâu, anh quyết định hỏi thẳng luôn đối phương.
“Hở? Anh thích cái nào thì chọn cái đó, Tiểu Trang, Trang Trang, Tiểu Tuyết, A Tuyết, Tuyết Tuyết, nghe đều kỳ cục hết à?” Trang Tuyết nhìn Trần Hải Thiên cứ lắc đầu quầy quậy thì dở khóc dở cười, chốt: “Thế anh cứ gọi tôi là ‘này’ hay ‘anh’ trước đã, rồi có ngày cái tên anh ưng ý sẽ tự động nhảy ra thôi.”
“Okay, này, đi thôi.” Trần Hải Thiên xử lý xong vấn đề nhức não một cách đơn giản nhẹ nhàng nên rất vui vẻ.
Anh đi theo Trang Tuyết qua con ngõ nhỏ trong thôn. Trang Tuyết đi cực chậm, cứ một lát loa trên xe đẩy lại phát ra tiếng rao “đậu phụ thối” khí thế mạnh mẽ, rõ ràng hùng hồn. Thỉnh thoảng có cụ già đi ra từ mấy căn nhà cũ đến mua đậu phụ thối, thậm chí có người còn ngồi sẵn đợi ở cổng làng.
Trang Tuyết nhớ rõ họ từng cụ, rành rọt cả tình hình sức khỏe và những chuyện nhỏ nhặt trong cuộc sống họ. Y vừa chiên đậu phụ thối vừa nói chuyện tám nhảm với các cụ. Có mấy nhà, lúc đẩy xe qua Trang Tuyết còn chẳng buồn quan tâm có ai trong nhà không mà gõ cửa đưa đậu phụ thối luôn.
Trần Hải Thiên lặng lẽ đứng bên, hơi bối rối. Anh thực sự không có kinh nghiệm trong chuyện này. Anh biết, các cụ già đâu ngóng đợi đậu phụ thối, họ chỉ chờ mong được Trang Tuyết quan tâm hỏi han mà thôi. Vả lại, Trang Tuyết cũng không buôn bán gì với họ, bởi y hoàn toàn chẳng lấy tiền.
Hai người thong thả đi ra cổng thôn, có lúc Trang Tuyết sẽ chỉ vào cảnh vật bên đường, giới thiệu cho Trần Hải Thiên: “Trước kia chỗ này là cửa hàng tạp hóa Cam.[2]”, “Quán mì này tôi ăn từ nhỏ tới lớn.”, “Bên trong chỗ này có phòng khám.”, “Đây là con chó Lai Phúc.” Các căn nhà ở đây nom cũ kỹ cổ kính, nhà nào nhà nấy đều xây gạch đỏ, lợp mái ngói phủ đầy rêu xanh.
Đi tới cổng làng, Trang Tuyết dừng lại bên đường, lấy ghế tròn ra nói với Trần Hải Thiên: “Đây là trạm nghỉ số một, đi tới đây là hết thôn làng rồi đấy, nghỉ 15 phút đã. Anh qua đây ngồi đi.”
“Ừ.”
“Anh sốc lắm à?” Trang Tuyết hỏi rất nhẹ nhàng, y thấy Trần Hải Thiên gật đầu thì nói tiếp: “Đường A sẽ đi qua một thôn làng khác. Tới hè sang năm hai thôn làng này đều phải dỡ bỏ, phần lớn mọi người đều đã dọn dần đi rồi, tuy vậy có một số người không biết đi đâu, tiền chính phủ trợ cấp cũng không mua nổi nhà, mà dẫu có mua được thì cũng chẳng để làm gì. Họ già rồi, lại chẳng có con cái, có người thì con cái bất hiếu… Haizz, vài người đã ở đây lâu lắm rồi, không nỡ đi, kiên quyết ở lại tới tận ngày dỡ bỏ.”
“Anh bán đậu phụ thối một phần cũng vì họ hả?”
“Bán đậu phụ thối cũng là có trách nhiệm với xã hội đấy.” Trang Tuyết đứng dậy tiếp vài vị khách xong lại nói: “Năm ngoái cha tôi dẹp không bán nữa, tôi thấy hay hay nên thử bán coi sao, dù gì thì hồi nhỏ tôi cũng phụ bán suốt, ngờ đâu bắt tay vào làm mới vỡ ra học được rất nhiều thứ, thế là cứ bán mãi tới giờ.”
“Ừa, chỗ làm đậu phụ thối là nhà của ông nội anh hả?”
“Ừ, giọng rao hàng cũng là của ông tôi luôn đó. Cuộc đời ông tôi là câu chuyện điển hình của một người lính, 17 tuổi ông tôi lấy bạn từ thuở ấu thơ, sinh con, 19 tuổi đi lính, tới Đài Loan thì nghe tin cha mẹ và vợ đã mất, lại cũng không quay lại được quê nữa, đành ở đây lấy vợ sinh con bán đậu phụ thối. Sau đó lúc cho thông hai bờ, ông tôi mới hay vợ cũ của mình chưa chết, không những vậy còn chưa tái hôn, sống một mình vò võ nuôi con khôn lớn, mòn mỏi đợi ông tôi, đợi 10 năm, 20 năm, 30 năm, 40 năm… để rồi đợi tới ngày ông tôi đưa vợ và con đến thăm.”
“Ừ.” Trần Hải Thiên lặng lẽ nghe Trang Tuyết nói, không hề chen lời, cảm xúc ngổn ngang lạ kỳ trào lên trong lòng, ngỡ như thời gian và địa điểm đã mờ nhòe không rõ ràng.
Đợi một người đằng đẵng 40 năm trời sẽ cảm thấy thế nào? Nếu kết quả cuối cùng của việc chờ đợi như thế, phải chăng sẽ cảm thấy thà đừng đợi được, thà rằng cứ đợi mãi đợi hoài còn hơn chăng?
“Bà nội tôi nói họ đều là những nạn nhân của thời đại, nên không có ai có lỗi với ai. Vì thế, mỗi đợt Tết đến, ông bà nội đều về Hồ Bắc ăn tết với bà ấy, tôi với cha tôi cũng qua đó vài lần rồi. À quên, ông nội tôi là người Hồ Bắc.” Trang Tuyết cầm kẹp sắt lật miếng đậu trong chảo nhanh như chớp, “Lúc bà nội tôi qua đời, ông nội tôi chuyển về Hồ Bắc luôn.