Chu Phổ đem theo Trần Ân Trạch cưỡi ngựa đi trước, Lâm Phược sau buổi trưa không lên bờ mà ngồi nhàn rỗi trên thuyền đọc sách.
Nếu không thuộc về thời đại này thì không biết sách vở hay những đoạn văn tự đối với những người bình thường khó hiểu đến mức nào.
Dưới nhà họ Lâm cũng có xưởng sản xuất giấy, một tập giấy bảy mươi chương, giấy đơn bán ba trăm tiền, để người thân thể cường tráng như Triệu Hổ ở bến Thượng Lâm làm khuôn vác nửa tháng mới đủ mua. Những quyển sách được in ấn thế này không phải nhà nghèo nào cũng có thể mua được. Đám người Lâm Phược rời khỏi huyện Thạch Lương, ngoài việc đem theo người hai trăm lượng bạc với bốn con ngựa ra, đại khái cũng chỉ đáng giá một cuốn sách này mà thôi.
Thuyền quan đã bắt đầu đi vào cửa hồ Triều Thiên.
Lâm Phược ngồi trên lưng ngựa, xa xa nhìn thấy thành Giang Ninh lúc hoàng hôn như hòa vào lưng núi, dường như vắt ngang trên mặt hồ Triều Thiên, giống như là bầu trời của vương triều Đại Việt vậy. Ở giữa còn sót lại ít nhiều những bãi cát, chỗ những bãi cỏ lớn không biết bao giờ sẽ phát hỏa, cháy tới một màu đen sì, cũng có khả năng là để phòng việc đám tặc ngầm phóng hỏa, còn có thể nhìn thấy xác những con vịt hoang bị thiêu cháy.
Từ huyện Thạch Lương đi hai trăm dặm đường thủy đều là những thôn xóm tiêu điều nằm rải rác trên đường, thành Giang Ninh nổi tiếng của vương triều Đại Việt vắt ngang chân trời, đứng ở giữa nhìn, trong lòng có cảm giác rất hào hứng.
Lâm Phược cảm thấy mình càng ngày càng thích ứng với thế giới này, thành trì thời này tráng lệ nguy nga, cho dù trước mắt là thành Giang Ninh có hơn mười năm vạn hộ dân cũng không thể so sánh với những tòa nhà xi măng cốt thép mọc lên như rừng của hàng ngàn năm về sau, nhưng một khi đã thích ứng với thế giới này thì lại cảm thấy ở thời đại này có thể xây dựng tòa thành có sức chứa sáu bảy trăm người thực sự là một kỳ tích.
Trên thực tế, thời Cao Tổ Giang Ninh có khoảng hai mươi vạn hộ, tới thời Thái Tông dời đô về Yên Kinh, những hộ giàu có quyền thế ở Giang Ninh bị cưỡng chế dời tới Yên Kinh có tới sáu vạn hộ, sau đó lại dời ba vạn hộ tới Vân Nam, những cuộc di dân quy mô lớn như vậy làm cho thành Giang Ninh suy thoái dần, dân số chỉ còn khoảng dưới mười vạn hộ. Sau này, Giang Ninh trở thành lưu kinh của vương triều, tập trung những tinh hoa và sự giàu có của Giang Đông, khoảng một trăm năm trở lại đây, số dân ở đây lại dần dần khôi phục lên khoảng mười năm vạn hộ dân, số người sống trong thành có khoảng sáu vạn hộ.
Lâm Phược ngồi trên ngựa, thật khó tưởng tượng được rằng chuyến vận chuyển này chủ yếu là dựa vào sức người, thời đại dùng sức của động vật và đường thủy để vận chuyển, muốn duy trì một tòa thành có hơn mười năm vạn hộ dân thì phải hao tổn rất nhiều tâm huyết và sức lực.
Triệu Hổ cũng là lần đầu đến Giang Ninh, y cưỡi ngựa đi bên cạnh Lâm Phược, nhìn hồ Triều Thiên trứớc mặt xúc động nói:
- Tôi vẫn tưởng rằng Hông Trạch Phổ là hồ lớn nhất trong các hồ, hồ Triều Thiên từ trước đến nay chưa thấy ai nói đến, mặt hồ Triều Thiên còn rộng hơn Hồng Trạch Phổ rất nhiều.
Đằng trước chính là trạm Triều Thiên, hồ Triều Thiên trên thực tế trực tiếp tương thông với sông Dương tử, do mặt nước rộng, cửa hồ cách phía bắc thành Giang Ninh tới gần ba dặm, sóng nước mênh mông, ban đầu vốn có tên là Cổ Thiên Đãng, sau khi Cao tổ định đô về Giang Ninh thì dần đổi thành hồ Triều Thiên cho tới nay.
Hồng Trạch Phổ cũng chính là vạn năm sau của hồ Hồng Trạch, tổng diện tích của Hồng Trạch Phổ lớn hơn hồ Triều Thiên trước mắt rất nhiều, nhưng Hồng Trạch Phổ là do một hệ thống các hồ nhỏ hợp thành, đặc biệt là vào mùa thu đông xuân nhìn mặt nước của những hồ này chắc chắn là rộng hơn hồ Triều Thiên trước mặt rất nhiều, Lâm Phược vừa cười cừa giải thích sự khác biệt này cho Triệu Hổ nghe.
