Đã nghèo mà còn gặp cái eo
Mẹ Tưởng nghe được tin thì ngất đi. Mọi người vội vàng đưa bà vào trong phòng.
Tô Thiếu Bạch qua loa mặc quần áo rồi vội vã chạy ra gian ngoài, mấy người kia đã đưa mẹ Tưởng vào trong gian ngoài, nương theo kẽ hở giữa đám người nọ, hắn thấy rõ ràng bên ngoài cửa nhà mở toang có đặt một quan tài màu đen.
Tô Thiếu Bạch kêu mấy người hàng xóm tránh ra chừa đường để đưa mẹ Tưởng vào.
"Nhóc con, cháu là con nhà ai?" Người đàn ông da mặt đen đi đầu thấy cậu thực lạ mắt, kỳ lạ hỏi.
"Bà ấy là dì tôi." Tô Thiếu Bạch cắn môi dưới, chỉ mẹ Tưởng đang nằm ngất. Hôm qua lúc đi lấy nước, mẹ Tưởng có nói với cậu, nếu gặp người trong thôn có hỏi đến, thì nói là cháu bên nhà ngoại mình.
Người đàn ông gật đầu, chỉ huy mọi người đưa mẹ Tưởng vào đông phòng, rồi gọi Tô Thiếu Bạch tới, trong phòng trừ bỏ mẹ Tưởng bị ngất, Tưởng Mạc Ngọc ngủ trên giường ra, thì cũng chỉ còn lại có mình cậu.
Người đàn ông xoa xoa đầu cậu, sâu xa nói, "Nhóc con này, chờ dì cháu tỉnh lại thì nói với bà là tang sự của dượng cháu Trưởng thôn sẽ cho người phụ trách xử lý, chút nữa sẽ có người qua đây thu xếp." Sau đó từ trong ngực lại lấy một cái bọc vải nhỏ màu đen được bọc kỹ càng, tay phải mở từng lớp bọc ra, bên trong có hai hạt ngọc, lấy tất cả nhét vào trong tay cậu, "Đây là trợ cấp Trưởng thôn đưa, cháu cứ cất trước đi, sau rồi đưa cho dì cháu."
Tô Thiếu Bạch cúi đầu kinh ngạc nhìn hạt ngọc trong tay. Gì chứ! Một người chết rồi chỉ chu cấp cho hai hạt ngọc thôi sao? Hèn chi hôm qua mẹ Tưởng không lấy hạt ngọc của cậu, thì ra mình đã lấy một vạn tệ đi mua nước suối một cách ngu xuẩn mà!
"Ta là Đỗ Văn, nếu cháu có chuyện gì cần thì cứ đến căn nhà thứ hai có sơn cửa đen ở đầu phía đông thôn tìm ta." Người đàn ông da đen bỗng ngừng nói, tỉ mỉ nhìn Tô Thiếu Bạch đang ngẩng đầu, hơi nghi ngờ hỏi, "Nhóc con, cháu tên là gì, đã kiểm tra linh căn chưa? Nhìn dáng vẻ cháu không thể nào không có linh căn."
Linh căn? Hôm qua mẹ Tưởng nói là linh nguyên, còn hôm nay người đàn ông trước mắt này lại nói là linh căn. Có phải là cùng chỉ một thứ không? Tô Thiếu Bạch bị hỏi mà không hiểu gì cả, lại đúng lúc Tưởng Mạc Ngọc bị đánh thức, từ trong chăn đứng lên, mơ màng cắn ngón tay, tròn mắt tò mò nhìn người đàn ông.
"Tôi tên là Tô Thiếu Bạch." Cậu lắc đầu tỏ ý mình không hiểu rõ ý ông, rồi vội vàng đi chăm sóc Tưởng Mạc Ngọc.
Người đàn ông cho là cậu muốn nói rằng cậu không có linh căn, tiếc nuối lắc đầu, "Thật đáng tiếc!" Rồi đứng dậy đưa mọi người ra ngoài.
Ai cũng rời khỏi phòng đi hết, chỉ còn lại mỗi chiếc quan tài mỏng manh nằm trong sân, còn mẹ Tưởng nằm ở trên giường nữa, cũng không biết sau này chuyện gì rồi sẽ xảy ra với Tưởng Mạc Ngọc.
Cô nhi quả mẫu*, ký ức ngày đó lại hiện lên trong đầu, nghĩ đến bốn chữ này, tim Tô Thiếu Bạch như bị đâm đau đến nỗi chua xót.
* cô nhi quả mẫu: con mồ côi cha vợ thì mất chồng
Chuyện cũ cũng qua rồi, mặc kệ mọi chuyện ra sao, người đang sống vẫn phải cố mà sống thôi!
Cậu thở dài, ôm Tưởng Mạc Ngọc xuống giường, giúp bé rửa mặt, bím tóc hoài không xong, làm mấy lần vẫn không được. Tưởng Mạc Ngọc bĩu môi đẩy cậu ra, tự mình bím hai cái đuôi tóc xiêu vẹo.
Dặn cô bé ngồi yên trên băng ghế nhỏ ngay cửa đông phòng xong, lại nhìn mẹ Tưởng trên giường một chút, Tô Thiếu Bạch bắt đầu nhóm lửa trong lòng bếp, quyết định phải nấu cháo ăn trước đã.
Thùng đựng gạo đặt cạnh chạn bát [2], cao ngang eo một người trưởng thành, gạo bên trong chỉ còn chưa tới một phần ba. Tô Thiếu Bạch lắc đầu, phải nói là Tưởng gia thật nghèo rớt mồng tơi mà.
Cậu xoay người tìm chén trong tủ múc gạo, vô tình thoáng thấy trong góc có cất một miếng vải bố mà hôm qua mẹ Tưởng gói kỹ miếng bánh nướng. Thì ra là muốn để lại cho ba Tưởng ăn sao? Tô Thiếu Bạch ngẩn người nhìn miếng bánh nướng kia, dường như tâm can đang bị ai đó dùng sức bóp mạnh một cái, thật sự rất khó chịu.
Vo gạo rồi cho vào nồi, Tô Thiếu Bạch thấy trong giỏ xách hôm qua Tưởng Mạc Ngọc cầm còn hai cây rau dại, nhanh trí đem rau đi rửa, cắt nhỏ cho vào nồi, lại thêm chút muối ăn. Ăn rau dại tuy là khỏe người đấy, nhưng mùi vị thật sự khó mà khen được, kiếp trước cậu lên mạng từng thấy qua mấy thứ này trong thực đơn giảm cân, hiện tại ba người trong phòng này có thể không cần dùng nó để giảm cân, nhưng ăn nhiều một chút thì vẫn tốt hơn.
Tưởng gia thanh bần* như vậy, xem như cũng là hiếm có rồi, cậu không dám lấy cái hũ dầu nhỏ kia để nhóm bếp, nhưng nấu cháo chắc sẽ không bị ăn mắng đâu ha.
*thanh bần: nghèo mà sạch sẽ, trong ngữ cảnh này là muốn nói nghèo nhưng tấm lòng vẫn thiện lương
Vừa mới đậy nắp nồi lại, Tưởng Mạc Ngọc ngồi trên băng ghế gọi mẹ một tiếng rồi nhảy xuống chạy lại, xem ra là mẹ Tưởng tỉnh rồi.
"Thím, thím nghỉ ngơi trước đi, tôi đã nấu cháo rồi." Tô Thiếu Bạch vào đông phòng, không cho mẹ Tưởng ngồi dậy, khuyên bả.
Bà ngơ ngác nhìn Tô Thiếu Bạch vài giây, mắt đờ đẫn một hồi, hình như đang nhớ lại cậu là ai, rồi tựa hồ hiểu lời cậu vừa nói, đôi mắt lập tức sáng lên trở lại, đột nhiên ôm mặt ngồi khóc.
Tưởng Mạc Ngọc nắm cái chăn ở đầu giường, ngẩng đầu nhìn hai vai mẹ mình đang run rẩy một cách khó hiểu.
Bữa ăn sáng yên lặng đến lạ thường, mà điều khiến Tô Thiếu Bạch cảm thấy khá an tâm là mẹ Tưởng cũng không có hỏi cậu cháo ở đâu ra, nhưng bà cũng chỉ mệt mỏi miễn cưỡng nuốt một chén, có điều Tưởng Mạc Ngọc hình như rất thích vị cháo này, uống liền hai chén.
Ăn cháo xong, Tô Thiếu Bạch truyền lại rành mạch từng lời của Đỗ Văn cho mẹ Tưởng, cẩn thận nhét cái bọc đen vào tay bà. Một giọt nước mắt lặng lẽ rơi xuống mu bàn tay Tô Thiếu Bạch, khiến lòng cậu đau như cắt. Tưởng Mạc Ngọc mơ hồ ngồi cạnh nghe, thấy mẹ khóc, cũng bắt đầu lau nước mắt mình. Ba của bé, hình như sẽ không trở về nữa rồi!