Tuy nói để Triệu Hổ đi theo Chu Phổ học võ công, nhưng Lâm Phược cũng không hy vọng Triệu Hổ trở thành một võ phu đơn thuần, có cơ hội nhất định phải giải thích rõ cho Triệu Hổ biết rõ những điều mà mình biết để hắn có thêm chút kiến thức.
- Trên thực tế, mặt nước lúc này khá yên tĩnh, nước lũ vào mùa thu, mặt nước hồ Triều Thiên này rộng tới trăm dặm.
Lâm Phược nói.
- Con đê mà lúc trưa chúng ta đi qua mới là đê của hồ Triều Thiên.
Triệu Hổ nhìn xung quanh mình đều là đồng cỏ, nói:
- Lúc hạ thu mặt hồ Triều Thiên rộng tới trăm dặm, như vậy nơi này không phải đều trở thành đồng nước sao? Tại sao lại đặt đê xa như vậy mà không xây ở đây?
- Lúc hạ thu dòng nước chảy rất mạnh, hai con đê hai bên càng hẹp thì nước lũ bị bó hẹp càng trở nên mạnh hơn, đê bên bờ phía Bắc mà bị xói mòn thì còn có thể được chứ đê bên bờ phía Nam mà bị xói mòn thì sẽ trở thành đại hạn, cho dù có đắp đê ở đây thì cũng chỉ như đê cát, không có tác dụng gì cả. Quanh đây đều là ruộng vườn và đất khai hoang để trồng cây, các hộ dân đều trồng lương thực ở đây, chính là đánh cuộc với thiên nhiên, chỉ khi nào thu hoạch được trước mùa lũ thì mới có những ngày dư dả hơn.*
Lâm Phược nói, trong lòng nghĩ không thể so sánh với những con đê được xây dựng bằng xi măng cốt thép của nghìn năm sau, thời đại này, đê sông đa số là xây bằng tre trúc với đất đá, tuy rằng cũng khá là kiên cố nhưng chi phí rất cao nên để phòng ngừa sự uy hiếp của nước lũ, nên làm đê sông rộng hơn chút. Đoạn tới Giang Ninh, đặc biệt là để bảo vệ phía nam thành Giang Ninh không bị nước lũ uy hiếp, hồ Triều Thiên có thể nói là nới làm giảm tốc độ của nước lũ, hồ Triều Thiên phía bắc ngoài việc có rất ít đê, mặt khác những đoạn đê này *cho dù có tiền có nhân lực thì cũng không được dùng đá đắp đê, đây cũng là nguyên nhân tại sao cửa sông phía bắc của thành Giang Ninh rộng hơn rất nhiều so với nghìn năm sau. *
- Ha ha! Không ngờ ngươi thơ văn không rành mà lại biết nhiều về sông ngòi như vậy.*
Cố Ngộ Trần mặc áo bào cùng Dương Phác từ phía sau đi tới, tiểu thư nhà họ Cố, Cố Quân Huân lại thay một bộ y phục của nam nhân trông giống như một người hầu nam trẻ tuổi đi theo phía sau Cố Ngộ Trần. Dưới bóng hoàng hôn, trông ánh mắt nàng lấm lét trông thật là thú vị, Liễu Tây Lâm đem theo thuộc hạ đi ở đằng sau.
- Cố đại nhân sao lại lên bờ vậy?
Lâm Phuợc xuống ngựa vội bước tới chỗ Cố Ngộ Trần chắp tay nghi lễ.
- Vào thành Giang Ninh còn có cơ hội *tới xem bầu trời mênh mông bên trên mặt sông không?
Cố Ngộ Trần hỏi:
- Cách bến phía trước không xa, ta vừa may cũng tới lúc hoạt động chút gân cốt, trở về kinh thành gần một năm, gân cốt không chắc chắn bằng lúc đi đày trong quân đội.
Lâm Phược đưa ngựa cho Triệu Hổ, hắn cùng Cố Ngộ Trần đi về phía bến ở trước mặt, thuyền quan vẫn đang đi dọc theo ngạn sông.
Cố Ngộ Trần lúc đầu cùng với Lâm Phựợc bàn luận thơ văn tại nhà cũ của nhà họ Cố, lúc cố ý nhắc nhở hắn thì hắn lại vụng về trả lời, chỉ là trình độ của hắn còn hạn hẹp làm mờ nhạt những tư tưởng này, nhưng lúc này nghe thấy hắn cùng với đám người hầu nói về chuyện sông hồ đâu ra đấy nên cảm thấy rất kỳ lạ, trong lòng nghĩ hắn đứng trước khoa thi quan trọng như vậy tại sao lại có tâm trạng để ý tới những những chuyện đời phức tạp như vậy?
Cố Ngộ Trần lưu đày trong quân đội gần mười năm, sẽ không bảo thủ cho rằng ngoài những nghệ thuật phức tạp trong thơ văn ra thì những thứ khác đều không đúng, hoàn