Tô Thiếu Bạch bó tay nhìn hai mẹ con trước mặt khóc nức nở, đúng lúc này người lo hậu sự được Trưởng thôn phái đến. Bày biện linh đường, chuẩn bị mấy dụng cụ cho nghi thức chôn cất, sắp xếp người báo cho hàng xóm láng giềng, thông báo nơi chốn và thời gian an táng. Tất cả mọi chuyện đều an bài đâu vào đấy, dáng vẻ thuần thục giống như là đã làm qua trăm ngàn lần rồi, khiến cậu không khỏi kinh ngạc vô cùng, Trưởng thôn ở đây, còn kiêm luôn kinh doanh quan tài và dịch vụ mai táng à?
Buổi trưa trời nắng gay gắt, đến nỗi cây hoa trên đất cũng ủ rũ, không dựng nổi cành lên.
Kèm theo tiếng nhạc buồn não nề là một đội ngũ đưa tang cẩu thả nâng quan tài mỏng manh màu đen kia, trước lúc động quan còn phất hơn mời cây cờ trắng, từ đường đất vàng đi ra phía cửa tây thôn Thái Bình, thẳng đến núi Phù Lô.
Theo sát sau quan tài là một lớn hai nhỏ, toàn thân mặc đồ trắng, gương mặt u sầu. Chính là mẹ Tưởng, Tưởng Mạc Ngọc và Tô Thiếu Bạch. Tô Thiếu Bạch vốn không cần, thế nhưng, với người ngoài thì trên danh nghĩa cậu là cháu bên nhà ngoại của mẹ Tưởng, còn trong tâm cậu cũng vô thức muốn làm cho Tưởng gia chút chuyện gì đó. Vậy nên cậu mặc tang phục theo mẹ con Tưởng gia dẫn đầu đoàn người. Cũng xem như là từ biệt với chính mình, tối qua cậu vẫn mong chờ, nếu mọi thứ trước mặt đây đều là mộng thôi thì tốt biết mấy, sáng ra mở mắt thấy toàn thân bó bột nằm trên giường bệnh ở nhà hay ở bệnh viện cũng được, mặt mấy cô y tá có lạnh lùng cũng không sao. Nhưng mà nhìn hiện tại, cậu không thể không chấp nhận sự thực này rồi!
Đoàn người nương theo thời điểm mà chậm chạp đi đến chân núi phía đông núi Phù Lô.
Hàng xóm đem mất cây cờ phất lên trước lúc động quan cắm rải rác trên mặt đất, đốt ba cây nhang, bốn người đàn ông vững vàng đặt quan tài đen xuống hố đất đã đào xong trước đó, theo đó dấy lên một lần nhạc tàng, rồi bắt đầu thay nhau lấp đất lại.
Bốn mươi người trong đoàn người đưa đều đứng tụ trước mấy cây cờ, già trẻ đều có, đa số vẻ mặt đờ đần. Mấy cây cờ phất lên trước lúc động quan thi thoảng phiêu đãng trong gió cùng với lửa khói của nhang đèn vừa đốt, càng lộ vẻ tịch liêu.
"Tưởng Tứ mạng tốt thật! Cư nhiên có thể được Tiên chủ ban ân cho chôn cất ở chỗ này." Thôn dân phía sau có người nhỏ giọng nói, trong lời nói có chút ước ao.
Mạng tốt? Chưa tới ba mươi tuổi đã bỏ lại vợ con nằm ở đây mà gọi là mạng tốt à? Tam quan [3] của các người đem vứt cho cá ăn hết rồi hả? Tô Thiếu Bạch đỡ mẹ Tưởng mặt đầy nước mắt kế bên, hung hăng dùng đế giày nghiền nát đất ra, trong lòng thầm chửi nhưng đều phải đem mọi lời nói nuốt xuống
Nói lại thì cũng phải cảm ơn mấy thôn dân đó trên đường đi đã phổ cập thêm cho cậu chút kiến thức.
Đến tận giờ cậu mới biết, ngàn dặm đất quanh núi Phù Lô đều thuộc về mấy vị Tiên chủ này. Nếu sau khi chết dân trong thôn có thể được mai táng dưới chân núi, thì cũng đồng nghĩa với việc được hưởng chút tiên khí, đó là ân huệ mà Tiên chủ ban cho.
Tiên chủ? Còn không bằng địa chủ luôn thì có! Kiếp trước của cậu thấy đầy mấy cái kiểu phong kiến khốn nạn này trong sách mấy chục năm rồi!
Nhìn mộ phần trước mặt sắp lấp xong, Tô Thiếu Bạch lén thở dài, thành thật mà nói thì hiệu suất cao của cái kiểu sản xuất dây chuyền nhanh như nước chảy xiết này khiến cậu bất mãn hết sức, luôn cho rằng mấy người đó căn bản là chỉ là cho có thôi. Tiếc là, mẹ Tưởng cũng không có đủ sức nghi ngờ, mà nơi này lại càng không có chỗ cho cậu mở miệng.
Mấy người phía sau vẫn còn lải nhải không ngừng, thiếu điều muốn nâng cái nắm đất vàng này tôn vinh luôn ấy, Tô Thiếu Bạch nghẹn đến suýt nội thương, mẹ Tưởng bên cạnh hắn khẽ nhếch môi, sắc mặt càng lúc càng kém.
Tựa hồ nhìn thấu lòng người, sắc trời cũng trầm xuống, gió rõ ràng thổi mạnh hơn vừa rồi rất nhiều, khiến cho mấy cây cờ kia bay phần phật. Gió thổi mạnh báo hiệu giông bão sắp đến. Mí mắt phải Tô Thiếu Bạch giật giât liên hồi, trong lòng mơ hồ dấy lên cảm giác bất an, cảm thấy sắp có chuyện gì đó xảy ra.
Quả nhiên, sau khi nghi thức kết thúc, bọn họ được đưa trở về nhà, người đứng đầu lo liêu tang sự gọi mẹ Tưởng lại, do dự một hồi, vẫn là mở miệng nói, "Bà Tưởng, bà cũng biết, gian nhà phía tây này, là Tiên chủ cấp cho những thợ đào mỏ ở, hiện tại người trong nhà bà đã... Trưởng thôn muốn giúp bà kéo dài thêm nhưng chỉ sợ cũng không qua được mấy ngày đâu, bà vẫn nên dọn ra ngoài sớm tìm người thân nương tựa đi!"
Nước mắt mẹ Tưởng lại tuôn ra như suối, bà vội lấy tay gạt đi, gật đầu qua loa. Người nọ lắc đầu, thở dài đi về phía đông.
Cái gì? Trưởng thôn muốn thu hồi nhà? Tô Thiếu Bạch đứng sau lưng mẹ Tưởng kinh ngạc suýt chút nữa đã lên tiếng. Bỏ đá xuống giếng à? Trưởng thôn này cũng thật là ác độc mà!
"Thím, bọn họ dựa vào cái gì mà thu nhà của thím chứ?" Tô Thiếu Bạch vừa vào cửa, liền lo lắng hỏi mẹ Tưởng. Chồng vừa mới mất, lại dọn ra ngoài, đây không phải là muốn giết chết hai mẹ con bà sao?
Mẹ Tưởng thất thần sờ đầu Tưởng Mạc Ngọc, trong lòng cũng khó chịu, đúng lúc có người ở đây có thể lắng nghe bà kể lể.
Ngàn dặm quanh núi Phù Lô này đều là sở hữu của Tiên chủ, nếu thôn dân sống trong thôn có trồng trọt gì, mỗi cuối năm đều phải nộp lên bốn phần địa tô*, Trưởng thôn thay mặt nhận hết, sau đổi thành châu tệ nộp cho Tiên chủ.
* địa tô: thuế đất, Ngạn để chữ này cho phù hợp hơn với ngữ cảnh
"Châu tệ?" Tô Thiếu Bạch nhớ lại hai hạt ngọc mà người đàn ông tên gọi Đỗ Văn kia đưa cho mình vào hôm qua, thì ra là nó à.
Mẹ Tưởng gật đầu, thuận tiện nói cho cậu biết, một viên châu tệ bằng hai ngàn năm trăm đồng tệ. Cứ một trăm cân* lương thực giá tổng cộng khoảng một trăm năm mươi đồng tệ.
* cân: là đơn vị đo lường khối lượng, 1 cân = 10 lạng = 500gr (thời cổ thì 1 cân = 16 lạng)
Tô Thiếu Bạch không khỏi tặc lưỡi, hai hạt ngọc này của cậu, thì ra vẫn rất đáng giá nha.
Bên trong ngọn núi phía bắc núi Phù Lô, có chứa tảng đá hình trụ kỳ quái, tất cả mọi người gọi nó là viêm thạch. Có người bảo viêm thạch thứ cần thiết cho mấy Tiên chủ núi Phù Lô tu luyện, cung cấp cho nhu cầu tu luyện của họ.
Tiên chủ thu mua viêm thạch với giá cực cao, mỗi cân viêm thạch so với năm mươi cân lương thực còn đắt hơn ba, bốn phần, thôn dân dưới chân núi thường thuê ba bốn mẩu đất, một mẩu thu hoạch được khoảng hai trăm cân, nộp địa tô rồi thì mỗi tháng bình quân còn dư lại cho tiêu dùng chỉ hơn ba trăm đồng tệ, nếu như làm thợ mỏ, mỗi tháng chỉ cần có thể đào được năm cân viêm thạch, thì có gần năm trăm đồng tệ. So sánh thì, thôn dân dĩ nhiên sẽ chọn cái lợi hơn, ai ai cũng muốn đi lên phía bắc núi Phù Lô làm thợ mỏ.
Tiếc là, loại viêm thạch thực sự rất kỳ quái, người thường tới gần nó thì đầu váng mắt hoa, hai cánh tay sẽ nhũn ra, mồ hôi lạnh chảy ròng ròng, nếu như ở đó thời gian nửa chén trà, chẳng những bị nôn mửa không ngừng, trở về nhà còn phải nằm trên giường ít nhất ba ngày mới có thể đi lại được.
"Chính là tảng đá trong sân?" Xem ra viêm thạch này trông như có chất phóng xạ? Lúc này, Tô Thiếu Bạch mới hiểu được tại sao hôm qua mẹ Tưởng lại hỏi mấy vấn đề kỳ quái kia. Có điều cậu quả thực không có bất cứ cảm giác gì.
Mẹ Tưởng gật đầu, tiếp tục nói.
Theo như lời Tiên chủ, chỉ có người mang linh nguyên trong người mới có thể tới gần viêm thạch mà không bị ảnh hưởng. Vậy nên cũng chỉ có những người như thế mới có thể làm thợ mỏ khai thác viêm thạch.
Đáng tiếc, người sở hữu linh nguyên và người có linh căn rất ít, trong mười người cũng không tìm được một ai. Mà thôn dân quanh đây đa số cũng chỉ có thể tiếp tục trồng trọt sinh sống mà thôi.
Nói đến đây mẹ Tưởng và Tô Thiếu Bạch nhìn nhau đầy ẩn ý, trong lòng cả hai đều rõ, Tô Thiếu Bạch, chắc chắn trong người có linh nguyên.
.
oOo
Chú thích:
[1] Nguyên văn là "Lậu thiên phùng liên dạ vũ": xuất phát từ bài thơ Tinh thế hằng ngôn của Phùng Mộng Long, nguyên văn của câu này là "Ốc lậu thiên phùng liên dạ vũ, thuyền trì hựu ngộ đả đầu phong", nghĩa là "Phúc đến thì ít, họa tới lại nhiều".
[2] Chạn bát: là một cách gọi tủ chén, ngày xưa chạn bát thường được làm bằng gỗ, hình minh họa bên dưới.
[3] Tam quan: tam quan ở đây chỉ ba quan niệm của con người, được xét theo suy nghĩ và tín ngưỡng của con người. Ví dụ như theo quan điểm của con người từ xưa thì tam quan gồm thế giới quan, nhân sinh quan và giá trị quan. Ngoài tam quan truyền thống của con người, còn có tân tam quan được đúc kết bởi Hồ Cẩm Đào năm 2009 thì cho là sự nghiệp quan, công tác quan và chính tích quan.
Nếu theo quan điểm của tín ngưỡng Phật giáo thì mỗi tông phái khác nhau thì có tam quan khác nhau, nhưng trên cơ bản thì ý nghĩa vẫn giống nhau, cái khác nhau có chăng là cách biểu đạt và ngôn từ mà thôi. Bởi lẽ tam quan trong Phật giáo đều xuất phát từ Nghiêm Hoa kinh mà ra. Ví dụ như theo Thiên Thai tông thì tam quan gồm không quan, giả quan và trung quan. Theo Hoa Nghiêm tông thì tam quan là chân không quan, lý sự vô ngại quan và chu biến hàm dung quan. Hoặc theo Duy Thức tông thì tam quan là chỉ hữu quan, không quan và trung quan. Hoặc gải Luật tông lại nói tam quan là tính không quan, tương không quan và duy thức quan. Còn Tịnh Thổ tông thì lại cho rằng tam quan ý chỉ quan chúc quan, quan tri quan, quan hành quan.
Còn xét trên phương diện triết học Mác-Lê thì tam quan cũng phân chia giống như tam quan truyền thống, gồm thế giới quan, nhân sinh quan và giá trị quan.
Trong trường hợp này, theo Ngạn nghĩ, tam quan mà tiểu Bạch nói là tân tam quan của Hồ Cẩm Đào.
Nguồn: http://baike.baidu.com/item/%E4%B8%89%E8%A7%82/1552965